مسیر طولانی پیاده‌راه چهارمردان برای زائران

مریم رضوی| قم - خبرنگار:

سیاست‌ پیاده‌راه‌سازی در هسته مرکزی شهر از بلوار بهار آغاز شد و واکنش‌های مثبت و منفی زیادی داشت. در مرحله بعد و پس از گذشت چند سال طرح پیاده‌‌راه‌سازی خیابان ارم اجرا شد که از نظر بازخورد اجتماعی،  یکی از پربحث‌ترین طرح‌های سال‌های اخیر بود. 

حالا پس از گذشت یک سال از افتتاح پیاده‌راه خیابان ارم،  شهرداری قم قرار است فاز دوم این طرح یعنی پیاده‌راه خیابان چهارمردان تا چهارراه عمار یاسر را آغاز کند. گویا قرار است این بار کار با هماهنگی‌های قبلی انجام شود. با این حال هماهنگ کردن انبوهی از نظرهای متناقض و دستگاه‌های اجرایی با مشکلات رنگارنگ برای انجام این کار چندان هم ساده نیست. 

در جلسه اخیر شورای ترافیک استان قم،  مسأله پیاده‌راه‌سازی این خیابان مطرح شد. بر اساس طرحی که شهرداری برای این خیابان تهیه کرده،  7 متر وسط فضای عبور خودروهای اضطراری خواهد بود. دو طرف خیابان 2 پیاده‌رو تجاری خواهد داشت و 2 مسیر پیاده‌راهی. کف مانند خیابان ارم سنگ فرش می‌شود و مبلمانی مشابه با آن خیابان هم پیش‌بینی شده است. افزایش سرانه فضای سبز در این خیابان دیده شده و 3 گذر اصلی جدا،  گذر خان و عشقعلی هم در طرح کف‌سازی دیده شده‌اند.


گلایه مردم

معاون اجرایی آستان مقدس حضرت معصومه(س) چراغ اول آسیب‌شناسی طرح را با استناد به اجرای طرح خیابان ارم در جلسه شورای ترافیک روشن کرد.
«هادی محمودنژاد» مانند بسیاری معتقد است طرح‌های پیاده‌راه‌سازی مسیر دسترسی زائر به حرم مطهر را سخت کرده و مردم گلایه‌های فراوانی از این موضوع دارند. کارشناس حمل‌و‌نقل و ترافیک با اشاره به این‌که در این مسأله باید تعداد عابر پیاده را در محاسبه وارد کرد افزود: روزانه حدود 150 هزار نفر به صورت پیاده به حرم مطهر سفر می‌کنند. 

با تعداد خودرو برقی که برای این افراد تعبیه شده،  عملا فرصت خدمت‌رسانی به تعداد کمی وجود دارد. به گفته «محسن صابری مقدم» از سه‌راه بازار تا حرم مطهر 700 متر و از چهارراه عمار یاسر و بیمارستان هم مسافت وجود دارد و این مسافت کمی نیست که بتوان پیاده رفت. وی همچنین به وجود خانه‌های مسافر در خیابان چهارمردان و لزوم تمهیداتی برای جابه‌جایی چمدان،  بیماران و سالمندان اشاره کرد. 


آسیب‌شناسی خیابان ارم  برای اجرای طرح 

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم نیز در این جلسه با تأکید بر این‌که آسیب‌شناسی خیابان ارم برای انجام طرح خیابان چهارمردان ضروری است گفت: یکی از مواردی که باید در نظر گرفته شود سکونت در اطراف حرم مطهر است. طرح تفصیلی منطقه 7 که تهیه می‌شد،  مشخص شد از سال 72 تا 92 که مشاور بررسی کرده بود جمعیت ساکن در منطقه 7 از 75 هزار نفر به 48 هزار نفر رسیده است. یعنی به تدریج تمایل به سکونت اطراف حرم مطهر کم می‌شود و این برای ما یک هشدار است.

«محسن بهشتی» افزود: آن زمان حتی محدودیت ترافیکی اطراف حرم هم نداشتیم، اما مجموع اتفاق‌های رخ داده موجب شده مردم حس کنند دیگر نمی‌توان در این منطقه زندگی کرد.

وی معتقد است شهرداری باید مطالعاتی انجام دهد و مراقب باشد این طرح‌های پیاده‌راه‌سازی سکونت اطراف حرم مطهر را به صفر نرساند. در آن صورت با معضل غریبی مواجه خواهیم شد. اطراف قلب شهر که حرم مطهر است از ساکنان بومی خالی شده و پر از مسافرخانه و هتل آپارتمان خواهد شد. در فصل‌هایی که مسافر در شهر کم است،  اطراف حرم خالی خواهد بود و امنیت قلب شهر زیر سوال می‌رود.
معاون استاندار قم اضافه کرد: باید بدانیم کسی که در عشقعلی و گذر جدا زندگی می‌کند الان به این نتیجه نمی‌رسد که دیگر این‌جا اصلا به درد زندگی نمی‌خورد؟

به عقیده وی، طرح دیگری که در این مورد ضرورت دارد،  زیرگذر خیابان اراک است که اگر ساخته شود می‌توان سطح آن را در آینده به پیاده‌راه تبدیل کرد. این زیرگذر در طرح جامع حمل‌و‌نقل قم پیش‌بینی شده، اما شهرداری اهتمامی به اجرای آن ندارد.

