دیدگاه
پنجمین گام به سوی دمکراسی محلی
سیدآرش حسینی‌میلانی/ نایب‌رئیس ستاد هماهنگی شورایاری‌ها
شورایاری‌ها، انجمن‌هایی محلی برای افزایش مشارکت شهروندان در اداره امور شهر، بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی برای حل و فصل مشکلات، تصمیم‌گیری بهتر برای مسائل شهر و ارتقای سرمایه اجتماعی از طریق پیگیری مطالبات مردمی است که به یادگار از نخستین دوره شورای شهر در دولت اصلاحات پدید آمدند. ساختار این نهاد مدنی در راستای تأکید و تثبیت زیرساخت‌های همگرایانه شهری و دوری از واگرایی گروه‌ها شکل گرفته است. شورایاری‌ها پله نخست مشارکت شهروندان در اداره شهر و بستری برای رسیدن به زندگی مناسب در محلات هستند. در این جهت، شورایاران می‌توانند صدای رسای مردم محلاتی باشند که صدایشان در هیاهوی شهر و فراز و نشیب‌های زندگی روزمره کمتر به گوش می‌رسد و توجه کمتری را به‌خود جلب می‌کنند. این ایده‌آل بدون همت و مسئولیت‌پذیری منتخبان جدید و مشارکت جدی آنها در کارگروه‌های تخصصی و بهره‌گیری از مشورت آنها از سوی پارلمان شهری محقق نخواهد شد. در واقع، تشکیل شورایاری‌ها فرصتی بی‌نظیر برای بهره‌مندی مدیریت شهری از توان، ظرفیت و دیدگاه‌های شهروندان برای اداره بهتر شهری است که به همه شهروندان تعلق دارد.
پنجمین دوره انتخابات شورایاری‌ها در حالی روز جمعه چهارم مرداد با حضور پر شور و فراتر از انتظار برگزار شد که اساسا هدف اصلی برگزاری این انتخابات، حرکت جدی و فعالانه‌‌تر شورایاری‌ها به سوی انجمن‌هایی مشارکت‌محور و بر مبنای فعالیت داوطلبانه، مدنی و غیرسیاسی است به‌گونه‌ای که هویت و تعلقات محله‌ای شهروندان احیا شده، اعتماد به صندوق‌های رأی ترمیم یافته، حس شهروندی تقویت شده و به سرمایه اجتماعی شهر افزوده شود. در این چارچوب، ستاد هماهنگی شورایاری‌ها همراه با نمایندگان محترم در شورای شهر تلاش کرد زمینه حضور پر رنگ‌تر افراد مؤثر، متعهد و متخصص از تمامی اقشار مختلف اجتماعی را فراهم کند. در این انتخابات 12هزار نفر، نامزد شدند که 25درصد آنان را زنان و بیش از 50درصد از آنها را جوانان تشکیل می‌دادند. حضور پررنگ زنان و جوانان در انتخابات شورایاری‌ها نه‌تنها شورای پنجم را به حرکت این دوره از شورایاری‌ها به سمت فعالیت‌های تخصصی امیدوار می‌کند بلکه پیام افزایش دغدغه آحاد مختلف جامعه برای مشارکت در اداره امور را منعکس می‌کند که کمترین نتیجه آن، افزایش همدلی در میان شهروندان است.
نزدیک به 510 هزار نفر در این انتخابات شرکت کردند که 39 درصد آن را زنان تشکیل می‌دادند. 16.3 درصد منتخبان اصلی را زنان تشکیل می‌دهند که نسبت به دوره چهارم افزایش پیدا کرده و 200 نفر هم به زنان شورایار اضافه شده است.
میانگین سنی منتخبان نیز 43 سال است که جوان‌ترین عضو شورایاری دوره پنجم 22 سال و بزرگ‌ترین شورایار 74 سال دارد. بیشترین تعداد رأی یک داوطلب 1771 رأی در محله نعمت‌آباد منطقه 19 بوده است. در این دوره 72نفر از داوطلبان 22سال دارند که از این تعداد، 15 نفر به‌عنوان عضو اصلی و 6نفر عضو علی‌البدل انتخاب شده‌اند و 2 نفر از این جوانان رتبه اول محله خود را کسب کرده‌اند.
