برای آشنایی با باغ‌موزه مینیاتور تهران که تلفیقی از معماری مدرن و باغ‌سازی سنتی است با ما همراه باشید
جاذبه‌های ایران در یک باغ
الناز عباسیان
ایران جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد و کمتر کسی است که امکان بازدید از همه این جاذبه‌ها برایش فراهم شده باشد. اگر شما هم علاقه بسیاری برای سفر به شهرهای تاریخی و زیبای ایران دارید اما فرصت و یا هزینه این سفر را ندارید، نگران نباشید. در شهر تهران، بوستانی را به شما معرفی خواهیم کرد تا همه این جاذبه‌های باستانی را یک جا مشاهده کنید. این بوستان جایی جز «باغ موزه مینیاتور تهران» نیست. البته ممکن است این نام برایتان چندان آشنا نباشد زیرا از جاذبه‌های گردشگری نسبتا جدید در شهر است و تبلیغات چندانی برای این بوستان نشده است. این بوستان به شکل باغ‌موزه ساخته شده و تلفیقی از معماری مدرن و باغ‌سازی سنتی پارسی است. در ساختن این باغ، عناصر اصیل معماری ایرانی مانند کاشی‌کاری، حوض و آبراه‌های باغ درنظر گرفته شده است. با ما همراه باشید تا با امکانات و ویژگی‌های خاص این بوستان بیشتر آشنا شویم.
یک باغ زیبا در شرق تهران
باغ موزه مینیاتور تهران، یکی از جاهای دیدنی در تهران است که به اندازه جذابیتش به آن توجه نشده است. این پارک زیبا، فضای سبز و معماری جذابی دارد و در شرق تهران واقع شده است. در سال۱۳۹۱ باغ با طرح یک فراخوان، وارد عملیات ساخت شد و در سال۱۳۹۲ به افتتاح رسید. این پارک، مدل کوچک‌شده‌ای از ایران است. در اینجا شما می‌توانید بسیاری از آثار و میراث ملی ایران را در مقیاس کوچک‌تر مشاهده کنید. در معماری این باغ‌موزه، جاهای دیدنی هر منطقه در قسمت مخصوص به‌خود قرارگرفته‌اند. برای مثال، اگر می‌خواهید به دیدن بازار تبریز بروید، باید به قسمت شمال‌غربی باغ مراجعه کنید و اگر میدان نقش‌جهان را می‌خواهید ببینید باید حوالی مرکز پارک را بگردید. بوستان مینیاتوری حدود ۳هکتار مساحت دارد. هم‌اکنون ۱3اثر که در فهرست میراث فرهنگی، جزو آثار ثبت جهانی هستند در این باغ به‌صورت کوچک‌شده، برای بازدید موجودند.
آشنایی با موزه باغ
این بوستان به 2 بخش ماکت‌های آثار باستانی در محوطه باز و بخش گالری تقسیم می‌شود. در گالری این موزه که محیطی بسیار زیبا و مدرن دارد، تصاویری از آثار باستانی کشورمان که در فهرست میراث جهانی ثبت شده‌اند به نمایش درآمده است. فضای گالری باغ مساحتی حدود ۷۵۰ مترمربع است. این فضا به نمایشگاه‌های میراث فرهنگی، کتابخانه، فروشگاه محصولات فرهنگی، چایخانه، مونیتورینگ، سرویس‌بهداشتی و… اختصاص‌یافته است. روشنایی بوستان نیز تلفیقی از پایه چراغ‌های خورشیدی و پایه چراغ‌های متصل به برق شهری و با استفاده از لامپ‌های LED و کم‌مصرف است.
کاخی با ماکت‌های مینیاتوری
در محیط کاخ هم ماکت‌هایی بسیار زیبا از آثار باستانی که با جزئیات بسیار خوبی ساخته شده‌اند وجود دارد. ماکت‌های به‌نمایش درآمده شامل تخت جمشید، چغازنبیل، میدان نقش‌جهان اصفهان، پاسارگاد، تخت‌سلیمان، گنبد سلطانیه، ارگ بم، کلیساهای ارامنه، کوه و کتیبه بیستون، مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، بازار تبریز، آبشارهای شوشتر و گنبد قابوس در مقیاس یک بیست و پنجم هستند. مسیر راهپیمایی از ارگ بم شروع شده و به آسیاب‌های شوشتر ختم می‌شود.
