بازار آجیل خوی در تسخیر دلالان

این روزها با برداشت تخمه آجیلی در خوی، قطب آجیل ایران، تعداد دلالان این محصول به اوج رسیده و در چند متری اصناف بازار مخصوص به خود راه‌اندازی کرده‌اند و هیچ‌کس حاضر نیست جلوی آنان را بگیرد. به گزارش تسنیم، شهرستان خوی که مرکز تخمه آجیلی ایران به شمار می‌‌رود و چرخ اقتصادی حداقل 10 تا 20 هزار نفر در آن به این محصول وابسته است، این روزها به‌شدت از دلالی رنج می‌برد و کشاورزان و مردم از این قضیه به‌شدت متضرر می‌شوند. 

از سوی دیگر در حالی ‌که کسب ‌و کار بسیاری از اصناف تخمه کساد شده، دلالان با رونق کسب‌وکار مواجه شده است. هرچند در این میان صرف خرید و فروش مشکل نیست و مساله اصلی بر هم زدن ثبات بازار تخمه آجیلی است که سبب افزایش سرسام‌آور قیمت این محصول تا 300 درصد شده است که نه‌‌تنها مردم بلکه خود اصناف هم به علت کسادی بازار از آن متضرر می‌شوند. 


فروش خالص دسترنج به کمترین قیمت

یکی از تولیدکنندگان تخمه کدو می‌گوید: برای تولید تخمه کدو حدود یک سال من و خانواده‌‌ام یعنی همسر و فرزندانم زحمت کشیده‌ایم و با این‌که این محصول در مغازه‌ها شدیداً گران است، چون ما تولیدکننده‌ایم از ما نصف قیمت بازار هم نمی‌خرند. «صمد رحمانی» می‌افزاید: یا باید بخشی از محصول را به اصناف بدهیم تا آن‌ها بفروشند که زمان فروش و دست یافتن به پول نقد معلوم نیست، یا محصولمان را با قیمت خیلی کم ولی نقد به دلالان بفروشیم که در هر 2 صورت ما ضرر می‌کنیم. 

این کشاورز راهکار حل این مشکل را وارد شدن جهاد کشاورزی برای حمایت از کشاورزان می‌داند. هر چند «محمد دیبایی»، مسئول روابط عمومی جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی، در این باره می‌گوید: در مصوبه چند ماه قبل هیات دولت، هرگونه بحث بعد از تولید اعم از بازار و قیمت و خرید‌ و فروش و تجارت به وزارت صنعت‌، معدن و تجارت مربوط می‌شود و جهاد کشاورزی هیچ ارتباطی با این قضیه ندارد. 


خسارت دلالان به اصناف و کشاورزان 

رئیس اتحادیه تخمه و خشکبار خوی با اشاره به این‌که خود اصناف در شرایط کنونی بازار دچار ضرر و زیان شده‌اند، عنوان می‌کند: دلال‌بازی سبب بر هم خوردن ثبات بازار و ضرر فراوان کشاورزان، اصناف و مردم شده‌ است و بدتر این‌که آن‌ها هرروز آزادتر از قبل به اقدامات خسارت‌بار خود ادامه می‌دهند. 

«جمیل رستملو» با تشریح اقدامات دلالان عنوان می‌کند: این افراد آزادانه در پاتوق خود و در مقابل چشمان اصناف با بالا و پایین کردن قیمت تمام‌‌شده محصولات کشاورزی، سبب بر هم ‌خوردن ثبات بازار می‌شوند که به‌ غیر از خود، همه مردم را دچار زیان می‌کنند؛ البته اصناف هم نباید با این دلالان همکاری کنند. 

اصناف جا و مکان مشخص دارند و همه ارگان‌ها آنان را به رسمیت می‌شناسند. وی ادامه می‌دهد: در شرایط فعلی اصناف بازار رکودی را پشت سر می‌گذارند و دلالان کسب‌وکار پررونق را تجربه می‌کنند و به‌دلیل استفاده از روش‌های غیرمنصفانه و گاهی کلاهبرداری و فریب کشاورزان به سودهای کلانی دست‌ پیدا می‌کنند. 

رستملو می‌گوید: بارها به دوستان و اصناف پیشنهاد کرده‌ایم با کمک دهیاری‌ها به تک‌تک روستا‌ها برویم و به کشاورزان اطلاع‌رسانی کنیم که فروش محصولات به این دلالان چه عواقب بدی دارد. در بسیاری از موارد دیده شده آن‌ها کشاورز را از صبح تا ظهر در آفتاب سوزان نگه می‌دارند و بعد به‌راحتی جنس را با قیمت کم از وی می‌خرند. در برخی موارد هم به قیمت صفر تومان می‌خرند و پول کشاورز را نمی‌دهند مثلاً می‌گویند بیا جلوی فلان بانک کارت به کارت کنم که هیچ‌وقت نمی‌آیند و دیگر اثری از آنان پیدا نمی‌شود. 

