چگونه «دوبی» و «ابوظبی» از دایره حملات یمن خارج شدند؟
چرا نام فرودگاهها، پایگاههای نظامی یا حتی مراکز نفتی امارات از لیست حملات جنبش انصارالله خارج شده است؟ آن هم در شرایطی که حملات موشکی و پهپادی این گروه یمنی به داخل خاک عربستان سعودی بیش از هر زمان دیگری تشدید شده است. آیا این موقعیت جدید صرفا با تحولات داخلی یمن و تصمیم امارات برای خروج از این کشور مرتبط است یا عوامل دیگری خارج از یمن نیز بر آن تأثیرگذار بوده است؟
خروج از ائتلاف یا تفاهم با ایران؟
بخش عمده رسانهها و تحلیلگران عربی، تغییر جهت حملات یمن را به چرخشهای سیاسی اخیر امارات، نسبت میدهند. روزنامه العربیالجدید در این زمینه نوشت: اگرچه نیروهای باقیمانده امارات در خاک یمن همچنان مورد حمله قرار میگیرند (از جمله حمله موشکی اخیر به پایگاه الجلاء در عدن) اما هیچکس نمیتواند تحول آشکار بهوجود آمده در مواضع انصارالله یمن نسبت به امارات را انکار کند.
این تحلیل بعد از سخنان اخیر محمد البخیتی، عضو شورای سیاسی انصارالله تا حد زیادی تقویت شده است. البخیتی روز جمعه در مصاحبه با شبکه قطری الجزیره گفت: انصارالله حملات خود را علیه امارات تعلیق کرده است. این در حالی است که درگیریهای نظامی طرفین بعد از آغاز نبرد ساحل غربی و حدیده به شکل قابلتوجهی تشدید شده بود. اما حالا انصارالله از تعلیق حملات علیه امارات سخن میگوید؛ چراکه این کشور بهگفته البخیتی «تصمیمهای مثبتی» اتخاذ کرده است. اگرچه رسانههای یمنی، دلیل تصمیمهای مثبت امارات را خروج این کشور از ائتلاف عربی میدانند اما روزنامه العربیالجدید آن را به تفاهم با ایران مرتبط میداند: «امنیت امارات در برابر حملات موشکی و پهپادی یمن در حقیقت میوه تغییر مواضع این کشور نسبت به ایران است؛ روندی که با سفر هیأت نظامی این کشور به تهران آغاز شد».
کمی پیشتر از مصاحبه جنجالی البخیتی با الجزیره، شیخ نعیم قاسم، جانشین دبیرکل حزبالله نیز در مصاحبه با شبکه المیادین از وجود «کانالهای ارتباطی» میان صنعا و ابوظبی خبر داده و گفته بود: طی هفتههای اخیر ملاقاتهایی میان مسئولان طرفین برگزار شده و در نتیجه آن، تصمیم خروج امارات از یمن اعلام شده است.
درواقع میتوان گفت بخش عمده رسانهها و تحلیلگران عربی در سایه وجود نشانههای متعدد به این نتیجه رسیدهاند که خروج مراکز حیاتی امارات از دایره حملات انصارالله یمن به تصمیمها یا بهتر بگوییم، چرخشهای اخیر این کشور مرتبط است. در این چارچوب، رسانههایی که استقلال بیشتری برای انصارالله قائل بودند بر تصمیم امارات برای خروج از یمن تأکید میکنند و در مقابل، رسانههایی که این گروه یمنی را همراه ایران میدانند از تأثیر سفر هیأتهای نظامی امارات به تهران و مواضع مثبت آنها سخن میگویند. اما آیا این تنها تحلیل از تحولات اخیر در جنگ یمن است؟
مدیریت روابط ابوظبی و ریاض در صنعا
روزنامه رأیالیوم ازجمله رسانههای معدودی است که در تحلیل تحولات اخیر یمن با موج غالب در رسانههای عربی همسو نشده و دیدگاه مختلفی دارد. این روزنامه مواضع اخیر یمن (عدمتهاجم به مناطق داخلی امارات) را نه واکنشی به چرخشهای این کشور، بلکه تلاشی از سوی صنعا برای تخریب روابط عربستان و امارات به شمار آورده است. در سرمقاله این روزنامه آمده: «نباید حمله به مواضع امارات در عدن و خودداری از حمله مستقیم به این کشور را جدا از یکدیگر ارزیابی کرد؛ بهنظر میرسد انصارالله به سازوکاری ویژه برای بازی با روابط عربستان و امارات دست یافته است؛ دستاوردی که حاصل مقاومت پنجساله این گروه در برابر تجاوز مشترک عربستان و امارات به یمن است.» درصورت درست بودن این تحلیل میتوان پیشبینی کرد فاصله اصلیترین متحدان شورای همکاری خلیجفارس در جنگ یمن بیشتر شود؛ فاصلهای که از هماکنون میتوان نشانههای آن را در محافل رسانهای عربستان به خوبی مشاهده کرد.
عربستان سعودی از ابتدای جنگ یمن موفق به همراه کردن مصر، پاکستان، مالزی یا اندونزی با خود نشد، با این حال اما توانست ائتلافی متشکل از 10کشور عربی تاسیس کند. این ائتلاف طی سالهای گذشته بهتدریج شاهد خروج کشورهایی همچون مراکش، اردن و کویت بود. در نتیجه تنشهای سیاسی میان ریاض و دوحه، قطر نیز از ائتلاف عربی خارج شده و حالا نوبت به امارات رسیده است؛ کشوری که با خروج خود از ائتلاف، عربستان را در مقابل یمن عملا تنها باقی گذاشته است.
حملات انصارالله در داخل خاک امارات
امارات برخلاف عربستان سهم کمی از حملات انصارالله داشته است. پای پهپادهای یمنی از سال2018 به فرودگاههای امارات باز شد و ظرف یک سال، اصلیترین فرودگاههای این کشور، یعنی دوبی و ابوظبی، هر کدام شاهد 2حمله پهپادی بودند. اگرچه منابع رسمی امارات وقوع تمامی این حملات را تکذیب کردند اما شبکه المسیره (وابسته به انصارالله) تصاویر ضبط شده از پهپادهای یمنی بر فراز فرودگاههای دوبی و ابوظبی را بهعنوان سندی برای اثبات این حملات منتشر کرد؛ حملاتی که همزمان با وقوع آنها، تمام پروازها در فرودگاههای یادشده لغو شده بود. در جریان نبرد حدیده، عبدالملک حوثی، رهبر انصارالله مستقیما دوبی و ابوظبی را به حملات موشکی تهدید کرد؛ تهدیدی که به گزارش شبکه الجزیره در توقف حملات به حدیده و آغاز مذاکرات استکهلم مؤثر بوده است.