آمریکا
موج اعتراض‌های آمریکای لاتین به کلمبیا رسید
پس از اکوادور، هائیتی، ونزوئلا، بولیوی و شیلی، اکنون کلمبیایی‌ها علیه سیاست‌های دولت دست به اعتراض زده‌اند
کشورهای آمریکای لاتین یکی پس از دیگری صحنه اعتراض‌های مردمی به دولت‌هاست و اکنون اعتراض‌ها به شمال‌غربی‌ترین کشور این منطقه یعنی کلمبیا رسیده است.
صدها هزار کلمبیایی دیروز به خیابان‌های پایتخت آمدند تا هم حمایت خود را از روند صلح در این کشور نشان دهند و هم به سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی دولت «ایوان دوکه» اعتراض کنند؛ اعتراض‌هایی که با حضور گسترده دانشجویان، معلمان، بازنشستگان، اعضای اتحادیه‌های کارگری و مردم عادی در آرامش آغاز شد و با تاریک شدن هوا به صحنه درگیری میان نیروهای پلیس و معترضان تبدیل شد.
تظاهرات اخیر مردم کلمبیا در اعتراض به سیاست‌های دولت، یکی از بی‌سابقه‌ترین اقدامات اعتراضی تاریخ این کشور به شمار می‌رود؛ تظاهراتی که برخلاف انتظار، خیلی زود به درگیری با نیروهای پلیس منتهی شد. هزاران نفر با وجود بارش سیل‌آسای باران، در میدان تاریخی سیمون بولیوار شهر بوگوتا و خیابان‌های منتهی به آن تجمع کرده بودند. خیابان‌ها پس از پایان باران اما صحنه درگیری مردم و پلیس بود. نیروهای پلیس ضدشورش کلمبیا برای باز کردن خیابان‌ها و مقابله با افرادی که به سمت آنها سنگ پرتاب می‌کردند، از گاز اشک‌آور استفاده کردند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، درگیری‌ها در اطراف دانشگاه ملی کلمبیا در بوگوتا شدیدتر از مناطق دیگر بود که نشان می‌داد دانشجویان هسته اعتراض‌ها را ترتیب داده‌اند.
اعتراض‌های سراسری در کلمبیا به‌طور پراکنده از چند هفته قبل آغاز شد؛ زمانی که دولت اعلام کرد قصد دارد حقوق‌های بازنشستگی را کاهش دهد. دولت دوکه زمانی که با واکنش منفی و گسترده مردم روبه‌رو شد، از اجرای برنامه خود صرف‌نظر کرد اما شوک ناشی از وجود چنین برنامه‌ای کافی بود تا معترضان به سیاست‌های دولت را به خیابان‌ها بکشاند. نارضایتی از عملکرد ایوان دوکه طی حدود 15ماه پس از به قدرت رسیدن، میزان محبوبیت او را به حدود 25درصد رسانده است.
معترضان کلمبیایی به ناتوانی دولت در پیشبرد توافق تاریخی صلح با شورشیان چپ‌گرای «فارک» که 3سال پیش در دوره ریاست‌جمهوری خوآن مانوئل سانتوز به‌دست آمد نیز معترض هستند. گروه فارک با 7هزار نیرو بزرگ‌ترین گروه جدایی‌طلب در تاریخ کلمبیا به شمار می‌رود. این گروه که دیدگاه‌های مارکسیستی دارد، از سال1964 به مبارزه مسلحانه با دولت مرکزی کلمبیا پرداخت اما رهبران آن در سال2016 پس از 4سال مذاکره پذیرفتند سلاح خود را برای همیشه کنار بگذارند. مبارزات گروه فارک، جان 260هزار نفر را گرفت و بیش از 7میلیون نفر را آواره کرد. مردم اکنون نمی‌خواهند بار دیگر تجربه دوران جنگ با گروه فارک را تکرار کنند و از ناکارآمدی دولت در به نتیجه رساندن توافق صلح با این گروه نگرانند.
برخی از مردم کلمبیا نیز معتقدند دوکه برای حفاظت از رهبران اجتماعی و بومیان این کشور هیچ اقدامی نکرده است؛ افرادی که طی هفته‌های اخیر تعداد زیادی از آنها به‌طرز مرموزی کشته شده‌اند. گفته می‌شود گروه‌هایی از اعضای سابق فارک در این قتل‌ها دست دارند و مناطقی که سابقا فارک در آنجا فعال بوده، بار دیگر به صحنه کشتار مردم تبدیل شده است. 2هفته قبل، حمله هوایی جنگنده‌های ارتش کلمبیا به یکی از کمپ‌های گروه فارک، به کشته شدن تعدادی غیرنظامی ازجمله 8کودک منجر شد؛ اتفاقی که استعفای وزیر دفاع در کابینه دوکه را به‌دنبال داشت.
در کلمبیا نیز همانند شیلی که طی یک‌ماه گذشته صحنه درگیری‌های بی‌سابقه بوده، مردم، خود را فراموش شده می‌دانند. آنها معتقدند در شرایطی که کشور در حال رشد اقتصادی است و عده‌ای روزبه‌روز ثروتمندتر می‌شوند، طبقه متوسط و فرودست، دائما پسرفت می‌کنند و فقیرتر می‌شوند. کلمبیایی‌ها فساد دولتی را عامل وضعیت فعلی در کشورشان می‌دانند.
مکث
بولیوی روی خط بحران
همزمان با کلمبیا، بولیوی نیز همچنان صحنه درگیری میان مردم و نیروهای امنیتی است. معترضان در بولیوی را هواداران اوو مورالس تشکیل می‌دهند که 10روز پیش، در پی تمرد ارتش و نیروهای پلیس، از قدرت کناره‌گیری کرد و به مکزیک گریخت. مورالس که 3دوره رئیس‌جمهور بولیوی بوده، قصد داشت در انتخابات ماه قبل برای چهارمین بار قدرت را در دست بگیرد. مخالفان مورالس او را به تقلب در انتخابات متهم کردند و مردم نیز طی اعتراض‌های خیابانی خواستار کناره‌گیری او از قدرت شدند. 20روز اعتراض خیابانی پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری که 3کشته و 300زخمی به جا گذاشت، باعث شد تا فرماندهان ارتش و پلیس از مورالس بخواهند قدرت را ترک کند؛ اقدامی که مورالس آن را «کودتا» علیه خود نامید.
مورالس مخالفان زیادی داشت، اما موافقان او هم کم نیستند. لاپاز، پایتخت بولیوی و منطقه کوچاباما در مرکز بولیوی که مورالس اصالتا به آنجا تعلق دارد، از فردای برکناری او به صحنه درگیری مردم با نیروهای پلیس تبدیل شده است. این درگیری‌ها تاکنون 30کشته به جا گذاشته است. هواداران مورالس که اکثر آنها کشاورزانی هستند که به کشت کوکائین مشغولند، با بستن جاده‌ها و سنگربندی در اطراف شهرها، منطقه کوچاباما را به دژی در برابر نیروهای امنیتی تبدیل کرده‌اند و در حال مقاومت در برابر آنها هستند. مورالس چپ‌گرا اعلام کرده قصد بازگشت به بولیوی را دارد اما رئیس‌جمهور راست‌گرای جدید این کشور یعنی خانم «جینین آنیز» به او هشدار داده درصورت بازگشت، محاکمه و زندانی خواهد شد.