معاون استاندار قم معتقد است از سمت خیابان ارم و خیابان اراک دسترسی به حرم مطهر باید تسهیل شده باشد.
بهشتی با اشاره به این‌که پیاده‌راه شدن خیابان اراک امکان تعریف یک شبکه دسترسی از طریق خودروهای برقی را ایجاد می‌کند افزود: در حال حاضر این خودروها به صورت مبدأ و مقصدی کار می‌کنند که برایشان صرفه اقتصادی ندارد.

وی در این جلسه طوماری با چند امضا از شهروندان به حاضران نشان داد و گفت، این طومار در اعتراض به پیاده‌راه کردن خیابان ارم و تبعات پس از آن‌ از دفتر رئیس مجلس شورای اسلامی به دستش رسیده است.

وی گفت: در این طرح ما خیلی از مسائل را ندیدیم یا حلش را به زمان بعد از اجرای طرح واگذار کردیم که این اصلا خوب نیست. برای ادامه کار باید حتما مسائل کامل دیده شود.


 هزینه کلان برای زیرساخت‌ها

در ادامه این جلسه نمایندگان دستگاه‌های زیرساختی مانند آب و فاضلاب،  شرکت برق و مخابرات به بیان معضلات خود در همراهی با طرح پیاده‌راه‌سازی خیابان ارم پرداختند. شرکت برق برای این طرح باید 3 میلیارد و 500 میلیون تومان و شرکت آب و فاضلاب باید یک میلیارد و 500 میلیون تومان هزینه کند. این در حالی است که کل هزینه انجام شده توسط شهرداری قم حدود 10 میلیارد تومان خواهد بود.
مدیران این دستگاه‌ها معتقد بودند که شهرداری یا ستاد بازآفرینی باید هزینه‌های زیرساختی این طرح را هم به عهده بگیرد.

مدیران شهرداری پرداخت این هزینه را قبول نکردند و «حسن صبوری»،  مدیر کل راه و شهرسازی استان از تخصیص نیافتن بودجه‌های بازآفرینی خبر داد. در نهایت توافقی در این جلسه حاصل نشد و قرار بر این شد که اجرای طرح تا ایجاد یک توافق همه جانبه میان شرکت‌های خدماتی،  شهرداری و دبیرخانه ستاد بازآفرینی به تأخیر بیفتد.


سیاست آرام‌سازی هسته مرکزی شهر

معاون حمل‌و‌نقل و ترافیک شهر قم با بیان این‌که آرام‌سازی هسته مرکزی شهر با توجه به حجم بالای عابر پیاده یکی از سیاست‌های حمل و نقلی است اظهار کرد: اصل فلسفه این کار این است که مردم تشویق به پیاده‌روی شوند و قرار نیست به ازای تمام کسانی که می‌خواهند این مسیر را طی کنند،  ظرفیت حمل و نقلی با خودروهای برقی داشته باشیم. 

«عباس ذاکریان» معتقد است ضرورت در این زمینه تنها تأمین حمل‌و‌نقل آسان برای سالمندان و معلولان است. وی در پاسخ به پیشنهاد ایجاد قطار ریلی در این مسیرها اضافه کرد: اکنون این خودروها 14 نفره است و برای این‌که ظرفیت تکمیل شود تا راه بیفتد زمان صرف می‌شود. هرچه ظرفیت بالاتر برود این زمان طولانی‌تر و اقبال مردم کمتر می‌شود. 

ذاکریان به مشکلات استفاده از بخش خصوصی برای تأمین خودروهای برقی و همچنین گرانی باطری‌های این خودروها که خدمت‌رسانی را دچار مشکل کرده است اشاره کرد. وی با اشاره به انتشار تصویری از انتقال بیمار با گاری در خیابان چهارمردان گفت: با اورژانس قم مذاکره کردیم که خودرویی در این محدوده مستقر شود تا انتقال بیمار به شکل مناسب‌تری اتفاق بیفتد. معاون شهردار قم ادامه داد: حتی راه‌هایی مانند نوار نقاله و تراموا را برای حمل‌و‌نقل زائران اطراف حرم مطهر بررسی کردیم و هنوز هم در حال بررسی این موضوع هستیم.