وی تاکید می‌کند: کشاورزان باید متوجه باشند که برای تولید محصول خود یک سال به همراه خانواده شب و روز تلاش کرده‌اند و اگر محصول آن‌ها به جای فروش به قیمت پایین، چند روز بیشتر در مغازه بماند باز جا دارد؛ چراکه هدف دلالان فقط به دست آوردن دست‌رنج آنان با قیمت پایین و حتی مفت است و به بهانه دریافت ناچیز پول نقد نباید حاصل زحمتشان را به ارزانی واگذار کنند. 


پرونده قطور تشکیل داده‌ایم 

رئیس اتحادیه خشکبار درباره دلیل اقدام نکردن دستگاه‌های مربوطه در برخورد با این افراد عنوان می‌‌کند: سازمان صنعت، معدن و تجارت هر مدرکی خواسته ما ارائه داده‌ایم و پرونده قطوری هم تشکیل شده است اما به‌هیچ عنوان اقدامی انجام نمی‌شود. به همین دلیل از سایر دستگاه‌های ذی‌ربط می‌خواهیم وارد عمل شوند و با این مسائل برخورد کنند. 

وی درباره راهکار پیشنهادی این اتحادیه برای رفع این معضل اظهار می‌کند: هم‌اکنون تعداد دلالان حدود 150 نفر است و در پاییز و زمان برداشت محصول به 300 نفر می‌رسد. هم‌اکنون در میدان تخمه و خشکبار خوی 250 صنف حضور دارند که با کسب ‌و کارهای جانبی به 450 نفر می‌رسد و در هر واحد صنفی هم 4 یا 5 نفر مشغول فعالیت هستند و توانایی جذب تمامی این افراد را هم دارند که در صورت وجود حمایت‌ها و حذف دلالان آن‌ها می‌توانند به‌صورت قانونی و شرافتمندانه به کسب‌ و کار خود ادامه دهند و اتحادیه هم حمایت می‌کند. 


دلالان، خود اصناف یا افراد نزدیک آنان هستند

رئیس اداره صنعت‌، معدن و تجارت خوی هم درباره انتقادات مطرح شده درباره بازار خرید و فروش تخمه آجیلی این منطقه اظهار می‌کند: اداره صنعت، معدن و تجارت برای این دلالان ترازو نگذاشته و کارت شناسایی هم به آن‌ها نداده است. آن‌ها خود اصناف یا رقبای آن‌ها یا افراد نزدیک به آن‌ها هستند و چندین جلسه هم برای حل این مشکل برگزار کرده‌ایم اما مقاومت‌هایی وجود دارد. 

«ایرج مرندی» می‌گوید: بر اساس نص صریح قانون، هر واحدی که بدون پروانه کسب کار کند اتحادیه با آن باید برخورد کند و محل دایر شده به وسیله هر شخص حقیقی یا حقوقی که برای آن پروانه کسب صادر نشده است با درخواست اتحادیه از سوی نیروی انتظامی پلمب می‌شود. 

مرندی درباره این‌که راه‌حل این مشکل چیست، بیان می‌کند: اولین حرکت را خود اصناف و اتحادیه باید انجام دهد و تمامی ترازو و دکان‌بازی این دلالان را جمع کند. در ادامه اگر به مشکل برخورد کردند ما در صنعت و معدن و با همکاری نیروی انتظامی و اداره نظارت بر اماکن عمومی به آن‌ها کمک می‌کنیم. اما باید خودشان اولین گام را بردارند که تاکنون شاهد هیچ اقدامی نبوده‌ایم. آن‌ها انتظار دارند بقیه افراد و ارگان‌ها به ‌جای آن‌ها برخورد کنند! 

مرندی می‌افزاید: در آن‌جا ترازوی بی‌صاحب است. آیا شما اجازه می‌دهید کسی داخل حیاط شما ترازو بگذارد؟ قطعاً نه؛ همین محل دلال‌بازاری هم داخل محوطه گاراژ اصناف تخمه قرار دارد. به همین دلیل در افق فعلی هیچ‌ راهکاری برای حل این موضوع دیده نمی‌شود و با شروع برداشت تخمه آجیلی و رونق تجارت آن، بعید است امسال کار خاصی انجام شود. امسال هم این کشاورزان و مردم هستند که بیشترین ضرر را می‌کنند و در مقابل چندین نفر از دلالان سود می‌برند.