روحانی در جلسه هیأت دولت: در انتخابات نباید رضایت یک جناح و قوم در نظر گرفته شود
هشدار انتخاباتی رئیسجمهور
آیت الله جنتی: شوراینگهبان درتایید و یا رد افراد منتفع و متضرر نمیشود
تا برگزاری یازدهمین دوره انتخابات مجلس 29روز باقیمانده است و هرچه به موعد آن نزدیک میشویم جدلهای انتخاباتی مسئولان بر سر بایدها و شایدهای انتخاباتی پررنگتر میشود. مثل هر دوره از انتخابات گستردهتر شدن دامنه رد صلاحیتها و اعتراض به این روند از سوی منتقدان و پاسخهای شورای نگهبان به آن بحث داغ فضای سیاسی کشور است.
رئیسجمهور بهعنوان مسئول اجرای قانون اساسی در قامت مدافع ردصلاحیت شده و نقدهای تند و تیز آن به شورای نگهبان و پاسخهای بیمحابا و صریح شورای نگهبان به سخنان رئیسجمهوری بدون درنظر گرفتن جایگاه و وظایف او، 2 هفتهای است که بعد از نطقهای حسن روحانی در هیأت دولت خبرساز میشود.
خبری که ابتدا با اعلام موضع و نکوهش روحانی در باب سبک عملکردی شورای نگهبان توجه مخاطبان را جلب میکند و بعد از ساعتی پاسخ شورای نگهبان به رئیسجمهور جدل بر سر انتخابات را آشکار میکند.
مصداق این امر سخنان دیروز روحانی در باب تقویت سیاست داخلی و اهمیت توجه به آن در فصل انتخابات بود که تلویحا عملکرد روزهای اخیر در شورای نگهبان را نشانه گرفت و بلافاصله با اعلام موضع آیتالله جنتی در رأس شورای نگهبان مواجه شد.
رئیسجمهور دیروز در نشست هیأت دولتش با اشاره به اهمیت انتخابات آتی و قدرت سیاسی و اجتماعی حاصل از آن، گفت: باید همه پای صندوقهای رأی حضور پیدا کنند و درست است که باید با دقت افرادی که شرایط لازم را دارند، برگزینند اما نباید هدف را فراموش کنیم و هدف اصلی حضور اکثریت قاطع مردم پای صندوقهای رأی است و الا میتوان انتخاباتی مانند بعضی از کشورها حتی برخی از کشورهای اروپایی با حضور 15 و 20درصدی مردم برگزار کرد اما چنین انتخاباتی مورد رضایت ما نیست و هیچوقت نخواستیم که در انتخابات حضور مردم کمرنگ باشد.
روحانی با طرح این سؤال که حضور پرشور مردم را چگونه میتوان ایجاد کرد، افزود: بدون تردید تنها عامل ایجاد چنین شرایطی وجود فضای رقابتی است و مردم باید به سلامت، امنیت و رقابتی بودن انتخابات اطمینان داشته باشند. رئیسجمهور خاطرنشان کرد: اگر توصیه و نصیحت به دیگران مورد رضایت آنها نیست اما به وزارت کشور، استانداران، فرمانداران و مردم عزیز توصیه میکنم اهمیت انتخابات را مدنظر قرار داده و با قوت به پای صندوقهای رأی بیایند. روحانی تصریح کرد: همه باید بدانند که بالاتر از مردم و بالاتر از قانون، هیچ نهادی مقدس نیست.
چگونه قوی شویم
رئیسجمهور گفت: وقتی رهبری دستور میدهند که قدرتمند شویم این قدرت با حضور و تلاش و تعامل با جهان حاصل میشود و باید با همه توان این توصیه رهبری را اجرایی کنیم و در این زمینه خطبههای مقام معظم رهبری را مورد توجه قرار دهیم. بیتردید اگر در کنار یکدیگر حرکت کنیم میتوانیم از مشکلات عبور کنیم.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، روحانی با تأکید بر اینکه امروز قدرت ملی باید بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار بگیرد، اظهار کرد: قدرت ملی ترکیبی از قدرت فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و سیاسی است و این 4 قدرت باید در تعامل با یکدیگر قرار بگیرند تا بتوانیم در مسیر درست حرکت کنیم. وی گفت: هیچ نهاد غیرانتخابی در کشور وجود ندارد و همه نهادها و مسئولان مشروعیت خود را از اراده و خواست مردم کسب میکنند؛ لذا به همین دلیل است که مردم را پای صندوق رأی دعوت میکنیم و الا چه لزومی دارد که اکثریت مردم در انتخابات شرکت کنند.