گونه‌های گیاهی باغ‌موزه
بوستان مینیاتور مصداق توجه به محیط‌زیست و در عین حال مسائل فرهنگی و تاریخی است. تلفیق نمادهای تاریخی کشور با فضای سبز به سبک باغ ایرانی، تجربه‌ای نو است که می‌تواند در سایر نقاط شهر و سایر شهرها نیز تکرار شود و شوق همنشینی فرهنگ ایرانی- اسلامی را در دل مردم زنده کند. تفاوت این بوستان با دیگر بوستان‌های جهانی توجه به مجموعه‌های شاخص جهانی و محیط مربوط به آنها با سناریوی تطبیق با جغرافیای ایران است.
بوستان مینیاتور، گونه‌های منطقه زاگرس و منطقه البرز را به‌طور عمومی شامل می‌شود که در اطراف ماکت‌ها پوشش‌های گیاهی ویژه هر منطقه ایجاد شده است. در دوطرف معابر بوستان از گونه‌های لیکوستروم پیوندی و مورد پیوندی استفاده شده که فرم درختی دارد. حدود 70 درصد گیاهان استفاده‌شده همیشه سبز و 30 درصد آنها خزان‌پذیر هستند. انواع گیاهان غالب کاشته‌شده در این باغ شامل چنار، ماگنولیای سبز، بلوط خزان‌شونده، میخک هندی ابلق، افرای چینی، مورد پیوندی، گوجه گل، سنجد همیشه سبز و... است.
در هر منطقه گونه‌های گیاهی همان منطقه را نیز می‌توانید مشاهده کنید. برای مثال در مناطق کوهستانی غرب، پوشش گیاهی خاص آن منطقه را با وسواسی بسیار زیاد و حساب‌شده کشت کرده‌اند.
دسترسی به باغ مینیاتور
باغ مینیاتوری در خیابان جانبازان غربی، نبش بزرگراه امام علی(ع) واقع شده و ورودی پیاده باغ مینیاتوری جنب بوستان تمدن(گلبرگ) قرار دارد. بهترین راه برای رسیدن به باغ موزه مینیاتور، استفاده از مترو است. کافی است در ایستگاه متروی گلبرگ در خط ۲ مترو از قطار پیاده شوید و پس از 5دقیقه پیاده‌روی در خیابان نظام‌آباد به سمت جنوب و سپس گلبرگ به سمت غرب به بوستان تمدن(گلبرگ) و باغ‌موزه مینیاتور که در این بوستان قرار دارد برسید. اتوبوس‌های خط ۵ سامانه اتوبوس‌های تندرو (BRT) هم در میدان رسالت ایستگاه دارند و با پیاده‌شدن در این ایستگاه و پیاده‌روی در مسیر یادشده می‌توانید به موزه مینیاتور برسید.
همچنین با انتخاب ایستگاه متروی گلبرگ در خط ۲ مترو در این لیست، می‌توانید از اتوبوس‌هایی که در خیابان گلبرگ تردد می‌کنند باخبر شوید و از آنها استفاده کنید. اگر قصد رفتن به این موزه با خودروی شخصی را دارید، هم می‌توانید در خروجی خیابان کرمان در بزرگراه رسالت، یا خروجی خیابان گلبرگ در بزرگراه امام علی(ع) به
این محل برسید.
فاز دوم باغ مینیاتور در راه است
مقیاس آثار، مینیاتوری است و به همین‌خاطر این بوستان را بوستان مینیاتوری نامگذاری کردند. نمونه‌های مشابه این باغ در خارج از کشور یکی از جاهای دیدنی و توریستی مهم محسوب می‌شوند. برای مثال یکی از نمونه‌های شاخص مشابه آن در بروکسل پایتخت بلژیک است. یک باغ مشابه باغ‌موزه مینیاتور که در آن ماکت‌هایی از جاهای مشهور و دیدنی سراسر اروپا یکجا جمع شده‌اند و یکی از مکان‌های گردشگری پر رفت‌وآمد در بروکسل محسوب می‌شود. البته امیدواریم این باغ هم مورد استقبال گردشگران ایرانی و خارجی قرار بگیرد. خبر خوب دیگر اینکه فاز دوم این باغ‌موزه نیز در حال طراحی است که مینیاتور سایر مکان‌های تاریخی و باستانی کشور در آن قرار دارد. براساس آن ماکت‌های مینیاتوری از گنبد قابوس، مسجد جامع اصفهان، کاخ گلستان، روستای دستکند میمند کرمان و دیگر باغ‌های نه‌گانه ایرانی استقرار خواهند یافت.
