ضربه مدیریت سنتی به تولید آذربایجان غربی

نسا خلخالی | ارومیه – خبرنگار :


سال‌هاست مجموعه پارک علم و فناوری با هدف توسعه نوآوری و انجام کارهای دانش‌بنیان ایجاد شده است تا بتواند نیازهای فناورانه و نخبگان هر منطقه‌ای را پاسخ‌گو باشد. اما به نظر نمی‌رسد این ظرفیت تاکنون مورد توجه قرار گرفته باشد. آن هم در حالی که تنها عملکرد این پارک‌ها تبدیل شدن به محلی برای تجمع نخبگان نیست و می‌تواند ایده‌ساز و حلال بسیاری از مشکلات سازمان‌های دولتی و غیردولتی باشد.

اتفاقی که در حوزه اقتصادی کشور هم می‌تواند وجود داشته باشد تا با طرح ایده‌های فناورانه مردم را از مصرف‌گرایان صرف به تولیدکنندگان نخبه تبدیل کند. آن‌هایی که دیگر تمام اتکا و اهدافشان مصرف منابع نباشد و بتوانند خودشان در زمینه‌های مختلف دست به تولید ایده یا خدمات بزنند.

در این باره سرپرست پارک علم و فناوری آذربایجان غربی در گفت‌وگو با همشهری از مضرات بی‌توجهی به فناوری روز و عملکرد سنتی‌ بسیاری از نهادهای مختلف در استان می‌گوید. صحبت‌های «علی‌محمد نیکبخت» را در ادامه بخوانید. 


مشکلات دورریز محصولات کشاورزی با فناوری حل می‌شود 

سرپرست پارک علم و فناوری آذربایجان غربی با بیان این‌که توسعه یا عدم توسعه‌ اقتصاد ریشه در فرهنگ دارد، اظهار می‌کند: خیلی از موانع تولید ریشه در شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی بخش‌های مختلف دارند که در بی‌توجهی به علم روز و اقدامات دانش‌بنیان‌ با مشکلات زیادی مواجه هستند. 

«علی‌محمد نیکبخت» ادامه می‌دهد: پیشنهاد می‌کنم فقط یک بار از مبادی خرید و فروش میوه در شهر دیدن کرده و آمار ضایعات را بررسی کنید. چرا کسی نمی‌پرسد در بخش تولیدات کشاورزی استان با وجود 5/2 میلیون تن تولید هنوز پیشرفت نکردیم؟ جواب ساده است: چون تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت، بسته‌بندی، انتقال و فروش همگی علمی هستند؛ اما در استان ما همچنان همان شیوه سنتی رایج است و هنوز فرهنگ استفاده از علم و فناوری در بخش‌های مختلف اقتصادی جا نیفتاده است. 

وی با اشاره به این‌که از مسئولان استانی مطالبه داریم که شرکت‌های دانش‌بنیان برای تمامی مراحل مختلف تولید کمک بگیرند، تاکید می‌کند: سالیان زیادی است که کشورهای پیشرفته با بیان مشکلات خود از شرکت‌های دانش‌بنیان راه‌حل می‌خواهند و با ایجاد رقابت بین شرکت‌های دانش‌بنیان آن‌ها به چالش و ارائه بهترین راهکار می‌کشانند. اقدامی که هیچ هزینه‌ای ندارد و نه‌تنها مشکلاتشان را با به‌روزترین علم فناوری حل می‌کند، بلکه با به چالش کشیدن شرکت‌های دانش‌بنیان باعث پیشرفت آن‌ها هم می‌شوند. 

این مسئول تاکید می‌کند: مدیران باید توجیه شوند تا همسو و همراه با ما در راه توسعه، اشتغال پایدار، ارزش افزوده و بهتر شدن وضعیت زندگی قدم بردارند. اما در آذربایجان‌غربی این اتفاق نیفتاده است و عزمی هم برای رفع این مشکل وجود ندارد. با وجود فراخوان‌هایی که داده شده است هیچ نهاد یا ارگانی مشکلاتش را با پارک علم و فناوری در میان نمی‌گذارد و به همین دلیل شاهد بسیاری از مشکلات از جمله همان اتفاقی هستیم که روزانه در بازار میوه ارومیه رخ می‌دهد. 


لزوم ترویج فرهنگ فناوری

نیکبخت با اشاره به فواید توجه به فناوری در توسعه کشورها عنوان می‌کند: کشور عربستان را با کشور سنگاپور مقایسه کنید؛ عربستان کشوری غنی از نظر منابع و معادن اما محروم از علم روز است در حالی که سنگاپور به عنوان کشوری بسیار کوچک و محروم از منابع اقتصادی عربستان به یک غول اقتصادی دانش‌بنیان تبدیل شده است.

دولتمردان این کشور برای دنیا الگو تعیین می‌کنند و علت این موضوع هم بسیار ساده است. سنگاپور دارای زیست‌بوم فرهنگی است و مردم توجیه شده‌اند که باید برای تولید، کار، فناوری و ارزش افزوده تلاش کنند؛ اما در کشورهای غنی این زیست‌بوم فرهنگی وجود ندارد و همگی به فکر استفاده از منایع خدادادی هستند نه فناوری! 

وی با تاکید بر این‌که باید تلاش کنیم استان ما هم از لحاظ فرهنگی پیشرفت کند و مردم به این تفکر برسند، اظهار می‌کند: مثلاً در نظر بگیرید کارمندی در اداره‌، مسئول صدور مجوز سردخانه است. فردی برای گرفتن مجوز احداث سردخانه به این کارمند مراجعه می‌کند، آن شخص باید با این دیدگاه برای صدور هرچه سریع‌تر مجوز این سردخانه حتی خارج از وقت اداری تلاش کند که وقتی این سردخانه احداث شد حداقل 15 نفر در این محل مشغول به کار شوند.