انتخابات شورایاری‌ها در حالی روز جمعه گذشته با 7 هزار صندوق رأی و در 1700 شعبه اخذ رأی برگزار شد که با وجود تبلیغات دشمنان خارج‌نشین مبنی بر بی‌توجهی مردم به این انجمن‌ها و همچنین برخی موانع و تنگناهای داخلی، حضور چشمگیر مردم در انتخابات شورایاری‌ها را به همراه داشت و مردم با مشارکت پیش‌بینی نشده‌شان توانستند در گرمای سخت و طاقت‌فرسای تابستان، گرمابخش انتخابات محلی شهر خود باشند که این مهم، نشان از رشد و بلوغ فکری جامعه، میل به مشارکت و باور قلبی به اصلاح و مدیریت کشور از طریق صندق رأی دارد و اتحاد و همدلی در بین مردم را بر همگان ثابت کرد.
با وجود برخی بی‌مهری‌ها، با عزم راسخ شورای شهر، همت ستودنی و بی‌سابقه شهرداری تهران و با همراهی درخور تقدیر وزارت کشور، استانداری و فرمانداری تهران، حمایت شایسته معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری و همکاری‌های دستگاه‌ها و نهادهای مختلف، ناظران، بازرسان، اعضای هیأت‌های نظارت و اجرایی، این انتخابات برگزار شد و منتخبان پنجمین دوره انتخابات شورایاری‌ها از امروز معتمدان این شهر هستند که امیدواریم با همکاری متقابل مدیریت شهری در انجام وظیفه اصلی خود یعنی ارتباط بین شهروندان و مسئولان شهری و داشتن شهری که شایسته شهروندان باشد، از هیچ تلاشی دریغ نکنند.از مهم‌ترین مشخصه‌های این انتخابات، برگزاری تمام الکترونیکی بود که برای نخستین بار در تهران اجرا شد و خوشبختانه با تمهیدات از پیش فراهم شده از سوی شهرداری تهران و همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات روان و بدون اختلال انجام شد. این فرایند به‌گونه‌ای بود که تخلفات و خطاهای انسانی را به‌صورت چشمگیر و قابل توجهی کاهش داد و ضمن تسریع و ایجاد سهولت در روند برگزاری انتخابات باعث کاهش زمان رای‌گیری شد. براساس رویه سنتی، زمان لازم برای هر رأی اخذ شده حدود 4 تا 5 دقیقه است اما براساس آمار دریافت شده، این زمان به حدود یک دقیقه در این روش، کاهش پیدا کرد که نتیجه استفاده از روش الکترونیکی است؛ ضمن آنکه به‌دلیل آنلاین شدن این شیوه، دیگر امکان رأی دادن یک نفر در 2 یا چند شعبه وجود نداشت. همچنین برگزاری الکترونیکی موجب شد تا هزینه‌های برگزاری انتخابات به‌صورت قابل توجهی کاهش یابد و امیدواری‌ها را برای تعمیم این تجربه موفق به سطح ملی افزایش دهد.اینک پس از برگزاری انتخابات، امید است که منتخبان پنجمین دوره شورایاری‌های شهر تهران، با برنامه‌ریزی دقیق و تشکیل کارگروه‌های تخصصی در محلات، گام‌های مؤثر و ماندگاری در راستای حل مسائل عمومی هر محله و نهایتا شهر تهران برداشته و مدیران حوزه شهری با بهره‌گیری از تجربیات و پتانسیل پیوندآفرینی این انجمن‌ها، فرایندی سازنده با شهروندان را پی‌ریزی کنند چراکه این انجمن‌ها بی‌تردید محلی برای گفت‌وگوها و تفاهمات شهروندان بر سر چیستی مسائل و راهکارهای حل آنها ایجاد خواهند کرد.
