بازنگشته‌ها

شبنم سید مجیدی_روزنامه نگار

فهرست اسامی آنها سال به سال طولانی‌تر می‌شود. وقتی به نام‌های ورزشکارانی که سال‌های قبل جلای وطن کردند، نگاه می‌کنیم تعداد آنها بسیار کمتر از کوچ‌کرده‌ها در سال 98 است؛سالی که از رشته‌های مختلف شطرنج، جودو، تکواندو، تیراندازی، کشتی و... مهاجرانی داشتیم. دلایلی مثل اختلاف نظر با فدراسیون یا سرمربی، بی‌توجهی، بی‌پولی و نبود امکانات و بعضی مسائل اجتماعی معمولاً باعث شده که ورزشکاران ایرانی، در سفر به کشورهای دیگر برای انجام مسابقات ملی، همانجا ماندگار شوند و زیر پرچم آن کشورها به فکر مدال آوری باشند. در این گزارش وضعیت ورزشکاران ملی ایران  و چهره‌های ورزشی را که از سال 1395مهاجرت کرده‌اند، بررسی کرده‌ایم. البته تعداد اسامی این فهرست می‌توانست بیشتر باشد، اما برای بازگشت بعضی از آنها تلاش‌هایی شد و خیلی‌های دیگر مثل سامان طهماسبی، صباح شریعتی، امیرعلی اکبری، میلاد بیگی، وحید سرلک، محسن غفار، ایمان جمالی و... ده‌ها نام دیگر هرگز به ایران بازنگشتند.

سعید ملایی 

کشور مقصد: مغولستان
  متولد 1370در تهران است. این جودوکار وزن 81کیلوگرم در سال 2017مدال برنز مسابقات جهان و در سال 2018مدال طلا دریافت کرد. او در سال 2019بنا بر مصلحت‌ها مجبور به شکست خوردن از حریف بلژیکی و سپس حریف گرجستانی شد. پس از این اتفاقات به آلمان رفت و در آخر، آذرماه 1398شهروند مغولستان شد. او از آن پس با پرچم مغولستان در مسابقات بین‌المللی شرکت کرده است. همچنین فدراسیون جهانی جودو از شرکت او در المپیک ۲۰۲۰ در تیم پناهندگان حمایت کرد.

پوریا جلالی‌پور

کشور مقصد: آمریکا
  جلالی‌پور یکی از کمانداران ریکرو است که موفق شده، سهمیه بازی‌های پارالمپیک ۲۰۲۰ توکیو را کسب کند. او بعد از مسابقات جهانی هلند از این کشور به ایران بازنگشت. او متولد 1367است و در مسابقات تیروکمان قهرمانی جهان معلولان در هلند یک مدال طلا در کامپوند تیمی مردان و یک سهمیه در میکس تیم کامپوند و ۶ سهمیه در ریکرو و کامپوند انفرادی زنان و مردان به‌دست آورده است. او مدتی در هلند ماند و بعد اعلام کرد که قصد مهاجرت به آمریکا را دارد.

علیرضا فیروزجا

کشور مقصد: فرانسه
  علیرضا فیروزجا متولد 1382، نخستین سوپراستاد بزرگ شطرنج ایران است که در سال‌های 94و 97قهرمان مسابقات قهرمانی شطرنج ایران شد. فیروزجا در دسامبر 2019اعلام کرد که دیگر با پرچم ایران در مسابقات شرکت نمی‌کند و در مسابقات جهانی روسیه با پرچم فدراسیون جهانی شطرنج شرکت کرد. او در این مسابقات مقام دوم شطرنج سریع جهان را گرفت. او پس از مسابقات در دسامبر ۲۰۱۹ اعلام کرد که احتمالاً برای فرانسه بازی خواهد کرد. او در ژانویه 2020در صدر رده‌بندی شطرنج جوانان جهان قرار گرفت.

