سبک زندگی ولایی؛ مهم‌ترین پیام غدیرخم

آیت‌الله محسن فقیهی |  عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم


آن گونه که اهل بیت(ع) و بزرگان، نسل به نسل و سینه به سینه به ما آموخته‌اند، مهم‌ترین و کلیدی‌ترین پیام عید سعید غدیرخم همان ولایت‌مداری است، چه آن‌که این روز که از آن به عنوان عیدالله الاکبر یاد می‌شود، عید ولایت است و ما به میمنت چنین روزهایی، از عید قربان تا غدیر را به عنوان دهه ولایت و امامت جشن می‌گیریم. چون برگزاری مجالس جشن و سرور مؤمنان در چنین روزهایی جزء برترین اعمال و عبادت‌هاست که سفارش بسیار هم شده است.

امام صادق(ع) در حدیثی می‌فرمایند: «روز غدیر خم عید بزرگ خداست و خدای متعال هیچ پیامبرى را مبعوث نکرده، مگر این‌که این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان و زمین، روز عهد و پیمان همگانى است».
هجدهم ماه ذی‌الحجه یادآور حجه‌الوداع رسول‌الله(ص) و اعلام ولایت امیرالمومنین(ع) از سوی ایشان به اذن و خواست خداوند است تا به این وسیله عیار و شاخص انتخاب حاکم اسلامی برای همه مسلمانان به خوبی تبیین شود. این ابلاغ پیام از سوی پیامبر(ص) آنچنان مهم و ضروری است که اگر ایشان این امر را انجام نمی‌دادند، حقیقت رسالت را به سرانجام موردنظر نرسانده‌اند. از این منظر عید غدیر بیش از هر چیز یادآور یک موضوع بسیار مهم اعتقادی و اجتماعی و آن هم مسأله ولایت و رهبری جامعه دینی است.

اساساً در تاریخ اسلام 2 واقعه مهم وجود دارد که یکی مسأله رسالت و بعثت حضرت محمد مصطفی(ص) و دیگری مسأله امامت و ولایت در عید غدیر است؛ چراکه ولایت امیرالمومنین(ع) در امتداد رسالت نبوی و تکمیل‌کننده آن در زمینه هدایت و سعادت بشریت است.

به تعبیر امام خمینی(ره)، عید غدیر به عنوان بزرگ‌ترین اعیاد مذهبی، عید همه محرومان و مستضعفان است که در آن خدای تبارک و تعالی به‌وسیله پیامبر اکرم(ص) برای اجرای مقاصد الهی و ادامه تبلیغات و ادامه راه انبیا، امیرالمومنین علی(ع) را منصوب فرمودند.

پیام مهم غدیر در تبیین حقیقت امامت و ولایت این است که اسلام به عنوان یک دین جامع و کامل، برنامه‌ای مدون برای تدبیر زندگی بشر در همه عرصه‌های فردی و اجتماعی ارائه کرده و این موضوع در واقع خط بطلانی است بر نظریه و دیدگاه کسانی که دین را از سیاست جدا می‌دانند، چراکه ولایت امیرالمومنین(ع)، ولایتی در همه شئون از جمله در امور سیاسی و زمامداری است.

با چنین باور و اعتقادی مسلم است که یک مسلمان و شیعه واقعی که محب و رهروی راه پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) است، باید محور اصلی زندگی‌اش بحث ولایت باشد و از این نظر، تأکید بر تبعیت از سبک زندگی ولایی، مهم‌ترین پیام عید سعید غدیر خم است.

از منظر آموزه‌های قرآنی، ولایت به معنای تقرب است و در واقع یک ولی بیشتر وجود ندارد و آن خدای متعال است و ولایت حضرات معصومین (ع) در طول ولایت خدا و به اذن پروردگار عالم است. بنابراین، نخستین ثمره ولایت‌مداری، تقرب هر چه بیشتر به خدا و توسل به اولیای الهی به‌ویژه اهل بیت(ع) است که این تقرب، لازمه نیل به سعادت دنیا و آخرت است.

کسی که سبک زندگی‌اش ریشه در بندگی خدا و سپس ولایت و محبت ائمه اطهار(ع) داشته باشد، به دنبال رشد و تکمیل فضایل در وجود خود و نیز پرهیز جدی از رذائل است. چنین انسانی، زندگی به هر قیمتی را دوست نمی‌دارد، بلکه آن زندگی را دنبال می‌کند که او را هر چه بیشتر و بهتر در مسیر بندگی و عبودیت و تبعیت از ولایت ائمه(ع) رهنمون سازد. چنین انسانی، مسلم است که اهل معصیت و هنجارشکنی و تجاوز به حقوق دیگران و ضرررساندن به جامعه نیست، بلکه برعکس می‌کوشد که در سایه بندگی خدا به خلق او کمک کند تا آنها نیز راه بندگی و سعادت را بپیمایند و البته چنین سعادتی فقط در جاده ولایت حضرات معصومین(ع) محقق می‌شود که عصاره و چکیده آن، همین عید غدیر است.