ققنوس مالت

جواد نصرتی ـ‌  روزنامه‌نگار

مالت، مستعمره سابق بریتانیا که در دهه 60میلادی مستقل شد، سال‌ها به واسطه یک فیلم هالیوودی با نام «شاهین مالت» در سراسر دنیا شناخته می‌شد. زندگی در این جزیره مدیترانه‌ای، سال‌ها زیر سایه غلیظی از فساد حکومتی و الیگارش‌های بانفوذ و تا مغز استخوان آلوده ادامه داشت تا اینکه صدای یک انفجار، دنیا را متوجه مالت و روابط آلوده و وحشتناک آن کرد. اکتبر سال 2017، انفجار یک بمب که زیر خودروی اجاره‌ای دافنه کاروانا گالیسیا جاسازی شده بود، جان بهترین و سرشناس‌ترین روزنامه‌نگار تحقیقی این کشور کوچک را گرفت و به یکباره، دنیا با روی پلید و ترسناک زندگی نخبگان فاسد این کشور آشنا شد. قتل بی‌رحمانه او که در هنگام مرگ 53سال داشت، نقطه عطفی در تاریخ مختصر این کشور به شمار می‌رود.
او، سال‌ها روی فساد سیستماتیک در دولت مالت تحقیق کرد و مشخصا روی ارتباط یورگن فنچ، تاجر مافیایی مالت و مقامات حکومتی نور تابانده بود. قتل او، هرچند سر و صدای بین‌المللی زیادی به پا کرد، اما عملا با فشار پنهان همان‌هایی که گالیسیا بر افشای فساد آنها تأکید می‌کرد، مدت‌ها مسکوت باقی ماند تا اینکه در هفته‌های اخیر، به یکباره دادستان‌های مالت بررسی پرونده او را از سر گرفتند. تحقیقات مفصل آنها، پای فنچ را به‌عنوان یکی از آمران قتل گالیسیا باز کرده و این تاجر که قصد فرار از کشور را داشت دستگیر شد و در دادگاه هم شرکت کرد.
سرعت گرفتن تحقیقات درباره قتل سبعانه گالیسیا، کار را به جایی رساند که جوزف موسکات، نخست‌وزیر مالت، به‌شدت در داخل و خارج تحت فشار قرار گرفت و در واکنش به این فشارها اعلام کرد که در ابتدای سال جدید، استعفا خواهد داد. با وجود این، فشارها بر او قطع نشد و همین دو روز پیش، اتحادیه اروپا به موسکات توصیه کرد که بلافاصله کناره‌گیری کند.
اگر گالیسیا زنده بود، تحقیقاتش در بهترین حالت، همین تأثیر را در جامعه مالت می‌گذاشت. او احتمالا بیشتر از هرکس دیگری می‌خواست روابط سراسر آلوده سیاستمداران و الیگارش‌های کشورش را فاش کند و حالا همان اتفاقی افتاده است که گالیسیا جانش را در راه آن از دست داد.
سالانه روزنامه‌نگاران زیادی در دنیا در راه حرفه‌شان کشته می‌شوند، اما تعداد اندکی از آنها مانند گالیسیا این شانس را داشته‌اند که بعد از مرگشان همچنان تأثیرگذار باشند. دافنه کاروانا گالیسیا اما در مرگش هم افشاگر بود و پایان حسرت‌بار زندگی‌اش، شروع تازه‌ای برای تحقیقات روزنامه‌نگارانه‌اش بود.