شوک دوباره ارزی در چهارراه استانبول

رشد 800تومانی قیمت دلار در چند ساعت، دیروز چهارراه استانبول و میدان فردوسی را در شوک فرو برد. مطابق اطلاعات موجود قیمت هر دلار آمریکا از هفته اول آبان‌ماه تاکنون دست‌کم 2500تومان معادل 23درصد رشد کرده است.
به‌گزارش همشهری، قیمت هر دلار آمریکا دیروز با 800تومان افزایش از ابتدای صبح تا ظهر و ظرف چند ساعت به 13700تومان رسید. دیروز صرافی بانک ملی هم به‌عنوان کارگزار اجرایی بانک مرکزی از همان ابتدای صبح، نرخ هر دلار آمریکا را در محدوده 13500تومان تعیین و به متقاضیان فروخت. این موضوع شائبه دست داشتن دولت را در افزایش قیمت با توجه به نزدیک بودن به روزهای پایانی سال تقویت کرد. هر سال دولت از اواخر پاییز تا بهمن‌ماه برای تامین منابع مالی خود بخشی از منابع ارزی خود را برای پرداخت مطالبات پایان سال و پرداخت حقوق و مزایا می‌فروشد اما فروش ارزهای دولتی در پایان سال بعد از یک دوره افزایش قیمت اتفاق می‌افتد تا ارزهای دولتی به بالاترین قیمت فروخته شود. در چنین شرایطی به‌نظر نمی‌رسد بانک مرکزی ظرف چند روز گذشته دست به عرضه‌های بزرگ زده باشد یا اقدام خاصی برای کنترل بازار انجام داده باشد. دیروز مجید کیانپور، عضو کمیسیون عمران مجلس هم با اشاره به همین موضوع، گفت: دولت برنامه‌ریزی مشخصی برای کنترل بازار ارز و سکه ندارد.

با این حال، عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی ظرف روزهای گذشته اظهارنظرهای مختلفی در مورد افزایش قیمت ارز مطرح کرده است. او در نخستین اظهاراتش بعد از گران شدن بنزین، افزایش قیمت ارز را ناشی از تعلل صادرکننده‌ها در عرضه ارز اعلام کرده بود اما بعد از آن در اظهارنظر‌های جداگانه‌ای اول اعلام کرد افزایش قیمت ارز ناشی از حضور دلالان است و بعد از آن از نقش افزایش قیمت بنزین بر رشد تورم و افزایش قیمت ارز پرده برداشت. به گفته او، شوک قیمت بنزین و عوارض ناشی از آن در افزایش قیمت ارز نقش داشته است.
اما همتی دیروز توقف صادرات ایران به عراق، خرابکاری شبکه‌های خارجی و همینطور فضاسازی علیه لایحه بودجه سال آینده را علت رشد قیمت دلار دانست. رئیس‌کل بانک مرکزی اما از زمان افزایش قیمت ارز از 25آبان و همزمان با افزایش قیمت بنزین تاکنون هیچ اشاره‌ای به افزایش تقاضا در بازار و همینطور نقش قدرت نیروهای بازار که در افزایش تقاضا و رشد قیمت‌ها تأثیر دارند، نکرده است.

خرابکاری شبکه‌های خارجی
رئیس‌ کل بانک مرکزی دیروز درباره افزایش قیمت ارز در بازار گفت: شوک قیمتی بنزین و فضای روانی که از داخل و خارج از کشور بر اقتصاد حاکم شد، بخشی از دلایل افزایش قیمت ارز است و از طرف دیگر فضاسازی که درباره لایحه بودجه سال آینده از دیروز انجام شده، برخی را وادار به این کرده که بگویند بودجه مشکل دارد و اقتصاد را پولی می‌کنند؛ درحالی‌که چنین مواردی، شوک‌هایی است که طرفداران بالا بردن نرخ ارز آن را ایجاد می‌کنند.
عبدالناصر همتی افزود: براساس اطلاعات ما، شبکه‌هایی در خارج از کشور نیز برای افزایش قیمت ارز تلاش می‌کنند.
او با اشاره به اینکه شرایط سیاسی کشور‌های همسایه هم در افزایش نرخ ارز تأثیر‌گذار بوده، گفت: شرایط سیاسی عراق در چند‌ماه گذشته باعث شده که صادرات به این کشور مختل شود.
رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: ما هم‌اکنون در پایان سال میلادی قرار داریم و بسیاری از شرکت‌ها در حال تسویه‌حساب با طرف خارجی خود هستند و همین موضوع زمینه‌ساز افزایش تقاضا در بازار می‌شود؛ بنابراین تمام این اتفاقات زمینه‌ساز افزایش نرخ ارز در بازار شده است.
همتی با بیان اینکه با موضوع نرخ ارز و نوسان آن هیجانی برخورد نمی‌کنیم و ثبات را به بازار ارز بازمی‌گردانیم، گفت: صبر ما زیاد است؛ همانطور که در یک سال گذشته نرخ ارز را کنترل کردیم و متناسب با ارزش ذاتی آن نرخ‌ها تعدیل شد، اکنون نیز این تلاش را برای بازگرداندن ثبات به بازار ادامه می‌دهیم و امیدواری زیادی وجود دارد که شرایط به روال طبیعی گذشته بازگردد.