دشواری کنترل جمعیت سگها در شهرهای آسیا
محمد سرابی؛ روزنامه‌نگار
تعداد سگ‌های ولگرد در برخی شهرهای پرجمعیت قاره آسیا مشکل‌ساز شده است. شهرداری‌ها به‌دلیل امکانات کم قادر به جمع‌آوری همه آنها نیستند و بعضی ارگان‌های دولتی قوانین یا اجبار‌هایی برای حذف سگها تعیین کرده‌اند. حمله این حیوانات به شهروندان ناتوان دلیل محکمی برای طرح کاهش جمعیت آنهاست، اما مشخص نیست که این کار را باید با حذف سریع حیوانات انجام داد یا از روش‌های دیگر استفاده کرد.
ترکیه
قانون جمع‌آوری سگها
در سال 2004 در ترکیه قانونی برای حمایت از سگ‌های ولگرد تصویب شده بود تا به این حیوانات حق کاملا قانونی زندگی در خیابان را بدهد. با گذشت 20سال وضعیت برعکس شده است. حالا مجلس ملی ترکیه قانونی تصویب کرده که براساس آن شهرداری‌ها باید سگ‌های مهاجم را که بیماری خطرناک دارند، معدوم کنند. دولت طرحی برای جمع‌آوری 4میلیون سگ شهری داده است. از بین آنها، هر حیوانی که در مدت یک‌ماه به سرپرستی گرفته نشود، معدوم خواهد شد. روش معدوم کردن سگها تزریق سم است. قانون جدید باید تا سال 2028 به نتیجه برسد و سگ‌های ولگرد یا درون پناهگاه باشند یا به سرپرستان جدید واگذار شده باشند یا معدوم شوند. مشکل این است که دوسوم شهرداری‌های ترکیه پناهگاه حیوانات ولگرد ندارند و بقیه هم بودجه کافی برای ساخت پناهگاه بیشتر و هزینه نگهداری از حیوانات را ندارند. درحالی‌که تعداد سگ‌های ولگرد کشور به 4میلیون می‌رسد، مجموع ظرفیت تمام پناهگاه‌ها حداکثر 100هزار قلاده است. اگر تعداد سگ‌های درون پناهگاه‌ها بیش از حد افزایش پیدا کند، منجر به رفتار‌های تهاجمی بین آنها می‌شود. بعضی از سگ‌های استانبول به اروپا فرستاده شده‌اند و در آنجا سرپرست‌هایی پیدا کرده‌اند.
عقیم‌سازی خیلی طول می‌کشد
طرح عقیم‌سازی و نگهداری سگها در پناهگاه‌های شهری و خصوصی شهرهای ترکیه باعث کنترل جمعیت آنها نشده است. بعد از چند حمله سگها به کودکان، مشخص شد که اگر این حیوانات به‌صورت گروهی و در تعداد زیاد حذف نشوند، کنترل جمعیت آنها در ترکیه تا 10سال طول می‌کشد. در این مدت ممکن است تعداد زیاد سگها باعث ایجاد بحران‌‌های بهداشتی شود. آمار‌هایی که درباره حمله سگها به شهروندان جمع‌آوری شده، تناقض دارد، اما مشخص است که هر سال تعداد زیادی از ساکنان شهرهای ترکیه مستقیما بر اثر حمله و گاز گرفتن سگها کشته می‌شوند یا جان خود را حین فرار از این حیوانات و بر اثر تصادف با خودروها از دست می‌دهند.
هند
کاشت ریزتراشه در پوست سگها
سالانه حدود 15 تا 20هزار گازگرفتگی سگ ولگرد در شهر بنگلور هند ثبت می‌شود. شهرداری بنگلور با کمک یک مرکز فناوری قصد دارد 140هزار حیوان را واکسینه و در پوست آنها ریزتراشه نصب کند تا قابل رصد باشند. چند شهر کوچک هند کاشت چیپ در بدن سگها را آزمایش کرده‌اند، اما بنگلور 8میلیون نفری کار سختی در پیش دارد؛ زیرا تعداد سگ‌های ولگرد آن به 270هزار قلاده می‌رسد. هدف اصلی نصب ریزتراشه این است که برنامه واکسیناسیون به‌درستی اجرا شود. شهرداری بنگلور امیدوار است که با این کار تا سال 2030مشکل سگ‌های هار در این شهر حل شود. با این‌حال مشکل سگ‌های مهاجم که به افراد تنها حمله می‌کنند، همچنان باقی است. در سال 2001 قانونی برای حمایت از سگ‌های ولگرد تصویب شد که براساس آن نمی‌شود سگ‌های ولگرد را کشت یا جابه‌جا کرد؛ فقط باید آنها را عقیم کرد؛ آن‌هم درصورتی که سن کافی برای این کار داشته باشند؛ اگر هم حیوان ولگرد به دام بیفتد باید آن را واکسینه و درمان و بعد دوباره در همان خیابان رها کرد.
درگیری مردم و سگها
حدود 20هزار مرگ سالانه ناشی از هاری یا گازگرفتن سگ‌های وحشی در هند ثبت شده است. سگ‌های ولگرد شهرهای هند، شب‌ها به دوچرخه‌سواران هم هجوم می‌برند و باعث ترس زیادی می‌شوند. وقتی سگها یک کودک را زخمی می‌کنند یا می‌کشند، اهالی محله‌ها واکنش نشان می‌دهند و این حیوانات را به ضرب چوب و میله‌آهنی می‌کشند. همین هم باعث شده است که عده‌ای عقیده داشته باشند اگر شهرداری سگها را معدوم کند، بهتر از آن است که به‌دست مردم آزار ببینند. گروهی از ساکنان شهر‌ها به سگها غذا می‌دهند و می‌‌گویند با این کار حیوانات سیر می‌شوند و کمتر به انسان‌ها حمله می‌کنند. شهرداری بنگلور به مردم توصیه کرده است که از غذا دادن به سگها در جلوی در خانه‌ها، نزدیک ورودی ساختمان‌های عمومی، پارکینگ خودروها، زمین بازی بچه‌ها یا دیگر مکان‌هایی که رفت‌وآمد دائمی دارند، خودداری شود. همچنین بین ساعت 11:30شب و 5صبح به سگها غذا داده نشود.