یک بوستان با امکانات فراوان
شما هر روز هفته فرصت رفتن به این باغ موزه را دارید و می‌توانید تنها با پرداخت 2هزار تومان از این باغ بازدید کنید. ازجمله امکانات این باغ می‌توان به نیمکت، آبخوری، تابلوهای هدایتگر، کتیبه‌هایی که در مورد ماکت‌ها توضیحات کاملی دارند و سرویس بهداشتی اشاره کرد
باغ‌موزه مینیاتور تهران، مدل کوچک‌شده‌ای از ایران است. در اینجا شما می‌توانید بسیاری از آثار و میراث ملی ایران را در مقیاس کوچک‌تر مشاهده کنید
ارگ تاریخی بم
نام استان کرمان و شهر بم که به میان می‌آید ناخواسته ذهن ما سمت ارگ قدیمی بم می‌رود. حالا شما بدون سفر به کرمان، ماکت این ارگ را در بوستان مشاهده کنید. این ماکت، نخستین اثری است که در این باغ موزه خواهد دید. با هنرمندی طراحان و سازنده این ارگ، شباهت زیادی به ارگ اصلی پیدا کرده است و رنگ گل‌ها و آجرهای آن، چشمتان را خیره می‌کند؛ گرچه بخش‌هایی از این ارگ قدیمی در زلزله سال 83 تخریب شد اما مورد بازسازی قرار گرفت.
تخت جمشید
یکی از زیباترین آثار باستانی ایران تخت‌جمشید یا همان پارسه است که نماد شکوه و عظمت کشورمان را تداعی می‌کند. این میراث فرهنگی فوق‌العاده در استان فارس و در نزدیکی شهرستان مرودشت قرار دارد. بی‌شک ماکت این اثر هم جذاب و زیبا خواهد بود. این ماکت دومین اثری است که شما در بوستان مشاهده خواهید کرد. رنگ‌آمیزی سنگ‌ها بسیار طبیعی جلوه می‌کند؛ ضمن اینکه به‌دلیل وسعت پارسه، دیدن تمام ساختمان‌های آن در این ماکت جلوه و شکوه آن را بیشتر می‌کند.
پاسارگاد
اثر بعدی باغ موزه مینیاتور ایران، پاسارگاد است؛ مجموعه پاسارگاد در نزدیکی پارسه و در شهر شیراز قرار دارد؛ معروف‌ترین اثر این مجموعه بنای منتسب به آرامگاه کورش است. البته مجموعه تاریخی- فرهنگی پاسارگاد علاوه بر آرامگاه کورش، شامل کاخ‌های دروازه، بارعام، اختصاصی و بنای برج سنگی(آتشکده)، دژ (تل تخت)، باغ شاهی، پل و محوطه مقدس است. ماکت این بخش هم در مقیاس کوچک اما با جزئیات در باغ مینیاتور ساخته شده و بسیاری که فرصت رفتن به شهر شیراز را ندارند می‌توانند با بنای تاریخی منتسب به کورش آشنا شوند.
گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه، بزرگ‌ترین گنبد آجری جهان است که در استان زنجان قرار گرفته و یکی از شاهکارهای معماری ایران در دوره ایلخانی است. طراحی زیبای گنبد و رنگ آبی آن نمای زیبایی به این اثر داده است. گنبد سلطانیه عظیم و بزرگ، عظمتش هرکس را به‌خود جذب می‌کند و اگر می‌خواهید با این ستاره بزرگ ایران آشنا شوید حتما به این بخش از بوستان هم سری بزنید. ماکت این گنبد به رنگ فیروزه‌ای زیبا ساخته شده و در چشم برهم‌زدنی ما را به دل شهر سلطانیه می‌برد.