روحانی خاطرنشان کرد: اینکه خداوند به پیامبر خویش دستور میدهد که با مردم مشورت کن و از زنان و مردان بیعت بگیر، بهخاطر این است که بخش بزرگی از مشروعیت اجتماعی و حقوقی از جانب مردم حاصل میشود و به همین دلیل هر کاری در کشور انجام میدهیم نباید رضایت عامه نادیده گرفته شود. رئیسجمهور تصریح کرد: رضایت خاصه و رضایت یک جناح و یک قوم ما را به جایی نمیرساند و باید رضایت عامه مردم را مدنظر قرار دهیم و بر این اساس اقدام و حرکت کنیم. روحانی افزود: اگر مردم به خوبی بدانند که امروز و فردا رأی و نظر آنها حاکم است، بیتردید اگر از عملکرد فردی ناراضی بودند در انتخابات بعدی میتوانند جبران کنند و در چنین حالتی به آینده امیدوارتر خواهند بود.
بایدها و نبایدهای جنتی برای رئیسجمهور
نطق قابل تامل روحانی خیلی زود مورد مذمت مخاطب ویژهاش قرار گرفت. آیتالله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان خیلی سریع در نشست دیروز شورای نگهبان سخنان روحانی را پاسخ داد وگفت: البته اگر در مرحله بررسی صلاحیتها در هیأتهای نظارت استانی و مرکزی اشتباهی صورت گرفته باشد یا مستندات جدیدی بهدست ما برسد، اعضای شورای نگهبان با دقت به آنها رسیدگی خواهند کرد و چنانچه تغییراتی در نتایج اولیه صورت گیرد، جای هیچگونه نگرانی نیست؛ چراکه شورای نگهبان صرفا به وظیفه شرعی و قانونی خود عمل میکند. دبیر شورای نگهبان با گلایه از اظهارات مطرح شده نسبت به بررسی صلاحیتها و سوءاستفاده وزیر خارجه آمریکا از آن، متذکر شد: در شرایط فعلی، کشور نیاز به آرامش و امیدآفرینی دارد. آقای رئیسجمهور نباید اظهاراتی داشته باشد که خدایی ناکرده افکار عمومی را نگران کند یا موجب یأس مردم و مورد سوءاستفاده دشمنان قرار گیرد. شورای نگهبان از تأیید یا رد صلاحیت هیچ فردی متنفع یا متضرر نمیشود و برایش این جناح یا آن جناح فرقی ندارد و فقط به مر قانون عمل میکند. وی در ادامه خطاب به اعضای شورای نگهبان تأکید کرد: باید در کمال دقت در این مرحله شکایات داوطلبان بررسی شود تا کسانی که حداقل شرایط قانونی را دارند در جمع داوطلبان قرار گیرند. جنتی افزود: یکی از اشکالات قانون این است که شاید فردی صلاحیتهای عمومی نمایندگی را پیش از ورود به مجلس داشته باشد و انسان مومنی هم باشد و شورای نگهبان او را تأیید کند اما پس از ورود به مجلس و وقتی دستش به پول و قدرت برسد گرفتار مقام و موقعیت شود که در این خصوص هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان مسئولیت جدی دارد. این نخستین جدل انتخاباتی دولت بهعنوان مجری قانون اساسی و در رأس آن رئیسجمهور بهعنوان مجری قانون با شورای نگهبان در بحث احراز صلاحیت و نقد عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیت 70درصدی کاندیداهای جریان اصلاحات و اعتدالگرایان نیست، دقیقا چهارشنبه هفته گذشته بود که روحانی در نشست 25دیماه هیأت دولت به عملکرد شورای نگهبان تاخت و گفت: «به مردم نگویید که برای هر صندلی چند نفر کاندیدا هست، بلکه بگویید از هر جناح چند نفر کاندیدا برای کسب یک کرسی وجود دارد. مردم تنوع میخواهند. حضور کاندیدا از یک جناح، به معنای انتخابات نیست؛ در میدان انتخابات بگذارید همه گروهها شرکت کنند، ضرر نمیکنید. با یک جناح نمیشود کشور را اداره کرد.»این سخنان اما در کمترین زمان ممکن با واکنش شورای نگهبان روبهرو شد و عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در حساب شخصیاش در توییتر نوشت: «جنجال برای تأیید افراد فاقدصلاحیت تازگی ندارد اما پیشگامی رئیسجمهور در این پروژه ضدملی تأسفبار است. البته نمیدانستیم عدمتأیید بستگان به معنای حذف جناحهای دیگر است.» منظور کدخدایی از بستگان، رد صلاحیت کامبیز مهدیزاده، داماد رئیسجمهور بود.
