‌بازی درخصوصی‌سازی؛ چه‌کسی راست می‌گوید؟

اختلاف نظر، بر سر آنچه ارزان‌فروشی سهام شرکت هواپیمایی ایران ایرتور اعلام می‌شود، جنجال آفرید. منتقدان می‌گویند سهام این شرکت هزار میلیارد تومان ارزش داشت اما سازمان خصوصی‌سازی‌ آن را فقط 34میلیارد تومان فروخته است.

به گزارش همشهری، شرکت هواپیمایی ایران ایرتور که در سال ۱۳۵۱ تاسیس شده و ناوگانی متشکل از 8فروند هواپیمای مسافربری دارد نخستین بار به قیمت ۴۸‌میلیارد تومان به یک شرکت چندمنظوره به نام هسایار و شرکتی دیگر به نام احیای صنایع خراسان در قالب مزایده فروخته شد.
 شرکت تعاونی هسایار از زیرمجموعه‌های شرکت ایران ایر و وابسته به یکی از نهاد‌های نظامی بود اما این شرکت نتوانست از پس تعهدات خود یعنی پرداخت مبلغ خرید بربیاید و درنتیجه سازمان خصوصی‌سازی ایران ایرتور را از هسایار پس گرفت. بعد از آن سازمان خصوصی‌سازی‌ در خردادماه، شهریور و آذرماه سال‌۱۳۹۳ و خردادماه سال‌۱۳۹۴، 4نوبت مزایده برای فروش سهام این شرکت برگزار کرد اما کسی حاضر به خرید سهام این شرکت نشد تا اینکه در نهایت در مزایده پنجم، یک خریدار بخش خصوصی، سهام این شرکت را 34میلیارد تومان به‌صورت نقد و اقساط خریداری کرد اما این موضوع مورد انتقاد برخی نمایندگان مجلس قرار گرفت، به‌طوری که به تازگی نصرالله پژمانفر، نماینده مردم مشهد در مجلس در اظهارنظری ارزش سهام این شرکت را هزارمیلیارد تومان اعلام کرد و خواستار رسیدگی به ارزان‌فروشی سازمان خصوصی‌سازی‌ شد.
ظرف روز‌های گذشته نصرالله پژمانفر و ضیاءالله اعزازی عضو مجمع نمایندگان آذربایجان شرقی نیز در نامه‌های جداگانه‌ای به رؤسای قوه قضاییه و سازمان بازرسی کل کشور، موضوع پربحث و پرحاشیه واگذاری ایرتور را متذکر شده‌اند.

فروش سهام به فامیل شوهرخاله؟
دیروز یک مقام مسئول سابق در شرکت هواپیمایی ایران ایرتور به مهر گفت: ایران ایرتور در زمان واگذاری، ۸۲‌میلیون و ۵۰۰‌هزار دلار به بانک مرکزی بابت خرید ۱۵‌دستگاه توپولف بدهکار بوده که پرداخت نشده است. او مدعی شد: خریدار جدید نسبت خانوادگی با  رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ دارد. او درباره نسبت  خریدار ایران ایرتور با رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ توضیح داد: پدر خریدار سهام ایران ایرتور، شوهرخاله رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ است. به‌گفته او، خریدار جدید به پرداخت بدهی‌ها در 2سال متعهد می‌شود که این اتفاق رخ نمی‌دهد. در نتیجه در سال‌۹۷ سازمان خصوصی‌سازی‌ در نامه‌ای به مدیرعامل ایرتور، پرداخت نشدن بدهی‌ها و اجرا نشدن تعهدات را یادآور می‌شود. این مقام مسئول سابق در ایران ایرتور درباره ارزش فعلی دارایی‌های این شرکت هواپیمایی گفت: هم‌اکنون برند این ایرلاین به تنهایی بیش از ۵۰۰‌میلیارد تومان ارزش دارد. ساختمان این شرکت در خیابان احمدآباد مشهد ۴۵‌میلیارد تومان، ساختمان واقع در خیابان کلاهدوز مشهد ۱۰‌میلیارد تومان و ساختمان این شرکت در دفتر مرکزی تهران نیز تا ۲۵۰‌میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. به این دارایی‌های غیرمنقول، هواپیماها را هم باید اضافه کرد.

