فرزندم طرفدار طبیعت است

تارا ذکایی/ خبرنگار

اینکه می‌گویند شخصیت بچه‌‌ها شبیه خمیر می‌ماند درست است! کافی است پدر و مادرها  اراده کنند تا شخصیت کودکانشان شکل بگیرد. یکی از مسائلی که باید موقع تربیت بچه‌ها به آن دقت کنیم تربیت طبیعت دوستانه است! یعنی فرزندمان را طوری بار بیاوریم که در آینده نماینده خانواده‌ای طبیعت‌دوست باشد. خانواده‌‌ای که می‌دانند منابع طبیعی ارث پدری نیست اما ارثی است که آنها برای آیندگان می‌گذارند!

آموزش نگهداری از گیاهان

وقتی قرار باشد به بچه‌ای یاد بدهید از گیاهان مراقبت کند، با یک تیر، دو نشان زده‌اید؛ اول اینکه مسئولیت‌پذیری را به او یاد داده‌اید و بعد هم او را دوستدار گیاهان و طبیعت بار آورده‌اید. برای این کار کافی است دست دختر کوچولو یا پسر کوچولوی‌تان را بگیرید و او را به یک گلفروشی ببرید. ببینید کدام گل‌‌ها را بیشتر دوست دارد. منتها مراقب باشید که گیاه موردعلاقه او سمی نباشد؛ چون بعضی از گیاهان مثل دیفن باخیا برگ‌های سمی دارند و مراقبت از آنها برای بچه‌ها اصلا کار درستی نیست. بعد از اینکه از امن بودن گیاه مطمئن شدید از فروشنده بخواهید راجع به نحوه نگهداری از گیاه موردنظر جلوی فرزندتان به خوبی توضیح بدهد. وقتی گیاه را برای فرزندتان خریدید و آن را به خانه آوردید برای او توضیح دهید که گیاهان موجوداتی زنده هستند و وجودشان به دلایل مختلفی قابل‌توجه است. به آنها توضیح بدهید که هر یک گیاه می‌تواند تأثیری بزرگ روی شرایط سیاره ما داشته باشد و بعد از او بخواهید مسئولیت گیاهش را برعهده بگیرد. گاه گاهی خودتان آب دادن به گیاه را به او یادآوری کنید یا حتی چند دفعه اول این کار را با هم انجام دهید. این کار شاید به ظاهر ساده باشد اما بعدها تأثیری بسیار عمیق روی فرزندتان خواهد داشت.

چشم بچه به شماست

قدیم‌ترها می‌گفتند اگر می‌خواهید فرزندتان راستگو شود به او نگویید راست بگوید، بلکه خودتان راستگو باشید. برای مثال وقتی خانه هستید و همکارتان زنگ می‌زند به فرزندتان نگویید بگو من خانه نیستم. هدف از بیان این مسائل این است که بچه‌‌ها چشم‌شان به کرده‌‌ها و نکرده‌های پدر و مادرهاست؛نه اینکه گوش‌شان بدهکار حرف‌ها نباشد اما وقتی ببینند علاوه بر گفتن، پدر و مادر عمل هم می‌کنند این مسئله برایشان به خوبی جا می‌افتد و دیگر نیازی نیست مرتبا برایشان تکرار کنید. برای تربیت بچه‌‌هایی که دوستدار طبیعت و حامی آن باشند هم دقیقا طبق اصل بالا عمل کنید. قبل از اینکه به آنها بگویید چه کار کنند خودتان آن کار را درست انجام دهید.

تو چراغ‌ها را خاموش می‌کنی

زمانی بابا برقی با شعار معروفش محبوب بود:«هرگز نشه فراموش، لامپ اضافی خاموش!» شما می‌توانید خودتان نقش بابا برقی را برای فرزندتان بازی کنید. می‌توانید شخصیتی منحصربه خانواده خودتان ابداع کنید و هر بار که فرزندتان تلویزیون را روشن می‌گذارد و می‌رود یا چراغ‌ها را پشت‌سرش خاموش نمی‌کند با استفاده از شعر و داستان او را متوجه اشتباهش بکنید و به او آموزش دهید که در مصرف و حفظ انرژی،آب و ... باید کوشا باشد.

