ظریف 3بار مجلس را قانع کرد

فرزانه آیینی _ خبر‌نگار

در نشست علنی دیروز مجلس 3سؤال از وزیر امور خارجه شد. ادله محمدجواد ظریف چنان بود که نمایندگان سؤال‌کننده ورای خاستگاه سیاسی‌شان توضیحات او را قانع‌کننده دانستند و بر موضوعات مورد ابهام‌شان مهر مختومه زدند.
«بررسی اقدامات انجام شده برای توسعه قراردادهای اقتصادی و ارتقای جایگاه ایران در صحنه بین‌الملل»، «دلیل نداشتن دیپلماسی پایدار با کشورهای همسایه شرق و جنوب شرقی ایران» و «سدسازی غیرقانونی ترکیه و حمله ترکیه به عفرین و تضییع حق کردها» محور سؤال نمایندگان کبودر‌آهنگ، خاش و مهاباد بود که یکی بعد از دیگری درنشست دیروز بهارستان مطرح شد. ظریف برای پاسخ به هر سؤال در جایگاه ناطقان قرار گرفت و هر سه بار مجلس را قانع کرد و سپس با بدرقه قابل‌توجهی با بهارستان خداحافظی کرد و رفت.
ادله ظریف در بیان چرایی و علل شکل‌گیری ابهامات مذکور برای مجلس چنان بود که هر سه نماینده ورای خاستگاه فراکسیونی‌شان اصولگرای ولایی و اصولگرایان مستقلین حکم به قانع‌کننده بودن توضیحات ظریف دادند؛ حکمی که هم اعتبار ظریف در مجلس را برای چندمین بار عیان کرد و هم به فرصتی بدل شد تا وزیر امور خارجه از تریبون مجلس استفاده کند و از دستاوردهای مدیریتش در وزارت خارجه سخن بگوید و گاه موانع کار وزارت خارجه را برای چاره‌جویی نزد وکلای ملت برشمارد.
هرچند که ظریف ازجمله وزرای پر تردد به صحن علنی است اما به رغم سؤال‌های بی‌شمار مجلس دهمی‌ها از او، ظریف تاکنون همواره مجلس را قانع کرده و جزو معدود وزرایی است که از مجلس کارت زرد- به تعبیری اخطار برای استیضاح یا عدم‌رضایت مجلس از توضیحاتش - را دریافت نکرده است. وزیر دفاع نیز تاکنون از مجلس کارت زرد نگرفته است هر چند که علت حمایت همه‌جانبه مجلس از امیر حاتمی را می‌توان سبک وظایف و حیطه وظایف او دانست. براساس آیین‌نامه داخلی مجلس اگر وزیر 3 کارت زرد از مجلس بگیرد طرح استیضاحش به جریان می‌افتد.

