علی ابراهیمی/ خبرنگار
پس از دستگیری دلالان ارزی بازار تهران در روز چهارشنبه هفته گذشته، بازار خودروهای داخلی با شوک بسیار عجیبی مواجه و قیمت اغلب خودروهای داخلی حتی خودروهایی که تا چند روز قبل از آن با قیمت پایینتر از کارخانه درحاشیه بازار به فروش میرسید، در کمتر از چند ساعت رشد 300هزار تا 30میلیون تومانی را تجربه کرد. افزایش قیمتی که هیچ توجیه منطقی و اقتصادی برای آن وجود ندارد اما در شرایطی که شرکتهای خودروسازی هیچ افزایش رسمی در قیمت خودروهای داخلی نداشتهاند، فعالان بازار کاهش عرضه و دلالبازی نمایندگیهای گمنام خودروسازان را عامل افزایش غیررسمی قیمت خودرو توسط خودروسازان تلقی میکنند. رئیس اتحادیه صنف نمایشگاهداران و فروشندگان خودروی تهران در گفتوگو با همشهری اعلام کرد: طی چند هفته گذشته هیچ کاهشی را در عرضه خودروهای داخلی شاهد نبودهایم اما از آنجا که اغلب نیاز بازار کشور بهخودروهای داخلی در محدوده قیمتی کمتر از 40تا 50میلیون تومان توسط 2خودروساز بزرگ کشور تأمین میشود، از چهارشنبه هفته گذشته کاهش عرضه، زمینه رشد دلالبازی و گرانی شگفتآور خودروهای داخلی را فراهم کرده است. افزایش قیمت خودروهای داخلی که با گرانی محصولات ایران خودرو آغاز شده بود، روز پنجشنبه به محصولات سایپا سرایت کرد و قیمت پراید 111از 24میلیون به 24میلیون و 200هزار، تیبا2اس ایکس از 25میلیون و 600هزار به 26میلیون و 200هزار و سراتو فول آپشن از 106به 110میلیون افزایش یافته است.
عرضه سبدهای چند میلیاردی خودرو
سعید مؤتمنی، بازی خودروسازان را عامل اصلی رشد بیرویه قیمت خودروهای داخلی در بازار دانست و افزود: برخی خودروسازها نمایندگیهای فروشی دارند که به این شرکتها متصل بوده اما شناخته شده نیستند، این نمایندگیها با گردش مالی چند ده میلیارد تومانی، محصولات تولیدی خودروسازان را بهصورت کاردکسی در قالب سبدهای 20تا 70میلیارد تومانی خریداری کرده و خودرو را بهقیمتهای دلخواه فقط به تعداد محدودی از نمایندگیها میدهند. به گفته وی، خودروسازان به این وسیله با در اختیار گرفتن نبض عرضه در بازار خودرو، قیمتهای حاشیه بازار را تعیین میکنند به این معنا که با محدودیت عرضه خودروهای داخلی توسط خودروسازان با قیمتهای مصوب، قیمت خودرو در حاشیه بازار نیز به شکلی بیرویه افزایش مییابد. این در حالی است که اگر فروشندگان رسمی خودرو خواستار خرید سبد محصولات خودروسازان باشند، نحوه محاسبه قیمت فروش این خودروها به آنها برای عرضه به مشتریان بازار به شیوه دیگری خواهد بود.
10نمایندگی گمنام با آدرسهای متغیر
مؤتمنی تعداد این نمایندگیها را 10شرکت گمنام و اغلب فعال در شهرستانها دانست که هر روز آدرس خود را تغییر میدهند و گفت: این شرکتها اصلا فروشنده خودرو نبوده و تنها نبض دلالبازی در بازارخودرو را با نوسان عرضه در اختیار دارند. رئیس اتحادیه صف نمایشگاهداران و فروشندگان خودروی تهران، افزود: متأسفانه مسئولان شورای رقابت نیز در مقابل افزایش بیرویه قیمت خودروهای داخلی مشمول ضوابط قیمتگذاری این شورا سکوت کرده و عملا چشمان خود را روی این شیوه دلال بازی در حاشیه بازار خودرو بستهاند. وی افزود: مشخص نیست که به چه دلیل قیمت تندر90دندهای پلاس در شرایطی طی چند روز از حدود 40به 48میلیون و 500هزار تومان رسیده یا قیمت سوزوکی گرند ویتارا در حاشیه بازار با رشد 30میلیونی از 150به 180میلیون تومان افزایش یافته اما تقاضا برای این خودرو تغییر چندانی نکرده است. درصورتی که اینگونه نمایندگیها اجازه دهند تا خودرو به اندازه کافی در بازار عرضه شود بهدلیل رشد تولید خودروسازان و نبود تقاضای مؤثر در بازار، امکان افزایش بیرویه قیمت خودروهای داخلی در حاشیه بازار وجود نخواهد داشت. مؤتمنی، افزود: درصورتی که این افزایش قیمتها ناشی از تأثیر نوسان نرخ ارز بر قیمت تمامشده خودرو باشد نیز شرکتهای خودروسازی باید درخواست افزایش رسمی قیمت محصولات خود را با توجه به این متغیر به شورای رقابت ارائه کنند اما خودروسازان با شگردهای خاص خود، قیمتهای مصوب شورای رقابت را دور میزنند. به گفته وی، این شرایط موجب شده تا از چهارشنبه هفته گذشته بهرغم نبود تقاضا در بازار، قیمت خودروهای داخلی در حاشیه بازار به یکباره اوج بگیرد.