سطل زباله کجاست؟

گاهی ممکن است فرزندتان چیزی خورده باشد و ظرف آن را روی زمین بیندازد. با خودتان نگویید بچه است و عیبی ندارد؛کافی است وقتی این کار را کرد ظرف را از روی زمین بردارید، فرزندتان را بغل کنید و ظرف را دستش بدهید تا داخل سطل بیندازد. لازم نیست خیلی جدی و عصبانی باشید. می‌توانید این کار را به‌صورت مسابقه «هر کی امروز تمیزتر بود» انجام دهید! بعدا که بزرگ‌‌تر شد برایش توضیح دهیدکه این زباله‌ها چه معایبی برای شهر و محیط زیست شما دارند.

رفتن به طبیعت و باغ وحش

درست است که بردن بچه‌ها به شهر‌بازی‌ها برایشان جالب است و پر از هیجان، اما لطفا بخشی از تفریحات خانوادگی را به گردش در طبیعت و به‌خصوص سرزدن به باغ‌وحش‌ها اختصاص دهید. بچه‌ها نیاز دارند با طبیعت ارتباط برقرار کنند و از کودکی به اهمیت آن پی‌ببرند. آنها باید گونه‌های مختلف جانوری را ببینند و راجع به انقراض آنها اطلاعات به‌دست بیاورند. آنها باید بدانند که انسان‌ها تنها گونه بااهمیت روی کره‌زمین نیستند و سایر گونه‌های زیستی نیز به اندازه خودشان مهم هستند و تغییر در شرایط هر کدام از آنها می‌تواند شرایط بقیه گونه‌ها را هم دستخوش تغییر و تحول کند. وقتی از بچگی با حیوانات و گیاهان روبه‌رو شوند و محبت کردن به آنها را یاد بگیرند در بزرگسالی به آدم‌هایی تبدیل می‌شوند که نسبت به تغییرات محیطی حساس هستند و می‌توانند از نسل خودشان و نسل‌های آینده مراقبت کنند.

توجه به خوراکی‌ها

یکی از چیزهایی که به راحتی محیط‌‌زیست ما را آلوده می‌کند و ما خیلی وقت‌ها از آن غافل هستیم خوراکی‌هایی است که مصرف می‌کنیم. بسیاری از خوراکی‌ها نه‌تنها برای محیط‌زیست که برای ما هم مفید نیستند. برای مقابله با این خوراکی‌ها می‌توانید بچه‌ها را از سنین پایین به مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزیجات عادت دهید. ممکن است بگویید بچه‌ها بد قلقی می‌کنند و این غذاها را دوست ندارند؛درست است، بعضی وقت‌ها بچه‌ها نسبت به خوردن مواد غذایی سالم علاقه‌ای نشان نمی‌دهند،هیچ عیبی ندارد می‌توان عادت های غذایی را تربیت کرد. بالاخره بین 10مدل سبزی 2 تا از آنها مورد علاقه فرزند شما هستند و می‌توانید این دو مورد را بیشتر در برنامه غذایی‌اش جا دهید. ضمن اینکه بچه‌ها هر قدر هم که نسبت به خوردن غذاهای سالم مقاومت نشان دهند بعد از مدتی ذائقه‌شان به خوردن این موارد عادت می‌کند و در بزرگسالی به آدم‌هایی با عادات غذایی سالم که هم به نفع خودشان و هم به نفع محیط زندگی‌شان است تبدیل می‌شوند. به‌عنوان راهکار آخر اگر دیدید فرزندتان هیچ جوری زیر بار خوردن سبزیجات نمی‌رود بد نیست سبزیجات را شبیه عروسک‌ها یا شخصیت‌های کارتونی تزئین کنید.

     بازیافت را توضیح دهید

بچه‌ها را از همان سنین کودکی با فرایند بازیافت آشنا کنید. به آنها بگویید که منابعی که در دسترس ما هستند ابدی نیستند و این «وظیفه» ماست که از این منابع مراقبت کنیم و نگذاریم از دستمان بروند. شما می‌توانید کیسه‌های زباله مختلفی در منزل داشته باشید که هر کدام از آنها مخصوص یک دسته از زباله‌ها هستند و از بچه‌ها بخواهید زباله مخصوص را وارد کیسه مخصوص کنند. می‌توانید به آنها یاد بدهید در استفاده از کاغذهای دفترشان مراقبت کنند؛ چون این کاغذها از جنس درختان هستند. به آنها یاد بدهید وقتی دفترشان تمام شد آن را داخل کیسه کاغذها بیندازند و اینطوری مانع از قطع شدن درختان تازه شوند. همچنین استفاده نکردن از کیسه‌های پلاستیکی را از کودکی آموزش دهید.