نوید زنگنه

کشور مقصد: کانادا
   کشتی‌گیر آزادکار وزن ۷۴ کیلوگرم ایران 23ساله و دارنده برنز امیدهای جهان ۲۰۱۸ و نقره امیدهای آسیا ۲۰۱۹ است. پیش از این خبرهایی درباره بازداشت این ورزشکار در آبان‌ماه منتشر شده بود. بعد از این در دی‌ماه اعلام شد که او به کانادا مهاجرت کرده است و به نقل از ایسنا از 2سال دیگر در مسابقات بین‌المللی به‌طور رسمی برای کانادا کشتی خواهد گرفت. زنگنه شرایط شرکت در مسابقات ملی کانادا در سال ٢٠٢٠ را ندارد، چرا‌که در رقابت‌های مقدماتی که‌ماه گذشته میلادی انجام شد، حضور نداشته است.

درسا درخشانی

کشور مقصد: آمریکا
   استاد بین‌المللی 21ساله شطرنج اهل ایران از مهر 1396با پرچم آمریکا در مسابقات بین‌المللی شرکت می‌کند. او پس از سارا خادم‌الشریعه دومین شطرنج‌باز زن ایرانی است که علاوه بر کسب درجه استاد بزرگ بانوان، عنوان استاد بین‌المللی شطرنج را نیز در سن 18سالگی به‌دست آورد. در سال 2017در مسابقات شطرنج جبل الطارق به‌دلیل نداشتن حجاب اسلامی، از تیم ملی شطرنج ایران اخراج شد. بعد از آن فدراسیون خود را به فدراسیون شطرنج آمریکا تغییر داد.

اوشین ساهاکیان

کشور مقصد: آمریکا
   بازیکن ایرانی ارمنی تبار تیم ملی بسکتبال ایران و پتروشیمی بندر امام(ره) که از تیرماه 1397بعد از پیروزی برابر تیم قزاقستان، از تیم ملی بسکتبال خداحافظی کرد. این بسکتبالیست 30ساله در مسابقات جام ملت‌های آسیا 2013در فیلیپین علاوه بر کسب قهرمانی عنوان بهترین فوروارد قدرتی آسیا را دریافت کرد. او در سال 1397خبر داد که بسکتبال خود را در خارج از ایران دنبال خواهد کرد. بعد از آن به آمریکا مهاجرت کرد و تیرماه 1398در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا گفت که دیگر بسکتبال را دنبال نمی‌کند.

محمد رشنونژاد

کشور مقصد: هلند
  قهرمان جودوی ایران متولد 1375در اندیمشک است. او مدال نقره مسابقات قهرمانی آسیا 2017هنگ کنگ و مدال برنز 2015جوانان آسیا را دارد. در سال ۹۶ و پس از مسابقات گرندپری هلند به این کشور پناهنده شد و دیگر به ایران بازنگشت. او قصد دارد با تیم پناهندگان در المپیک توکیو رقابت کند. او در مسابقات کاپ آزاد بلژیک با پرچم هلند مدال برنز کسب کرد. او پیش از پناهندگی، مدال‌های آسیایی خود را در اینستاگرام به حراج گذاشته و نوشته بود حتی پول تامین لباس جودو هم ندارد.

شهره بیات 

کشور مقصد: نامعلوم
   بیات، متولد 1365داور شطرنج و استاد فدراسیون جهانی است. او نخستین و تنها زن داور بین‌المللی شطرنج رتبه A در آسیا و آموزگار فدراسیون جهانی شطرنج است. سرداور ایرانی فدراسیون جهانی شطرنج در دی‌ماه بدون حجاب به قضاوت در مسابقات جهانی پرداخته بود و پس از آن اعلام کرد قصد بازگشت به ایران را ندارد.

مزدک میرزایی 

کشور مقصد: انگلیس
  مزدک میرزایی، 49ساله، گزارشگر فوتبال، تهیه کننده، مجری تلویزیونی، کارگردان و مترجم ایرانی‌است که از سال 76تا 98در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران کار می‌کرد. وی در تابستان 1398از ایران خارج شد و به شبکه ماهواره‌ای ایران اینترنشنال پیوست. شایعات زیادی درباره خروج او و امکان بازگشت او مطرح شد. اما وی از 13آذر 1398در شبکه ماهواره‌ای ایران اینترنشنال جلوی دوربین حاضر شد و از 16آذر نخستین قسمت برنامه هت‌تریک را در این شبکه به‌صورت زنده اجرا کرد.

