یادداشت
دشواری‌های انتشار آثار تألیفی
محمود برآبادی ـ نویسنده کتابهای کودک و نوجوان
پیش‌افتادن چاپ و نشر آثار ترجمه از تألیفات، دلایل متعددی دارد. عوامل اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی در این امر دخیلند. برخی از دستگاه‌های دولتی نیز که پیش از این منابعی را برای حمایت از تولید و انتشار کتاب اختصاص داده بودند، اکنون فعالیت‌های خود را کاهش داده‌اند.
این کاهش منابع برای تولید و عرضه و ارائه کتابهای کودک و نوجوان که در ایران بخش بزرگی از آن به منابع دولتی وابسته است، اوضاع دشواری پدید آورده است. همزمان موجی از کتابهای پرفروش ترجمه که از الگوهای یکسان شکلی و محتوایی پیروی می‌‌کنند، با تبلیغات بسیار ویترین‌ها را پر کرده‌اند. وسوسه چاپ‌های متعدد باعث‌شده، برخی نویسندگان به مترجمان و شبیه‌سازان این آثار تبدیل شوند. گرانی کاغذ که از یک سال پیش شروع شده و امسال به اوج رسیده نیز فضا را برای انتشار آثار تألیفی سخت‌تر کرده است.
افزایش هزینه‌های تولید کتابهای تألیفی از یک سو و کم‌هزینه‌بودن کتابهای ترجمه‌ای به دلیل نپرداختن حقوق ناشر و نویسنده خارجی به خاطر عضو نبودن در کنوانسیون برن (کپی رایت) و تضمین فروش کتابهای ترجمه‌ای باب روز و نمونه‌های شبیه‌سازی شده داخلی، سبب شده است ناشران نیز اقبال زیادی به کتابهای تألیفی نشان ندهند.
به این پدیده باید فضای یأس را هم بیفزاییم که خود عامل برخی از مشکلات است و تمایل به مطالعه را در میان اقشار کتابخوان جامعه کاهش داده است.
با نگاهی به کتاب‌هایی که سال گذشته منتشر شده است، متوجه می‌شویم، اغلب کارهای تألیفی ضعیف بوده و کتابهای درخور و برجسته‌ای منتشر نشده است.
شاید علت این باشد که کارهای ترجمه، بازار نشر را هم از نظر کیفی و هم از لحاظ کمی قبضه کرده‌اند.
عامل دیگر هم رکود در بازار نشر است که سبب گرایش بیشتر ناشران به چاپ آثار ترجمه برای اطمینان از بازگشت سرمایه شده است؛ آثاری که امتحان خود را پس داده‌اند و فروش بیشتری دارند.
متأسفانه امروز بسیاری از نویسندگان تعداد زیادی کار تألیفی چاپ نشده دارند که نتوانسته‌اند ناشری بر ایشان پیدا کنند. قطعا در بین این آثار می‌توان داستان‌های خوبی را پیدا کرد، اما افسوس که به دلیل وضعیت بازار نشر به جای آنها کتابهای ترجمه شده منتشر می‌شوند.