دفاعیه خصوصی‌سازی‌
سخنگوی سازمان خصوصی‌سازی درباره اینکه گفته شده این سازمان، شرکت ایرتور را که ارزش‌هزار‌میلیاردی داشته به قیمت ۳۴‌میلیارد تومان فروخته است، اعلام کرد ایران ایرتور براساس مصوبه سال ۱۳۸۹ واگذار شده که در زمان واگذاری، این شرکت بیش از ۴۰۰‌میلیارد تومان بدهی انباشته داشته است. جعفر سبحانی گفت: در خردادماه، شهریور و آذرماه سال‌۱۳۹۳ و خردادماه سال‌۱۳۹۴ سازمان خصوصی‌سازی 4‌نوبت مزایده برای این سهم برگزار کرد و هیچ‌کس برای خرید آن نیامد، زیرا این شرکت حتی یک پرواز هم نداشت و بیش از ۴۰۰‌میلیارد تومان زیان انباشته داشت. همچنین ۹۰‌میلیون دلار بدهی ارزی داشت، در نتیجه کاملا ورشکسته بود. این مزایده‌ها با قیمت ۳۴‌میلیارد تومان که دولت از آن 2شرکت، طلب داشت انجام شد. او تأکید کرد: وقتی یک شرکت را می‌فروشند بدهی‌ها و زیان انباشته را در کنار دارایی‌ها می‌بینند. نمی‌شد از زیان انباشته و بدهی‌ها گذشت و فقط دارایی‌ها را دید. او افزود: در مزایده پنجم یک بخش خصوصی واقعی این شرکت را خریداری کرد که قرار شد ۴۰‌درصد نقد و مابقی را در اقساط دو ساله بپردازد. آن خریدار بلافاصله ۴۰‌درصد را نقد واریز و تمام اقساط را به موقع پرداخت کرد. سبحانی تأکید کرد: اینکه گفته شده خریدار این مبلغ را پرداخت نکرده کذب محض است و شرکت هم روال خود را طی می‌کند. به گفته او خریدار فعلی تعداد پرسنل را به ۱۲۰۰‌نفر رسانده، هواپیمای جدید گرفته، ناوگان هوایی را توسعه داده و بدهی را پرداخت کرده ؛ آیا این کار بدی است؟ سبحانی ادامه داد: متأسفانه یکی از نمایندگان مجلس بدون هیچ سند و مدرکی می‌گوید این شرکت هزارمیلیارد تومان ارزش داشته است آیا ایشان حتی یک برگ صورت مالی این شرکت را دیده که چنین حرفی می‌زند. ما باید بدانیم که یک شرکت از دارایی‌ها و بدهی‌ها تشکیل شده است و باید هر دوی اینها را در قیمت‌گذاری با هم ببینیم. شرکت ایران‌ایرتور به‌دلیل زیان انباشته ۴۰۰‌میلیارد تومانی عملا ورشکسته بود.

   دفاعیه خریدار

مالک شرکت هواپیمایی ایران ایرتور هم اتهامات مطرح شده درباره طی نشدن مراحل قانونی برای واگذاری این شرکت را رد کرد و گفت: تمام مراحل قانونی برای خرید این شرکت طی شده و با پرداخت ۳۴‌میلیارد تومان، ۳۸۵‌میلیارد تومان بدهی را تحویل گرفته‌ایم. مجید شکاری، مالک شرکت ایران ایرتور گفت: تعجب می‌کنم که یک نماینده مجلس بدون داشتن تخصص و اطلاعات کافی چگونه بدون سند و مدرک چنین ادعاهایی را مطرح می‌کند. مالک هواپیمایی ایران ایرتور گفت: به ادعای این نماینده همه دستگاه‌ها که روز مزایده در سازمان خصوصی‌سازی حضور داشتند و از درخواست من برای خرید این شرکت تعجب کرده بودند، آن روز چهارمین باری بود که ایران ایرتور به مزایده گذاشته می‌شد اما هیچ‌کس حاضر به خرید آن نمی‌شد و من هم به‌عنوان تنها شرکت‌کننده در مزایده که قیمت پیشنهادی‌ام بالاتر از قیمت پایه اعلام شده بود، برنده مزایده شدم و تا امروز با افزایش اشتغال‌زایی و درآمد‌زایی توانسته‌ام به کمک پرسنل متخصص و دلسوز این شرکت، حجم زیادی از بدهی‌های سررسید شده ایران ایرتور را پرداخت کنم. شکاری با بیان اینکه هنوز زیان انباشته این شرکت به صفر نرسیده اما در سال‌های آینده پیش‌بینی می‌کنیم که این اتفاق بیفتد، ادامه داد: روزی که شرکت را تحویل گرفتم به‌تدریج وضع نامناسب ایران ایرتور به جایی رسید که هواپیماها یکی پس از دیگری از کار افتاد چرا که یا زمان اورهال آنها رسیده بود یا آنکه موتور آنها نیاز به تعمیرات داشت و شرکت هواپیمایی ایران ایرتور با تنها یک هواپیما تقریبا از مرز ورشکستگی هم رد شده بود.