علیرضا فغانی

کشور مقصد: استرالیا
  داور بین‌المللی فوتبال ایران متولد 1357در لیگ برتر فوتبال ایران داوری می‌کرد. او داوری‌های مهمی مثل دیدار رفت فینال لیگ قهرمانان آسیا 2014، دیدار فینال جام ملت‌های آسیا 2015، دیدار فینال فوتبال المپیک 2016ریو، دیدار نیمه‌نهایی جام کنفدراسیون‌ها 2017و دیدار رده‌بندی جام جهانی 2018را در کارنامه دارد. او با کسب بالاترین امتیاز در صدر جدول داوران جام جهانی قرار گرفت. در شهریور 1398اعلام کرد که برای زندگی و تحصیل فرزندانش به استرالیا مهاجرت می‌کند. او رسماً داور لیگ برتر استرالیا شد و در فصل 2019-2020 در لیگ این کشور قضاوت می‌کند.

سامان بلاغی 

کشور مقصد: آلمان
  بلاغی، بازیکن بسکتبال معلولان متولد 1365دارنده نشان برنز بازی‌های آسیایی 2014اینچئون و نایب قهرمان بازی‌های آسیایی ۲۰۱۵ است. او در مسابقات جهانی سال 1397آلمان از اردو جدا و به کشور آلمان پناهنده شد.

آرش آقایی 

کشور مقصد: جمهوری آذربایجان
  جودوکار 26ساله تبریزی در سال 1397به عضویت تیم ملی جودوی جمهوری آذربایجان درآمد. او مدال برنز جوانان آسیا را در کارنامه دارد. او دلیل این اقدامش را اختلاف با مدیر و سرمربی تیم ملی جودو اعلام کرده است.

کیمیا علیزاده

کشور مقصد: هلند
توضیح: تکواندو کار 22ساله یکی از آخرین ورزشکاران ترک وطن کرده ایران است. این دارنده مدال برنز المپیک ریو 2016و برنده برنز و نقره جهان در سال‌های 2015و 2017، دی‌ماه امسال از مهاجرت خود به کشور هلند خبر داد. او در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰ توکیوی ژاپن با پرچم کشور هلند روی شیاپ چانگ خواهد رفت.

الشن مرادی

کشور مقصد: آمریکا
توضیح: استاد بزرگ شطرنج ایرانی، ‌زاده 1364در تهران است که در سال 2004درجه استاد بین‌المللی را به دست آورد و در سال 2005سومین شطرنج باز ایرانی شد که به درجه استاد بزرگ دست یافت. او از سال 1395تابعیت آمریکا را گرفت و در مسابقات بین‌المللی با پرچم این کشور شرکت می‌کند.

بی‌توجهی، بی‌پولی و نبود امکانات و بعضی مسائل اجتماعی معمولاً باعث شده که ورزشکاران ایرانی، در سفر به کشورهای دیگر برای انجام مسابقات ملی، همانجا ماندگار شوند و زیر پرچم آن کشورها به فکر مدال آوری باشند. در این گزارش وضعیت ورزشکاران ملی ایران  و چهره‌های ورزشی را که از سال 1395مهاجرت کرده‌اند

صدف خادم 

کشور مقصد: فرانسه
  بوکسور اهل ایران متولد 1373است که در فروردین 1398به‌عنوان نخستین بوکسور زن ایرانی، نخستین مسابقه رسمی خود را در مسابقات غرب فرانسه انجام داد و بر حریف خود پیروز شد. بعد از این مسابقه، از بازگشت به ایران چشم‌پوشی کرد. حسین ثوری -رئیس فدراسیون بوکس ایران- اخبار مربوط به بازداشت صدف خادم درصورت بازگشت به ایران را قویاً تکذیب کرد. تا‌کنون خبری مبنی بر بازگشت او به ایران منتشر نشده است.

