قهوه با سرعت کافی

بسیاری در تاریخ لوئیجی بتزرا، مخترع ایتالیایی از شهر میلان را خالق دستگاه اسپرسوساز می‌دانند اما مخترع اصلی این دستگاه، آنجلو موریوندو از شهر تورین بود. در اصل، بتزرا که نامش با اسپرسو و قهوه عجین شده است، با تکمیل اختراع موریوندو، توانست اسپرسوساز مدرنی را درست کند که ایرادهای ماشین اولی را نداشت.

تولد در خانواده‌ای کارآفرین

آنجلو موریوندو در روز ششم‌ماه ژوئن1851در شهر تورین ایتالیا به‌دنیا آمد. پدربزرگش ازجمله کارآفرینان مهم دوران بود. جدشان یک کارخانه شکلات‌سازی را با پسرعمویش راه‌اندازی کرده بود. آنجلو پس از پایان دوران تحصیل وارد بازار کار شد و از آنجا که خانواده‌ای کارخانه‌دار داشت، خیلی سریع توانست جذب بازار شود.

شروع یک جریان
در اوایل دهه1880میلادی، موریوندو با فرمولی خاص، قهوه اسپرسو تولید کرد و در سال1884 و در نمایشگاه سراسری تورین دستگاه اسپرسوساز خود را در معرض دید عموم قرار داد. او به‌خاطر ابتکار در ساخت چنین دستگاهی، موفق شد مدال برنز نمایشگاه را دریافت کند؛ افتخار بزرگی که او را در زمره شخصیت‌های خاص شهرش قرار ‌داد. در روز شانزدهم‌ماه می همان سال امتیاز ساخت دستگاه اسپرسوساز موریوندو که با فشار بخار کار می‌کرد، صادر شد. این دستگاه در واقع توسط مکانیکی به نام مارتینا زیرنظر مستقیم خود موریوندو ساخته شد. پس از ثبت اختراع در پاریس در روز 23 اکتبر سال1885، دستگاه موریوندو مجوز ساخت جهانی دریافت کرد. او البته هرگز ساخت دستگاهش را صنعتی نکرد و به تولید نمونه‌های دست‌ساز آن ادامه داد. شاید به‌همین دلیل او گمنام‌تر از سایرین در این حوزه بوده است.

خالق اسپرسوساز
به گزارش همشهری، 7سال پس از اختراع موریوندو، یک ایتالیایی خلاق دیگر از شهر میلان به نام لوئیجی بتزرا توانست یک اسپرسوساز کامل‌تر و البته به‌مراتب بهتر از مدل موریوندو تولید کرده و در روز پنجم‌ماه می1902حق امتیاز تولید آن را به‌دست آورد. قهوه‌ساز بتزرا هم با نیروی فشار بخار آب کار می‌کرد و به‌رغم قهوه‌سازهای آن زمان که قهوه را حدودا در 4دقیقه آماده می‌کردند، قهوه تازه را حدود یک‌دقیقه آماده می‌کرد. این سرعت بالا برای بسیاری مطلوب بود؛ چراکه زمان کمتری را صرف دریافت آن می‌کردند. 2سال بعد، دزیدریو پاوونی حق امتیاز اسپرسوساز بتزرا را خرید و این دو در سال1906با شرکت در نمایشگاه میلان، نظر بسیاری را به‌خود جلب کردند. دستگاه‌های بتزرا خیلی زود به بازار راه پیدا کرد و سود خوبی روانه خزانه شرکت شد.

قهوه‌ساز آشیل گاجا
به گزارش همشهری، نخستین اسپرسوساز دنیا طی یک ساعت هزار فنجان قهوه آماده می‌کرد. اسپرسوساز بتزرا و پاوونی از آب‌جوش با 5/1تا 2بار فشار برای تهیه قهوه استفاده می‌کرد. به‌همین دلیل اسپرسوی آنها به تلخی می‌زد. چندین سال بعد، آشیل گاجا و شرکتش توانستند با تولید دستگاه مدرن‌تر مشکلات اسپرسوساز قبلی را برطرف کنند. این شرکت برای دستگاه اسپرسوساز خود، اهرمی طراحی کرد تا آب را با فشار 8تا 10بار از روی قهوه عبور دهد. بدین شکل آنها توانستند دمای آب برای عصاره‌گیری را پایین‌تر آورده تا از تلخی ناشی از عصاره‌گیری با دمای بالا کاسته شود.

اسپرسو یعنی چه
در زبان ایتالیایی، اسپرسو معنی «سریع» را می‌دهد. شاید همراه با روند رو به‌رشد صنعت خاصه در اوایل قرن بیستم، نیاز به آماده‌کردن سریع قهوه نیز به‌خوبی احساس می‌شد. مردم فرصتی برای توقف بیشتر در یک کافی‌شاپ را نداشتند، بنابراین دستگاه اسپرسو توانست مشکلات آنها را برطرف کند و زمان بیشتری در اختیارشان قرار دهد. اسپرسو پایه برخی از نوشیدنی‌ها مانند کافه لاته، کاپوچینو، کافه ماکیاتو، کافه موکا و کافه آمریکانو هم محسوب می‌شود. بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که یک اسپرسو 60میلی‌لیتری دارای 80 الی 150میلی‌گرم کافئین است درحالی‌که یک قهوه معمولی با حجم 240میلی‌لیتر دارای 95 الی 200میلی‌گرم کافئین است.

اسپرسوساز دست‌ساز
پس از ثبت اختراع در پاریس، دستگاه موریوندو مجوز ساخت جهانی دریافت کرد ولی او ساخت دستگاهش را صنعتی نکرد و به تولید نمونه‌های دست‌ساز آن ادامه داد