زندان برای داشتن ریش و حجاب
انتشار اسنادی جدید، جزئیات تکاندهندهای از سرکوب اقلیت مسلمان چین در منطقه سینکیانگ و چگونگی نظارت شدید دولت چین بر زندگی آنها را فاش کرده است.
این اسناد، دقیقترین چشمانداز از شیوه نظارت حکومت مرکزی بر زندگی مسلمانان را به تصویر میکشد. جزئیات زندگی شخصی بیش از 3هزار نفر از منطقه غربی سینکیانگ در این اسناد وجود دارد. تعداد دفعاتی که این افراد در روز نماز میخوانند، نحوه چگونگی پوشش آنها، ارتباطات آنها با دیگران و نحوه رفتار اعضای خانواده این افراد در این اسناد بهصورت دقیق ثبت شده است.
چین، بارها گزارشهایی درباره سرکوب شدید مسلمانان در منطقه سینکیانگ را رد کرده و گفته است که تنها با بنیادگرایی مذهبی مقابله میکند.
این نخستین بار نیست که اسناد دولتی محرمانه از شیوه مقابله دولت چین با مسلمانان سینکیانگ به بیرون از این منطقه نشت میکند. به گزارش بیبیسی، گفته میشود کسی که این اسناد را بهدست رسانههای غربی رسانده، همان کسی است که سال گذشته هم با به خطر انداختن خود، اسناد دولتی مشابهی را به بیرون درز داده بود.
دکتر آدریان زنز، متخصص امور چین و کارشناس ارشد مؤسسه یادبود قربانیان کمونیسم در واشنگتن که با تلاشهایش توجه دنیا را به وضعیت زندگی مسلمانان در سینکیانگ جلب کرده، اصالت این اسناد تازه منتشر شده را تأیید کرده است؛ «این اسناد چشمگیر، محکمترین سندی است که تا حالا من دیدهام و چگونگی تنبیه و بازجویی از مردم بهخاطر انجام سنتهای مذهبی خود را به تصویر میکشد.»
دولت چین متهم است که مسلمانان منطقه سینکیانگ که عموما از اقلیت اویغور هستند را در بازداشتگاههایی که به آن «اردوگاههای بازآموزی» میگوید نگهداری میکند. گفته میشود نزدیک به 2میلیون مسلمان در این کمپها نگهداری میشوند.
به گزارش سیانان، محتوای تحقیقات در ستونها و ردیفهای مشخصی در 137صفحه ثبت شده و بهنظر میرسد اسناد احتمالا کپی صفحاتی است که یا پیدیاف یا فایل ورد بودهاند. بخشی از این اسناد جزئیات تحقیق درباره 311فرد مشخص است. این تحقیقات سوابق افراد، عادات مذهبی و روابط آنها با صدها خویشاوند، دوست و یا همسایه را شامل میشود. محتوای ستون آخر در هر صفحه، مشخص میکند که آیا فرد مورد اشاره، باید همچنان در بازداشتگاه بماند یا آزاد شود. در مورد افرادی هم که در بازداشتگاه نیستند، تصمیم نهایی درباره بازگرداندن دوباره آنها به بازداشتگاهها در این ستون نوشته شده است.
این اسناد، ادعای مقامات چینی که گفتهاند این کمپها در واقع مدرسه هستند را نقض میکند.
دکتر زنز در تحلیل این اسناد گفته است که بررسی آنها، شناخت بهتری از انگیزه اصلی سیستم برای این کار میدهد. او نوشته است که با بررسی اسناد میتوان به عمق تفکر افرادی که در اینباره تصمیمگیری میکنند نفوذ کرد و انگیزههای ایدئولوژیک برای احداث اردوگاهها را بهتر شناخت. ردیف 598این اسناد، زنی 38ساله را شامل میشود که مقامات تصمیم گرفتهاند وی را دوباره به اردوگاه بازگردانند؛ دلیل آنها این است که او سالها پیش حجاب داشته است.
این زن تنها یک نمونه از موارد زیادی است که با چنین مجازاتهایی مواجه هستند. برخی از افراد، تنها بهخاطر درخواست گذرنامه به اردوگاهها فرستاده شدهاند. همین برخورد ثابت میکند که نیت ترک چین هم توسط مسلمانان سینکیانگ از سوی حاکمیت به بنیادگرایی تفسیر میشود. یک مرد 34ساله با نام ممتوهتی که در ستون 66این اسناد به شرایط او پرداخته شده، تنها به همین دلیل به اردوگاه فرستاده شده. نکته عجیب این است که در اسناد اشاره شده که او «خطری عملی» به شمار نمیرود. نورممت 28ساله هم که در ستون 239به او پرداخته شده، تنها بهخاطر «کلیک کردن روی یک لینک و ورود غیرعمدی به یک سایت خارجی» به اردوگاه فرستاده شده است.
