سربازان ترکیه در راه لیبی
دولت لیبی پیشنهاد کمک نظامی ترکیه برای مقابله با نیروهای ژنرال حفتر را پذیرفت
دولت مرکزی لیبی اعلام کرد با پیشنهاد کمک لجستیکی و نظامی ترکیه برای مقابله با نیروهای ژنرال حفتر که گام آخر برای تصرف پایتخت را برداشتهاند، موافقت کرده است.
دولت لیبی با انتشار بیانیهای اعلام کرد که اعضای کابینه به اتفاق آرا به اجراییشدن یادداشت تفاهمی که ماه گذشته میان 2کشور به امضا رسیده، رأی مثبت دادهاند و این بهمعنای آن است که نیروهای نظامی ترکیه بهزودی وارد خاک لیبی خواهند شد. نشست کابینه دولت در لیبی بهصورت فوقالعاده روز پنجشنبه و پس از آن برگزار شد که ژنرال خلیفه حفتر اعلام کرد نیروهایش را برای حمله نهایی به طرابلس آماده میکند. پایتخت لیبی از حدود 8ماه پیش در محاصره نیروهای تحت فرمان ژنرال حفتر است و این نیروها در 10کیلومتری خارج شهر مستقر هستند. اکنون با آغاز مرحله نهایی عملیات نیروهای حفتر موسوم به نیروهای ارتش ملی، اوضاع در پایتخت لیبی رو به وخامت گذاشته است.
لیبی پس از سقوط معمر قذافی در سال2011 میان گروههای سیاسی مختلف تقسیم و عملا به یک کشور چندپاره تبدیل شد. سپس 2دولت، یکی در پایتخت و دیگری در بنغازی، تشکیل شد و هرکدام خود را دولت قانونی نامید. دولت مستقر در پایتخت مورد تأیید سازمان ملل بوده و دولت مستقر در بنغازی از حمایت ارتش ملی لیبی به فرماندهی حفتر بهره میبرد. تلاشهای بینالمللی در نهایت باعث شد تا حدود 2سال پیش، فایز السراج، نخستوزیر دولت وحدت ملی لیبی مستقر در طرابلس و خلیفه حفتر بر سر آتشبس و برگزاری انتخابات توافق کنند. 2سال تلاش برای ساماندادن کنفرانس صلح لیبی و برگزاری انتخابات سراسری در این کشور اما با حمله نیروهای تحت فرمان ژنرال حفتر به طرابلس بینتیجه مانده است.
نیروهای خلیفه حفتر طی ماههای اخیر در مناطق شرق و جنوبی پایتخت زمینگیر بودهاند اما طبق آمار سازمان ملل، حملات هوایی و توپخانهای آنها به طرابلس، تاکنون بیش از هزار کشته به جا گذاشته است. همچنین بیش از 10هزار نفر از مردم نیز از ترس حملات نیروهای حفتر، آواره مناطق اطراف شدهاند. جتهای جنگنده ارتش ملی لیبی تاکنون چندین بار تنها فرودگاه فعال این کشور در پایتخت را بمباران کردهاند تا فعالیت آن هم متوقف شود.
ژنرال حفتر از حمایت امارات، مصر، عربستان و فرانسه برخوردار است. علاوه بر این، طی هفتههای اخیر گزارشهای متعددی از حضور نیروهای روس در کنار سربازان حفتر حکایت داشته است. به نوشته نیویورک تایمز، این نیروها مزدورانی هستند که در قبال دریافت پول به لیبی رفتهاند و برای یک شرکت خصوصی وابسته به یکی از افراد نزدیک ولادیمیر پوتین کار میکنند. مسکو این گزارش را تکذیب کرده است. شبکه الجزیره نیز به نقل از برخی منابع قطری، شمار این نیروها را حدود هزار و 400نفر اعلام کرده است.
ترکیه، بهدنبال منافع اقتصادی
همزمان با انتشار خبر آماده شدن نیروهای ژنرال حفتر برای حمله به طرابلس، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه نیز روز چهارشنبه اعلام کرد آماده اعزام نیروهای ارتش ترکیه به خاک لیبی است. طبق گزارش تلویزیون انتیوی ترکیه، اردوغان گفت: «ما به آنها گفتیم که هر زمان کمک نیاز داشته باشند، ما آمادهایم؛ از کمک نظامی گرفته تا تامین امنیت حقوق دریایی 2کشور.»
اگرچه هدف ترکیه از اعزام نیرو به لیبی، حمایت از دولت مرکزی این کشور اعلام شده، اما همانطور که در سخنان اردوغان نیز آمده، آنکارا بهدنبال استقرار نیروهایش در ساحل جنوبی مدیترانه است تا بتواند کنترل آبهای این منطقه را در دست بگیرد. توافق ماه گذشته 2کشور، دارای بندی برای اکتشاف مشترک در میادین گاز شرق دریای مدیترانه است که کمتر به آن پرداخته شده است. ترکیه طی ماههای اخیر عملیات اکتشاف در میادین نفت و گاز در شرق مدیترانه را آغاز کرده و بر همین اساس با بخش یونانینشین قبرس و همچنین با دولت یونان دچار اختلافات جدی شده است.
حضور ترکیه در لیبی با مخالفت شدید مصر روبهرو شده است، چراکه مصر در منطقه شرق دریای مدیترانه دارای حوزههای گازی مشترک با لیبی است و حضور ترکیه منافع اقتصادی مصر را به خطر خواهد انداخت. ترکیه اما ترجیح داده در مورد لیبی با روسیه مذاکره کند. ولادیمیر پوتین روز پنجشنبه اعلام کرد طی هفتههای آتی در نشست با همتای ترکیهای خود، در مورد لیبی نیز مذاکره خواهد کرد.