هرکس مشکلی دارد به من ای‌میل بزند 
با حضور ظریف در صحن بهارستان ابتدا بررسی سؤال محمدعلی پورمختار، نماینده کبودر آهنگ در دستور کار نمایندگان قرار گرفت، بررسی اقدامات انجام شده برای توسعه قراردادهای اقتصادی و ارتقای جایگاه ایران در صحنه بین‌الملل محور سؤال پورمختار بود. او در شرح سؤالش گفت: انتظار داریم وزارت خارجه در زمینه انعقاد قراردادهای اقتصادی و جذب سرمایه‌گذار خارجی اقدامات تسهیل‌کننده انجام دهد. از شما انتظار می‌رود تا تعداد افرادی را که برای انعقاد قرارداد به وزارتخانه‌های ذیربط معرفی کرده‌اید ارائه دهید تا اگر وزارتخانه‌ها همکاری لازم را با وزارت خارجه نداشتند مجلس شورای اسلامی با آنها برخورد کند. وی در ادامه با طرح این سؤال که درخصوص ارتقای جایگاه ایرانیان در خارج چه اقداماتی صورت گرفته است، بیان کرد: امروز در روابط خود با سایر کشورها به‌ویژه کشورهای شرق آسیا، چین و آمریکای لاتین با ضعف روبه‌رو هستیم. مشکلاتی برای گردشگران ما در برخی کشورها ایجاد شده اما وزارت خارجه به آنان رسیدگی نکرده است. شخص شما همه وقت‌تان را برای برجام گذاشته‌اید که آن هم به اینجا رسید و سفارتخانه‌ها نیز آنطور که باید فعال نیستند.
ظریف در پاسخ به سؤال نماینده کبودرآهنگ با تأکید بر اینکه وزارت امور خارجه وظیفه انعقاد قراردادهای اقتصادی را برعهده ندارد، گفت: وظیفه وزارت خارجه جذب سرمایه‌گذار نیست بلکه وزارت خارجه تنها وظیفه تسهیل انعقاد قراردادهای اقتصادی را برعهده دارد و بقیه امر برعهده دستگاه‌های ذیربط است. سفیر ما باید سرمایه‌گذار را بشناسد و اطلاعات را در اختیار آن قرار داده و آن را تشویق به سرمایه‌گذاری در ایران کند. ادامه راه برعهده دستگاه‌های داخلی و مقررات داخلی است. بعضا شاهد هستیم برای یک سرمایه‌گذاری عادی حداکثر 60ساعت باید صرف شود تا یک مجوز عادی داده شود که دیگر این مسائل به وزارت خارجه باز نمی‌گردد.
وزیر امور خارجه افزود: ما هر روز تعدادی از سرمایه‌گذاران را به دستگاه‌های ذیربط معرفی می‌کنیم اما مداخله ما در امور آنها باعث اخلال در کار دستگاه‌ها و ایجاد فساد می‌شود.
ظریف ادامه داد: پیش‌بینی‌هایی که در 2 سال گذشته برای بهبود و توسعه اقتصاد انجام شده تحت‌تأثیر تحریم‌های آمریکا قرار گرفته است. اگر مردم در کشورهای دیگر مشکلاتی دارند که سفارتخانه‌ها به آنها رسیدگی نمی‌کنند شخصا به بنده ای‌میل زده و بنده شخصا موضوع را پیگیری می‌کنم. او در پایان تأکید کرد: امروز ما با مشکلات تحریم‌ها روبه‌رو هستیم و بخش عمده‌ افرادی که برای دورزدن تحریم‌ها به داخل معرفی می‌شوند با ملاحظات حقوقی به نتیجه نمی‌رسند. از دیگر اقدامات انجام شده ارائه برنامه 25ساله به چین است که اهمیت روابط اقتصادی با چین را نشان می‌دهد. این برنامه به‌طور متوازن و با درنظر گرفتن اولویت‌های کشور آماده شده و در سفر به چین ارائه شد. 
برنامه با روسیه و سایر همسایگان نیز به خوبی در حال پیشرفت است. منافع کشور برای ما از هر چیزی مهم‌تر است.
هرچند محمد پورمختار در زمان 20دقیقه طرح سؤالش مدام بر ضعف وزارت خارجه در این زمینه تأکید می‌کرد اما او در نهایت اعلام کرد که از توضیحات وزیر امور خارجه درخصوص اقدامات انجام شده به‌منظور توسعه قراردادهای اقتصادی و ارتقای جایگاه ایران در صحنه جهانی قانع شده است و حتی توضیحات ظریف را به رأی مجلس نگذاشت. 