آن هم با این تصور که شاید یکی از اقوام، همسایه‌ها و افراد بیکاری که برای به دست آوردن مقداری پول به کارهایی سخت مشغول هستند شانس کار در این سردخانه را داشته باشند. به همین دلیل من کمک می‌کنم تا شخصی از بیکاری نجات پیدا کند و با همین نظر تمامی کارها به سرعت انجام می‌شود و تولید رونق پیدا می‌کند. این دقیقاً مثالی است که می‌توان برای تغییر دیدگاه فرهنگی مردم برای اهمیت دادن به دیدگاه‌های فناورانه استفاده کرده.
 
سرپرست پارک علم و فناوری استان ادامه می‌دهد: به همین منظور باید رویدادهایمان را در زمینه سمت و سوی فرهنگی هدایت کنیم. اتفاقی که می‌تواند خانواده‌ها را به تربیت فرزندانی تولیدکننده به جای مصرفگرا در آینده سوق دهد. به همین دلیل در شهریور امسال با همکاری معاونت امور بانوان رویداد «بانوان و دختران کارآفرین» برگزار خواهد شد. در این زمینه اعتقاد داریم کارآفرینی از منزل آغاز می‌شود و بانوان می‌توانند از همان ابتدای کودکی فرزندان خود را با روحیه کارآفرینی تربیت کنند. 

نیکبخت تاکید می‌کند: اقتصاد یک اصل پیش‌برنده توسعه کشور و فرهنگ مهم‌ترین زیرساخت آن است. اگر این زیست‌بوم فرهنگی ایجاد شود ثروت‌اندوزی را به عنوان یک ارزش خواهیم شناخت و به جای مصرف‌گرایی به سمت تولید خواهیم رفت و به جای این‌که سرمایه‌های سرگردان را در بازار‌های کذایی طلا و مسکن که مخل اقتصاد کشور است صرف کنیم، وارد تولید می‌کنیم تا بتوانیم با ایجاد کسب و کار شاهد رونق اقتصادی باشیم. 


استقبال نوجوانان از رویدادهای فناورانه 

سرپرست پارک علم و فناوری آذربایجان غربی درباره نقش رویدادهای فناورانه در این زمینه می‌گوید: در قالب تعریف‌شده رویدادها افراد موفق با در میان گذاشتن تجارب خود با علاقه‌مندان باعث ایجاد جرقه ایده‌های مختلف در اذهان مخاطبانشان می‌شوند.

این ایده‌ها به صورت آنلاین ثبت‌نام و با قضاوت اولیه ایده‌ها در همان رویداد تبادل ایده می‌شود. اتفاقی که می‌تواند یک ایده را تبدیل به یک فناوری جدید کند. از جمله این رویدادها می‌توان به رویداد «از منزل تا ثروت» اشاره کرد که در آبان امسال برای نوجوانان برگزار خواهد شد. 

این مسئول اظهار می‌کند: نوجوانان و جوانان مشتاق یادگیری و فناوری‌های جدید هستند و این شروع یک موج مثبت خوب در استان است که از حالا به فکر کارآفرینی و تولید باشیم. اگر رسانه‌ها در این رویدادها حضور داشته باشند متوجه می‌شوند تعداد زیادی از نوجوانان در این رویدادها حضور دارند و مصرانه در بحث‌ها شرکت می‌کنند و ایده ارائه می‌دهند. 


برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای خانواده‌ها

درباره برگزاری اولین رویداد فناورانه «بانوان و دختران کارآفرین» با هماهنگی امور بانوان استانداری، با معاون این مرکز گفت‌وگو کردیم. «پریسا علیلو» می‌گوید: استفاده از زنگ‌های پرورشی مدارس برای تقویت روحیه کار عملی در نوجوانان و جوانان و استفاده از آموخته‌های تئوری‌شان برای توسعه فناوری و سوق دادن آن‌ها به سمت کارآفرینی از جمله اقداماتی است که در این زمینه انجام خواهد شد. 

وی ادامه می‌دهد: جوانان نباید به این فکر باشند که پس از گرفتن مدارکشان در ارگانی استخدام شوند بلکه می‌خواهیم با اجرای برنامه‌های مختلف دانش‌آموزان را به سمت استفاده از خلاقیت و نوآوری سوق دهیم. مساله‌ای که تاکنون به نتایج خوبی در آن دست پیدا کرده‌ایم. در حال حاضر چند نفر از دانش‌آموزان آذربایجان غربی با تکیه بر خلاقیت و فناوری خودشان در مراکز پرورشی مشغول به تولید قطعات خودرو هستند که خود اتفاقی جالب توجه در این زمینه به شمار می‌رود. 

علیلو بیان می‌کند: تفاهم‌نامه‌های لازم با پارک علم و فناوری، جهاد دانشگاهی و سازمان فنی و حرفه‌ای امضا شده است تا کودکان از همان ابتدا با مهارت تربیت شوند و با تکنولوژی روز سروکار داشته باشند تا شاهد نوآوری‌‌شان باشیم. 

این مسئول می‌کند: با توجه به لزوم ترویج فرهنگ نوآوری، خانواده به عنوان محور اصلی تربیت کودکان بزرگ‌ترین نقش را دارد که با برگزاری کارگاه‌های آموزشی نسبت به آگاه‌سازی خانواده‌ها اقدام کرده‌ایم، به طوری که هر ماه یک کارگاه آموزشی با یک محور مشخص برگزار می‌شود تا فرهنگ نوآوری و فناوری در بین خانواده‌ها و به‌ویژه نسل جدید ترویج پیدا کند.