چین؛ مسلمانان در بند

 درز اسناد محرمانه دولتی چین برای نخستین‌بار جزئیاتی از برنامه این کشور در سرکوب و بازداشت اعضای جامعه اقلیت مسلمان اویغور را به تصویر کشیده است؛ اسنادی که نشان می‌دهد حدود یک میلیون مسلمان چینی طی 3سال گذشته در کمپ‌هایی تحت‌نظارت ویژه به‌سر می‌برده‌اند.
اسناد فاش شده که به «اسناد چین» معروف شده، شامل دستورالعمل محرمانه‌ای است که از سوی یکی از مقام‌های عالی‌رتبه در دولت چین صادر شده و چگونگی مدیریت کمپ‌های محل نگهداری مسلمانان بازداشت شده را نشان می‌دهد. این 24صفحه سند در کنار 403صفحه سندی قرار می‌گیرد که پیش از این از سوی منابع ناشناسی درون دولت چین فاش شد و از سرکوب گسترده و سیستماتیک مسلمانان اویغور در این کشور خبر داد. اویغورها مسلمان ترک‌تباری هستند که در استان سین کیانگ در شمال غرب چین ساکنند. جمعیت آنها به حدود 10میلیون نفر می‌رسد و 45درصد جمعیت سین کیانگ را تشکیل می‌دهند. این منطقه جزو مناطق خودگردان چین است اما طی سال‌های اخیر شاهد افزایش برخورد نیروهای دولتی با مسلمانان به بهانه مبارزه با تروریسم و جلوگیری از شکل‌گیری جنبش‌های جدایی‌طلبانه بوده است.
جزئیات اسناد تازه دیروز از سوی «کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی»، که یک نهاد غیردولتی مستقر در واشنگتن است منتشر شده. 17رسانه بین‌المللی ازجمله روزنامه نیویورک‌تایمز، گاردین و شبکه تلویزیونی الجزیره نیز این جزئیات را منتشر کرده‌اند. دستورالعمل مذکور در 9صفحه از سوی ژو هایلون، معاون رئیس کمیته مرکزی حزب کمونیست چین صادر شده و تاریخ آن مربوط به سال 2017یعنی 2سال پیش است. باقی اسناد شامل اطلاعاتی در مورد افرادی است که در کمپ‌ها زندانی شده‌اند.
دولت چین وجود چنین کمپ‌هایی را ابتدا از اساس انکار کرد اما انتشار تصاویر ماهواره‌ای از سوی رسانه‌ها باعث تغییر موضع پکن شد. مقام‌های دولتی اعتراف کردند که کمپ‌هایی برای «بازآموزی» و «بازپروری» افرادی که به افراط‌گرایی در اسلام مشکوک هستند ترتیب داده شده است و در آنها از روش‌های کاملا انسانی برای حرفه‌آموزشی به این افراد استفاده می‌شود. در دستورالعمل صادر شده از سوی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین نیز از این مراکز با عنوان «مرکز آموزش» یاد می‌شود و به افرادی محبوس، «دانشجو» گفته می‌شود. این دستورالعمل در عین حال شامل جزئیاتی در مورد اقدامات تامینی برای «جلوگیری از فرار» افراد حبس شده است. در این دستورالعمل همچنین از مسئولان می‌خواهد تمامی محیط‌های کلاس، استراحت و دیگر مکان‌های موجود در کمپ‌ها را با دوربین تحت کنترل قرار دهند و هیچ نقطه کوری در ساختمان‌ها باقی نگذارند. جلوگیری از ارتباط افراد محبوس با جهان خارج، دستورالعمل دیگری است که تأکید ویژه‌ای روی آن شده است. براساس اسناد فاش شده، دولت چین با استفاده از دیتابیس‌هایی که تاکنون از اطلاعات مسلمانان تهیه شده و با کمک هوش مصنوعی افرادی که باید در کمپ‌ها تحت نظر قرار بگیرند را انتخاب و بازداشت کرده است. برنامه‌های نرم‌افزاری طی یک هفته فهرستی از افراد را تهیه کرده و مقام‌های امنیتی طبق فهرست‌های کامپیوتری از 3سال پیش وارد عمل شده‌اند.
حزب کمونیست یک سیستم امتیازدهی برای افراد محبوس درنظر گرفته که نحوه پیشرفت آنها طی مدت بازداشت توسط برنامه‌های‌کامپیوتری مورد نظارت قرار می‌گیرد. «آموزش رفتاری» بخشی از دستورالعمل صادره است که از زمان کوتاه کردن مو و ریش، زمان تعویض لباس‌ها و حتی زمان دوش گرفتن را هم مشخص می‌کند. روزنامه نیویورک تایمز به نقل از برخی از افرادی که به تازگی از این کمپ‌ها آزاد شده‌اند نوشته که آنها حتی برای توالت رفتن باید اجازه می‌گرفتند. علاوه بر این، افراد محبوس باید در مدت زمان مشخص زبان چینی ماندریش که زبان رسمی چین به شمار می‌رود را نیز بیاموزند و صحبت کردن به زبان اویغوری برای آنها ممنوع است. آموزش‌های عقیدتی بخش مهم دستورالعمل مذکور است تا این افراد را برای بازگشت به جامعه، آنگونه که مدنظر حزب کمونیست چین است، آماده کند. روزنامه گاردین در گزارش خود در مورد اسناد فاش شده می‌نویسد که بررسی این اسناد و روند توسعه و ساخت کمپ‌ها در بخش‌های مختلف منطقه سین کیانگ نشان می‌دهد که دولت چین قصد دارد تمام جمعیت اویغورها را در این کمپ‌ها مورد بازپروری قرار دهد تا بتواند کل جمعیت اقلیت مسلمان این کشور را تغییر دهد.


گزیده‌ای از متن دستورالعمل فاش شده

 ـ کمپ‌ها باید تحت یک سیستم دقیق مدیریت فیزیکی و روانی اداره شوند. درهای ورودی چند لایه، راهروهای امن و ساختمان‌های تحت نظر باید ایجاد شوند. اطراف تمامی ساختمان‌ها باید فنس کشی شود.
ـ مدت زمان نگهداری افراد همیشگی خواهد بود. با این حال، تمامی افراد سالی یک‌بار مورد ارزیابی قرار می‌گیرند تا درصورت تکمیل آموزش‌های عقیدتی و حرفه‌ای خود آزاد شوند.
ـ افراد بابت تغییر عقاید خود، اطاعت از دستورات و یادگیری بهتر امتیاز بیشتری می‌گیرند.
ـ پس از پایان آموزش‌های عقیدتی، افراد به بخش دیگری از کمپ منتقل می‌شوند که به‌مدت 6‌ماه آموزش حرفه‌ای می‌بینند.
ـ تماس تلفنی به‌صورت هفتگی و تماس ویدئویی به‌صورت ماهانه با خانواده تنها راه ارتباطی این افراد با جهان بیرون است.
ـ جلوگیری از فرار افراد، اولویت اول است. تمام نقاط کمپ‌ها، بدون استثنا، باید تحت کنترل دوربین‌ها قرار بگیرد. افراد در تمام ساعات  شب و روز باید تحت نظارت دوربین‌ها باشند.