 دیپلماسی شرقی و ادله ظریف
در ادامه نشست دیروز طرح سؤال علی کرد، نماینده خاش درباره‌ دلیل نداشتن دیپلماسی پایدار با کشورهای همسایه شرق و جنوب شرقی ایران از ظریف در دستور کار قرار گرفت. 
ظریف در پاسخ به نقدهای او با تأکید بر اینکه روابط با همسایگان ابر اولویت سیاست خارجی در کنار تسهیل امور اقتصادی است، گفت: روابط ما با پاکستان دچار سردرگمی نیست. هم‌اکنون مرز ایران با پاکستان امن‌ترین مرزها برای این کشور است درخواست ما این است که این مرز برای ما هم امن باشد. درنهایت نماینده خاش هم از پاسخ‌های وزیر خارجه درباره‌ دیپلماسی با کشورهای همسایه شرق و جنوب شرقی ایران قانع شد و اعلام کرد نیازی به رای‌گیری توضیحات وزیر امور خارجه در صحن نیست.

 وزارت خارجه از کردهای سوریه دفاع می‌کند

سومین سؤال از محمد جواد ظریف در نشست دیروز بهارستان به سدسازی غیرقانونی ترکیه و حمله ترکیه به عفرین اختصاص یافت؛ جلال محمود‌زاده نماینده مهاباد که سؤال‌کننده بود در شرح سؤالش به طرح گاپ در ترکیه برای احداث چندین طرح طی ۳۰ سال و با هزینه‌کرد ۳۲ میلیارد دلار یادآور شد: اخیرا دومین سد توسط ترکیه در حال آبگیری است که تنش آبی در منطقه ایجاد می‌کند. اگر این سد آبگیری شود کل ایران درگیر ریزگرد می‌شود و شاهد نابودی تالاب هورالعظیم نیز خواهیم بود. همچنین آب شور دریا به نهرهای اروندرود وارد می‌شود که در نتیجه نخلستان و دامپروری این منطقه نابود می‌شود. محمودزاده با تأکید بر اینکه ترکیه باید برای قوانین بین‌المللی در حوزه آب اهمیت قائل شود، اضافه کرد: در مورد اشغال عفرین و به خاک و خون کشیدن کردهای سوریه سؤال ما این است که چرا وزیر خارجه ساکت بود آیا عفرین خاک سوریه نبود. وی افزود:ما به همراه نمایندگان کرد نامه‌ای به دبیر کل سازمان ملل نوشتیم. اما کشورهای دیگر چشم بر این جنایت بستند.این نماینده مجلس ادامه داد: وزیر خارجه در این‌باره بی‌تفاوت بود و حرکت سیاسی که در خور مردم سوریه باشد، انجام نشد ولی جوانان این سرزمین روزی انتقام خون بیگناهان را می‌گیرد. انتظار من از آقای ظریف این است که این موضوع را به‌عنوان یک مسئله مهم و اساسی پیگیری کند و در رابطه با سد‌سازی‌ ترکیه و دفاع از کردهای مظلوم سوریه حرکت بهتری انجام دهد. ظریف اما گفت: در این‌باره ایران، عراق و سوریه با مشکلاتی مواجه هستند عراق و سوریه مستقیما از برخی مشکلات رنج می‌برند و هر 3 کشور گفت‌وگوهایی در این رابطه با ترکیه داشته‌ایم. وی همچنین با بیان اینکه ایران اقدامات ترکیه در زمینه مسائل مربوط به آب را با جدیت دنبال می‌کند، تأکید کرد: موضع‌گیری ایران درباره عفرین توسط سخنگوی وزارت خارجه صورت گرفته من هم در ترکیه مخالفتم را اعلام کردم و رئیس‌جمهور نیز با این موضوع مخالف بود. ما معتقدیم حقوق مردم کرد سوریه باید حفظ شود معتقد به رعایت حقوق همه مردم منطقه و مرزهای بین‌المللی هستیم البته امنیت ترکیه هم باید حفظ شود ولی امنیت از طریق لشگرکشی حفظ نمی‌شود.وزیر امور خارجه همچنین با تأکید بر ضرورت حفظ حقوق کردهای سوریه افزود:حقوق همه ساکنان کشورهای منطقه باید حفظ شود. درنهایت محمود‌زاده هم توضیحات ظریف را قانع‌کننده دانست و مانع به رأی گذاشتن سؤالش شد.