رد صلاحیت به خاطر حمایت از برجام!
سخنان روحانی نسبت به ردصلاحیتها تنها واکنش دولت نبود و در حاشیه نشست هیأت دولت محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهوری نیز درباره برخی انتقادات از نحوه رسیدگی به صلاحیت کاندیداهای انتخابات مجلس گفت: اگر رد صلاحیتها براساس قانون باشد و کسی تخلف اعم از اقتصادی، اخلاقی و هر چه که قانون مشخص کرده، مرتکب شده باشد، دولت به هیچ وجه درباره این نوع رد صلاحیتها مطلبی را مطرح نمیکند اما گزارشهایی که ما از افرادی که جزو نمایندگان فعلی مجلس محسوب میشوند و همچنین آنهایی که نماینده فعلی نیستند دریافت کردهایم اینگونه است که برخی از آنها رفتهاند صحبت کردند و به آنها اعلام شده که شما از برجام حمایت کردهاید یا اینکه از دولت طرفداری کردهاید.
وی افزود: سخنگوی شورای نگهبان هر کسی هر چه بگوید جواب او را میدهد؛ نمیشود که همه ناحق باشند و فقط سخنگوی شورای نگهبان حق باشد.
رئیس دفتر رئیسجمهوری ادامه داد: تفکر دیگری نیز وجود دارد که میگوید اصلا مهم نیست در انتخاباتها چند درصد مشارکت میکنند بلکه صرفا نتایج انتخابات مهم است؛ ما میگوییم اگر شما میخواهید مهندسی کنید تا در انتخابات مشارکت پایین باشد و گروه خاصی نتیجه انتخابات باشد، این موضوع نتیجه انتخابات همه ملت ایران نیست. صحبت دولت و آقای رئیسجمهور روشن است و اعلام میکنیم همانطور که مقام معظم رهبری فرمودهاند باید انتخابات حداکثری و پرشور داشته باشیم. این عضو حزب اعتدال و توسعه در پاسخ به سؤال همشهری درباره وضعیت اعلام شده از سوی شورای نگهبان درخصوص صلاحیت اعضای این حزب برای کاندیداتوری انتخابات مجلس نیز گفت: تقریبا اکثر کسانی که از حزب اعتدال و توسعه در سراسر کشور برای انتخابات پیش رو اعلام کاندیداتوری کرده بودند تاکنون از سوی شورای نگهبان صلاحیتشان رد شده است.
روحانی در دولت چه گفت؟
بهغیر از سخنان رئیسجمهور در مورد تقویت سیاست داخلی و رابطه انتخابات با آن اگر چهکه واکنش سریع جنتی را در رأس شورای نگهبان در پی داشت، اما سخنرانی وی محورهای دیگری هم داشت. مهمترین محورهای سخنان حسن روحانی در نشست دیروزش با اعضای هیأت دولت به شرح زیر است:
ـ بزرگترین قدرتی که خداوند در کشور ما قرار داده است قدرت ملی و مردمی است و مردم ایران بزرگترین قدرت ما هستند و هیچ قدرتی بالاتر از حضور، ایستادگی، فداکاری و اتحاد مردم نداریم.
ـ هر کجا با مشکل مواجه شدیم، با حضور، اتحاد و وفاق مردم از این مشکلات عبور کردیم.
ـ اگر توان سیاسی نداشته باشیم حتی اگر بتوان قدرت اقتصادی را در داخل ایجاد کرد و این ناممکن با عصای موسایی ممکن شود، این قدرت در منطقه و جهان تأثیرگذار نخواهد بود.
ـ قدرت اقتصادی در کنار قدرت سیاسی، فرهنگی و امنیتی ساخته میشود و قابل جدا کردن نیست و اگر کسی تصور میکند میتوان اینها را از هم جدا کرد، بدون تردید مسائل استراتژیک دنیا را بهخوبی درک نکرده است.
ـ باید دستورالعمل رهبری را مبنی بر افزایش قدرت به صورت حساب شده عملی کنیم.
ـ اگر کسی در کشور میخواهد اقدامی انجام دهد که با قدرت ملی کشورمان سازگار نیست، حتما مسئول است و باید در برابر مردم پاسخگو باشد.
ـ اگر کسی کلام، سخن و مصوبهاش به یک تنش غیرضروری تبدیل شود، باید به مردم پاسخگو باشد و اگر قوانین و مقرراتی تصویب میشود که رابطه بانکی و مالی کشورمان را با دنیا دچار مشکل میکند باید در مقابل آن مسئول بوده و به مردم جوابگو بود.