در یک مورد هم پدر یک نفر بهخاطر اینکه «ریش ضخیم دورنگ داشته و یک گروه مطالعاتی مذهبی را رهبری میکرده» به 5سال بازداشت در اردوگاه متهم شده است.
تمام 311نفری که در این اسناد دیده میشوند از شهر هوتان در جنوب منطقه سینکیانگ هستند. 90درصد مردم در این منطقه غرب چین، اویغور هستند. آنها، بیشتر از اینکه به نژاد هان که اکثریت مردم چین را تشکیل میدهد نزدیک باشند، به مردم خاور نزدیک شباهت دارند.
در دهههای اخیر، کوچ میلیونها نفر از نژاد هان به منطقه سینکیانگ، باعث بروز تنشهای نژادی و شکاف قومیتی در این منطقه شده است. تبعیضهای سیستماتیک و شرایط پیشآمده، باعث ایجاد چرخه خشونت در این منطقه شده و چین برای مقابله با آن، شرایط خاص امنیتی را در سینکیانگ اعمال کرده است.
به همینخاطر است که اویغورها، در کنار دیگر اقلیتهای مسلمان ازجمله قرقیزها و قزاقها، به هدف اصلی دولت چین تبدیل شدهاند و به اردوگاهها فرستاده میشوند.
دولت چین مدعی است که تنها به مقابله با بنیادگرایی در این منطقه میپردازد اما انتشار اسناد جدید نشان میدهد که حکومت مرکزی هرگونه باور مذهبی را نشانهای از سرپیچی از وفاداری تفسیر میکند.
در سال 2017همزمان با احداث اردوگاهها، گروههایی از کارگران حزب کمونیست با عنوان «تیمهای کاری روستامحور» به ثبت جزئیات زندگی مسلمانان پرداختند. هر نفر از این افراد، مسئول بررسی زندگی چند خانواده شد و اطلاعات مختلفی را درباره زندگی آنها ثبت میکرد؛ برای نمونه، این افراد تعداد قرآنهایی که این خانوادهها در اختیار داشتند را ثبت میکردند.
اسنادی که اخیرا منتشر شده، نشان میدهد که چگونه دولت چین از این اطلاعات جمعآوری شده برای فرستادن مردم به اردوگاهها استفاده میکند. این اسناد نشان میدهند که چطور چین از مفهوم «جرم جمعی» برای فرستادن یک خانواده کامل به اردوگاه استفاده کرده است.
در این اسناد، به سابقه خانوادگی افراد توجه ویژهای نشان داده شده و افرادی که خویشاوندانی در خارج از کشور دارند بهصورت ویژه بررسی میشوند.
اطلاعات این اسناد، در اختیار نیروهای امنیتی و پلیس قرار داده شده و با پایگاههای داده آنها که از طریق دوربینهای شهری و دیگر روشهای مدرن احراز هویت جمعآوری شده مطابقت داده شده است.
چین گفته است که سیاستهایش در سینکیانگ به «آزادی مذهبی افراد احترام میگذارد و آنها را تضمین میکند» و از اردوگاهها با نام «برنامههای آموزشی وتفریحی در تعطیلات» یاد میکند.
با این حال دکتر زنز معتقد است که با بررسی این اسناد که با نام «فهرست کاراکاکس» شناخته میشوند میتوان به این نتیجه رسید که سیستم، نه بر مبنای برخورد با متخلفان که بر مبنای مقابله با یک جمعیت بزرگ که مظنونان بالقوه هستند طرحریزی شده است.
این اسناد سال گذشته همراه با اسنادی که پیش از این از چین خارج شده به غرب رسیده است اما برخلاف آنها، به تازگی توسط یک زن اویغور تبعیدی در هلند به رسانهها داده شده است.
محتوای تحقیقات در ستونها و ردیفهای مشخصی در 137صفحه ثبت شده و بهنظر میرسد اسناد احتمالا کپی صفحاتی است که یا پیدیاف یا فایل ورد بودهاند