تخت سلیمان
از دیگر اثرهای این باغ موزه، مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب است. این مجموعه متعلق به دوره ساسانیان است که در دوره‌های بعدی نیز مورد بازسازی قرار گرفته است. این مجموعه در استان آذربایجان غربی واقع شده است. این مجموعه با طراحی فوق‌العاده‌ای در باغ موزه به نمایش گذاشته شده و جلوه خاصی به آن بخشیده است. جالب اینجاست که ماکت این اثر باستانی هم مثل خود تخت سلیمان بسیار منحصر به فرد است و شما را محو طراحی و ساخت خارق‌العاده خود خواهد کرد.
کلیساهای ارامنه
یکی از آثار ایرانی ثبت‌شده در میراث جهانی یونسکو «مجموعه کلیساهای ارامنه» شامل کلیساهای قره کلیسا (کلیسای سیاه)، کلیسای سنت استپانوس و کلیسای زرزر است که در نزدیکی شهرهای جلفا و چالدران در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی واقع شده‌اند. شما در باغ مینیاتور می‌توانید ماکت این کلیساها را از نزدیک مشاهده کنید. ماکت کلیساها در شمالی‌ترین نقطه باغ‌موزه قرار گرفته و بسیار جالب طراحی شده‌اند. اگر تاکنون فرصت رفتن به کلیسا را نداشتید، پیشنهاد می‌کنیم سری به این بخش از باغ بزنید.
یکی از آثار ایرانی ثبت‌شده در میراث جهانی یونسکو «مجموعه کلیساهای ارامنه» شامل کلیساهای قره کلیسا (کلیسای سیاه)، کلیسای سنت استپانوس و کلیسای زرزر است که در نزدیکی شهرهای جلفا و چالدران در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی واقع شده‌اند. شما در باغ مینیاتور می‌توانید ماکت این کلیساها را از نزدیک مشاهده کنید. ماکت کلیساها در شمالی‌ترین نقطه باغ‌موزه قرار گرفته و بسیار جالب طراحی شده‌اند. اگر تاکنون فرصت رفتن به کلیسا را نداشتید، پیشنهاد می‌کنیم سری به این بخش از باغ بزنید.
بازار تاریخی تبریز
بخش بزرگی از لذت هر سفر در خرید و بازدید از بازارهای شهرهای مختلف است. یکی از بازارهای کهن و با قدمت ایران، بازار تبریز است. این بازار، قلب تپنده شهر تبریز، یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مسقف جهان و نخستین بازار ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو است. گرچه چندی پیش بخشی از این بازار دچار حادثه شد و در آتش سوخت اما چیزی از اصالت و زیبایی این بازار کاسته نشده است. در این موزه، ماکت بازار تبریز به شکل جالبی ساخته شده و ظرافت در چیدمان اجزا و لوازم داخل آن نشان از مهارت و تخصص دستان سازنده آن دارد. حتما از این بخش جذاب بازار هم دیدن کنید.
گنبد قابوس
نوبتی هم که باشد نوبت به شهرهای شمالی کشور و آثار باستانی این خطه از ایران می‌رسد. از آثار تاریخی این شهر می‌توان به گنبد قابوس اشاره کرد؛ گنبدی که بلندترین برج آجری جهان است و در شهر گنبدکاووس و استان گلستان واقع شده است. معماری این برج چنان هنرمندانه است که در ساخت ماکت آن هم به زیبایی به تصویر کشیده شده است. اگر علاقه‌مند به گرفتن عکس از این باغ جالب هستید حتما از این بخش موزه هم عکس بگیرید؛ زیرا اگر کمی مهارت در عکاسی به خرج بدهید می‌توانید عکس سلفی جالبی با ماکت‌های شبیه‌سازی‌شده بوستان تهیه کنید.