محمدرضا آذر شکیب

کشور مقصد: جمهوری آذربایجان
  این کشتی‌گیر دارنده مدال برنز مسابقات قهرمانی سال 2010 آسیا و 2نقره جوانان جهان ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ و نقره جوانان آسیا ۲۰۰۶ است. او پیش‌تر در سال 91پیشنهاد پیوستن به تیم ملی آذربایجان را رد کرده بود. اما از فروردین 98اعلام شد که تابعیت آذربایجان را گرفته و با دوبنده این کشور در مسابقات بین‌المللی حاضر شد. او در‌ این باره گفت که در ایران فراموش شده بودم و کسی سراغی از من نمی‌گرفت.

مهدی خدابخشی

کشور مقصد: صربستان
 توضیح:‌ خدابخشی،‌ زاده 1370در اسلامشهر است و از افتخارات وی می‌توان به کسب مدال طلای تکواندو در مسابقات ارتش‌های جهان 2012ویتنام و مدال طلا در بازی‌های 2013اندونزی و قهرمانی در مسابقات جهانی تکواندو 2015اشاره کرد. او در آبان‌ماه 1398با اخذ تابعیت صربستان به عضویت تیم ملی این کشور درآمد. او با دختر تکواندوکار صربستانی نیز ازدواج کرده است.

امین ارباب

کشور مقصد: آمریکا
  ملی‌پوش ایروبیک ژیمناستیک کشور از سال 1395تصمیم گرفت فعالیت ورزشی خود را در کشور آمریکا ادامه دهد. او دارنده مدال نقره مسابقات آسیایی 2012و ثبت‌کننده 8حرکت ابداعی ایروبیک در فدراسیون جهانی است. او بعد از مهاجرت به آمریکا کار مربیگری در یک باشگاه ژیمناستیک را همراه با تمرینات خود ادامه داد.

مژگان تاجیک

کشور مقصد: سوئد
  ملی‌پوش ژیمناستیک بانوان در سال 1395به سوئد مهاجرت کرد. او در دوره‌های دوم و سوم مسابقات بانوان کشورهای اسلامی به مدال طلا دست یافت و 10سال در مسابقات باشگاه‌های کشور فعالیت کرد و 10سال مربی تیم ژیمناستیک تهران بود. او بعد از مهاجرت در یکی از باشگاه‌های ژیمناستیک اروپایی کار مربیگری انجام می‌دهد.

میترا حجازی‌پور

کشور مقصد: نامعلوم
   این شطرنج‌باز ایرانی متولد 1371که درجه استاد بزرگ زنان را در سال 2015به‌دست آورده است، در دی‌ماه 1398پس از آنکه در مسابقات سریع و برق‌آسای جهان در مسکو بدون حجاب اسلامی به مصاف حریفانش رفت، از تیم ملی شطرنج ایران اخراج شد. او از سال 2008تا 2018در همه ادوار المپیاد جهانی شطرنج برای تیم ملی ایران بازی کرده است. در سال 1391نیز قهرمان شطرنج زنان ایران شد. البته تا امروز مشخص نشده که آیا او به کشور بازگشته یا نه.

جواد محجوب 

کشور مقصد: کانادا
   این ‌ملی‌پوش خراسانی جودوی ایران، نایب قهرمان و قهرمان دو دوره مسابقات قهرمانی جودوی آسیا در وزن 100کیلوگرم است. او امسال به کانادا رفت و ظاهراً قصدی برای بازگشت به ایران ندارد. چندی پیش برای اولین‌بار در یک دوره مسابقات گراپلینگ که تلفیقی از چند رشته رزمی است در ایالت کبک شرکت کرد و به نخستین مدال خود بعد از مهاجرت به این کشور دست یافت. با توجه به محرومیت جودوی ایران از حضور در مسابقات جهانی احتمال ماندگار شدن او در کانادا تقویت شده است.