وقتی تلفن همراه نماد منافع ملی می‌شود

سیدجواد رسولی| نویسنده و روزنامه‌نگار:

این روزها بزرگ‌‌ترین رخداد سالانه دنیای تلفن همراه و تکنولوژی‌‌های مربوط به آن در بارسلونا برگزار می‌شود. طرفداران اخبار تکنولوژی لابد رونمایی‌های شرکت‌های بزرگ تولید تلفن همراه مثل سامسونگ، سونی و هوآوی را که در این نمایشگاه انجام شده دنبال کرده‌اند (مثل باقی نمایشگاه‌ها و رخدادهای دیگر این حوزه، اپل اصولا حاضر به شرکت در آنها نیست). با این حال موضوع این یادداشت به جهان تکنولوژی ارتباطی ندارد. مسئله حضور پادشاه اسپانیا در بارسلونا و ایستادنش در کنار چهره‌‌هایی از فضای سیاسی کاتالونیاست که در شرایط عادی شانس زیادی برای کنار هم ایستادنشان وجود ندارد.

سیاست داخلی اسپانیا به‌خاطر ماجرای کاتالونیا، همچنان فضایی ملتهب دارد. با اینکه کاتالونیا مدت‌هاست دیگر در صدر اخبار دنیا نیست، اما چیزی از کش‌مکش‌های میان دولت محلی کاتالونیا و دولت مرکزی اسپانیا کم نشده. تعدادی از چهره‌‌های مهم و مؤثر استقلال‌طلب کاتالان، در بازداشت و زندان هستند و صدای کوبیدن قاشق روی قابلمه (به نشانه اعتراض به سیاست‌های دولت اسپانیا) هنوز هم بعضی شب‌ها از روی بالکن خانه‌ها در بارسلونا شنیده می‌شود. از طرف دیگر رئیس دولت سابق کاتالونیا، پوژدمونت، مدت‌هاست که در بروکسل ساکن است و با اینکه لیست پیشنهادی‌اش در انتخابات مجلس محلی اکثریت دارد و باید دولت تشکیل بدهد، اما وارد بارسلونا نمی‌شود (چون به محض ورود از طرف مقام‌های قضایی اسپانیا به جرم قانون‌شکنی بازداشت می‌شود). تا همین چند هفته پیش بحث بر سر تشکیل دولت در خارج از خاک کاتالونیا بود و اینکه پوژدمونت دولت را از دور و با ویدئو کنفرانس اداره کند و طبیعتا این ایده با واکنش شدید دولت اسپانیا مواجه شد. از طرف دیگر بعد از درگیری‌ها و بحران‌های سیاسی پشت سر هم در کاتالونیا در ماه‌های آخر سال گذشته میلادی، تعداد زیادی از شرکت‌های بین‌المللی که در بارسلونا دفتر داشتند، شروع به انتقال کسب و کار از این شهر به شهرهای دیگر اسپانیا و اروپا کردند. درست وقتی که بارسلونا در اوج درآمدزایی توریستی و تبدیل شدن به یکی از گره‌های اصلی شبکه بزرگ تجارت در اروپا بود، بحران سیاسی لطمه شدیدی به برند آن زد و باعث شد نام‌های بزرگ بیزینس، برای سرمایه‌گذاری و حضور جدی در این شهر دست نگه‌دارند و احتیاط کنند.

نمایشگاه تلفن همراه بارسلونا، امسال در چنین پس‌زمینه ملتهبی کارش را آغاز کرد. یکی از خبرهایی که در این فضا درباره‌اش صحبت می‌شد، انتقال نمایشگاه از سال بعد به شهری دیگر بود؛ جایی که نگرانی کمتری برای سرمایه‌گذاران و غول‌های صنعت تلفن همراه وآی‌تی ایجاد کند. حضور پادشاه اسپانیا و تعدادی از اعضای کابینه و وزرای دولت اسپانیا در بارسلونا (شهری که موجودیت آنها را مدام به چالش می‌کشد و مسئله اصلی سیاست داخلی اسپانیاست) معنایش همان چیزی است که به‌نظرم مسئله امروز ما هم هست. وقتی که خطری کلیت کشور را تهدید می‌کند، باید دعواهای داخلی را موقتا کنار گذاشت. اگر بارسلونا فرصت بزرگ میزبانی مهم‌ترین رخداد صنعت تلفن همراه را از دست بدهد، نه‌‌تنها کاتالونیا، که همه اسپانیا متضرر خواهند شد. این فرصت، فقط متعلق به بارسلونا نیست، بلکه فرصتی برای تبادل‌های مالی، اقتصادی، فرهنگی و توریستی در همه اسپانیاست و دولتمردان اسپانیایی این را به خوبی می‌دانند.  منافع ملی همان جایی است که اختلاف‌های داخلی در آن بی‌معناست. فریاد زدن مشکلات و بحران‌های داخلی در مقابل «دیگران» هرگز نفعی به حال هیچ‌کسی نداشته است. آن کسی که دعوای داخلی را تعمدا پیش چشم رقبا و دشمنان خارجی می‌گذارد، با مفهومی به نام وطن غریبه است.