دیدگاه
برنامه‌ریزی در تنگنای کرونا
مهرداد مال عزیزی؛ معمار شهرساز
در برنامه زنده گزارش فوتبال چهارشنبه شب شبکه3 سیما، تبلیغ 2بسته لوازم بهداشتی و مواد خوراکی با ارسال رایگان به منازل به قیمت حدود هرکدام 300هزار تومان، توسط مجریان برنامه طوری دلسوزانه برای رعایت اوضاع کرونایی مردم که مجبورند در منازل بمانند، پیشنهاد شد که تصور می‌شد بخشی از حمایت‌های مسئولان کشوری است که به پشتیبانی جامعه 60میلیونی که تماما روزمزد کارند، ارائه شده است. همان جامعه 60میلیونی آسیب‌پذیر که حتی واجد یارانه افزایش بهای بنزین شناخته شده‌اند. درحالی‌که متأسفانه این پیشنهاد، یک تبلیغ تجاری سوداگرانه‌ای بود که مخاطبش نمی‌توانست جز آن 20میلیون دیگری باشند که می‌توانند بدون دغدغه درآمد روزانه، آخرین نگرانی‌شان در مقابله با ویروس کرونا، سفارش آنلاین بسته‌های مایحتاج روزانه است. این گزاره از 3روی جای تامل دارد:
روی نخست: تقریبا سال‌هاست که در سامانه کاشت و داشت و برداشت برنامه‌ریزی‌های کشوری و شهری سامانه‌ای دیده نمی‌شود و مردم نخستین و آخرین مسئولان عواقب همه‌‌چیزند. از به باد رفتن هوای سالم سکونتگاه‌ها گرفته تا کاستی‌های آب و فرسایش خاک و جامعه بیکار و صنایع ورشکسته و گرانی‌های پی‌درپی و... این آخری، شیوع نابخردانه ویروس کروناست که در مقابله با آن هنوز بارقه‌ای مطمئن از نظام پشتیبان از سلامت مردم دیده نشده است و همچنان جدی نبودن و اراده مسئولان و انتشار خبرهای احتکار لوازم بهداشتی و تقلب در توزیع و سوداگری در سلامت مردم و سردرگمی و نبود ظرفیت و ناآمادگی مراکز درمانی و همگرا نبودن استان‌ها و... علاوه بر ابراز خلای سامانه پدافندی، مسئولیت را مستقیم بر دوش مردم تلقی می‌کند. مردمی که 60میلیون آنها هنوز در گیر جبران آسیب‌های گذشته‌اند.
در قانون برنامه ششم توسعه به‌منظور پیشگیری از حوادث غیرطبیعی ناشی از تهدیدات سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی، تروریستی و نظامی و رعایت اصول پیشگیرانه و کاهش خسارات به تجهیزات و تلفات انسانی به کلیه دستگاه‌های اجرایی و نهاد‌های عمومی غیردولتی و... اجازه داده می‌شود از محل اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای برای اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل و مصون‌سازی زیرساخت‌ها هزینه کنند. اینکه این طرح‌ها کدام دسته‌اند و تاکنون اعتبارات آنها چگونه هزینه شده‌اند و در این وانفسای کرونایی، این پدافند چه کاره است؟... جای تأمل دارد.
روی دوم: در شرایطی که پخش برنامه‌های نشاط‌آور ورزشی در ارتقای امنیت روحی جامعه مؤثر است، القای حس دل‌نگرانی مسئولان و برنامه‌سازان در رفع مایحتاج مردم در پوششی تبلیغی و سوداگرانه و درآمدزایی، درحالی‌که بینندگان مترصد آخرین اخبار در برنامه‌های حمایتی و پشتیبانی مسئولان کشور در این شرایط بحران هستند، انتظار بارقه امید را کاهش می‌دهد و فرصت‌طلبی برنامه‌سازان در این بازار دل‌نگرانی‌ها را نشان می‌دهد و تمایز بین اهداف احتکارکننده‌ها و سودجویان شرایط بحران با اهداف تنها رسانه ملی قابل تشخیص نیست. حداقل با حذف اینگونه تبلیغات که خطاب به جامعه حداقلی است، دل جامعه حداکثری به لرزه نیفتد.
روی سوم: تا فرصت باقی است و تنگنای کرونا هنوز امان کشور را نگرفته، لازم است سهل‌انگاری مسئولان و لاپوشانی اخبار رسانه‌ای و پراکنده‌گویی مدیریت مقابله با ویروس کرونا در استان‌های کشور را خاتمه یابد و در سامانه پدافندی قوی و متمرکز با همان زیرساخت‌هایی که تاکنون برایش هزینه شده است، با تخصیص اعتبار بودجه‌ای آنی و مطمئن و با پشتیبانی جامعه فداکار پزشکی، به رفع حس بی‌برنامگی در اذهان عمومی اقدام و مخاطب دل نگرانی مدیران و مسئولان را جامعه 80میلیونی قرار داد.