شیخ صفی‌الدین
بخش بعدی این باغ مختص به ماکت مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی است. خوب است بدانید شیخ صفی‌الدین اردبیلی ازجمله شیوخ خوشنام قرن هفتم هجری قمری بود که در محل خاکسپاری‌اش آرامگاهی زیبا ساخته شد که در ماکت به رنگ آبی دیده می‌شود؛ در کنار آرامگاه وی قندیل‌خانه، گنبدداری، چینی‌خانه و بناهای دیگری نیز ساخته شده که مجموعه این بناها مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی را تشکیل می‌دهد. اگر پیش‌تر فرصتی برای بازدید از این مجموعه برایتان فراهم نشده بود، با دقت جزئیات این ماکت را نگاه کنید و از ظرافت معماری ایرانی لذت ببرید.
بیستون
ایران سرزمینی کهن است که تاریخ هزاران ساله‌اش، داستان‌های بسیاری برای گفتن دارد. هر گوشه از کشورمان آثار تاریخی ارزشمندی را در دل خود جای داده است؛ آثاری که برخی شهرت جهانی دارند و یکی از آنها محوطه تاریخی بیستون است؛ محوطه‌ای که کتیبه‌اش در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. ازجمله ماکت‌هایی که به‌صورت ایستاده در این باغ طراحی شده ماکت همین مجموعه بیستون است. کوه بیستون معروف کرمانشاه که عشق آن را کند و شهرتش را فرهاد برد. در این بخش نقش برجسته مهرداد، نقش برجسته بیستون و تندیس هرکول را می‌توانید مشاهده کنید.
زیگورات چغازنبیل
در این بخش باغ موزه شما را با یکی از قدیمی‌ترین معابد ایران‌زمین آشنا می‌کنیم. زیگورات چغازنبیل معبدی است، مربعی شکل به اضلاع 105متر، 5طبقه و ارتفاع 52متر که هم‌اکنون بقایای دو طبقه به ارتفاع 14متر آن باقی مانده است. این بنا در قرن 13قبل از میلاد و در دوره عیلامیان ساخته شده است. این بنا در نزدیکی شوش و در استان خوزستان قرار دارد. ماکت این معبد شاید به جذابیت ماکت‌های قبلی نرسد اما تماشای آن خالی از لطف نیست. بهتر است پیش از بازدید از این باغ موزه نگاهی به تاریخچه معابد ایرانی هم داشته باشید زیرا این معبد در اولین اثر ثبت شده ایرانی در فهرست یونسکواست.
آبشارهای شوشتر
حتما صدای زیبای آبشار شما را به این بخش بوستان می‌کشاند زیرا اینجا یکی از جالب‌ترین سازه این باغ جانمایی شده است؛ جایی که ماکت آبشارهای شوشتر طراحی شده و به‌خاطر ساخت زیبا و طبیعی آن و هم به سبب طراحی واقعی شبکه‌های آبی آن در ماکت که در انتهای مسیر بازدید است خستگی را از تن به در می‌کند. بد نیست بدانید که مجموعه آبی شوشتر به مجموعه سازه‌ها و کانال‌هایی گفته می‌شود که در زمان هخامنشیان یا ساسانیان برای استفاده بهینه از منابع آبی ساخته شده است. ناگفته نماند این آبشار در استان خوزستان واقع شده و نشان از علم و تخصص ایرانیان در زمینه استفاده از منابع طبیعی دارد.
میدان نقش جهان
گرچه به ایستگاه آخر بازدید از ماکت‌های باغ مینیاتور رسیدیم اما در اصل به مرکز باغ نزدیک شده‌ایم. این مرکزیت بی‌حکمت نیست زیرا به نوعی طراحان خواستند آثار باستانی مرکز ایران و میدان نقش جهان را به نمایش بگذارند. این سازه از جهاتی مورد توجه طراحان باغ بوده است؛ چنان‌که امکان مشاهده آن از طبقه دوم که برای آن طراحی شده است به شکل جالبی وجود دارد. این میدان قبل از پیروزی انقلاب میدان شاه نام داشته و بعد از انقلاب میدان امام(ره) نامگذاری شده است. عمارت عالی‌قاپو، مسجد جامع عباسی و مسجد شیخ‌لطف‌الله ازجمله بناهای پیرامون این میدان هستند که به زیبایی در ماکت آن ساخته و رنگ‌آمیزی شده‌اند.
در همینه زمینه :
