انگیزه ژاپنی برای کاهش آلودگی هوای تهران

سیدمحمد فخار| خبرنگار:

دیروز سند کمک 11.3میلیون دلاری ژاپنی‌ها به تهران برای تجهیزات اندازه‌گیری آلودگی هوا امضا شد. این همکاری بلاعوض اگرچه برای پایتخت‌نشینان و مسئولان محیط‌زیستی به‌ویژه در شرایط فعلی مفید و مؤثر است اما آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن انگیزه‌های خاص خود را دارد؛ انگیزه‌هایی که البته برای دوطرف موفقیت به همراه دارد.

تفاهمنامه‌ همکاری تهران و ژاپن برای ارتقای اندازه‌گیری آلودگی هوا، روز دوشنبه طی مراسمی در تهران امضا و مبادله شد. طبق این تفاهمنامه دولت ژاپن 11.3میلیون دلار کمک بلاعوض خود را در قالب تجهیزات آزمایشگاهی تجزیه و تحلیل آلودگی هوا به شهرداری تهران می‌دهد. معاون حمل‌ونقل و ترافیک تهران و سفیر ژاپن در تهران این تفاهمنامه را با همکاری سازمان برنامه و بودجه امضا کردند. یوکی‌هارو کوبایاشی، رئیس دفتر سازمان همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) درباره انگیزه کشورش از ورود به عرصه آلودگی هوای تهران و کمک 11میلیون دلاری به همشهری می‌گوید: تهران به‌عنوان پرجمعیت‌ترین شهر ایران هر روز با کیفیت پایین هوای محیط، دست و پنجه نرم می‌کند و صرف‌نظر از دلایل مربوط به کیفیت پایین هوا، باید آلودگی هوا برطرف شود و در یک قرن گذشته بسیاری از کشورها با اینکه با چنین مشکلی مواجه بودند اما توانستند این مشکل را حل کنند.

این مسئول ژاپنی اضافه می‌کند: ما آموخته‌ایم که سرمایه‌گذاری در اقدامات زیست‌محیطی برای دستیابی به توسعه پایدار در کشور بسیار مفید است. البته سابقه همکاری جایکا با شهرداری تهران در زمینه کنترل آلودگی هوا به‌مدت‌ها قبل برمی‌گردد و پروژه موجود در قالب همکاری فنی باعنوان توسعه ظرفیت کنترل آلودگی هوا در شهرداری تهران درحال اجراست و در این راستا ضروری است که تهران به تجهیزات به روزی مجهز شود تا ابزار اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل را در اختیار داشته باشد که در این راستا دولت ژاپن کمک بلاعوض حدود 11میلیون دلار آمریکا را به شهرداری می‌دهد و برای تک‌تک افرادی که در تهران زندگی می‌کنند هوای سالم‌تر و پاک‌تر آرزو می‌کنیم. از سویی محسن پورسید آقایی، معاون شهردار تهران درباره چرایی کمک دولت ژاپن به تهران به همشهری می‌گوید: آلودگی هوا یک چالش جهانی است و به‌دلیل تأثیراتی که روی لایه ازن و... می‌گذارد جامعه جهانی باید به کشورهای درگیر کمک کند.

اولین آزمایشگاه بررسی دیزلی‌ها

جایکا پروژه‌های زیادی را در کشور ما اجرایی کرده است. درخصوص کاهش آلودگی هوای تهران نیز تفاهمنامه‌ای به امضا رسیده است. مجری این طرح در ایران شرکت کنترل کیفیت هوای تهران وابسته به شهرداری و مجری این همکاری در دولت ژاپن نیز آژانس جایکا خواهد بود. سابقه همکاری ایران و جایکا در این‌باره به سال1996 می‌رسد که در آن برای نخستین بار جایکا در برنامه مقابله با آلودگی هوا شرکت کرد و نتیجه آن ارتقای استاندارد بنزین بود. در پی آن همکاری، اکنون سرب به سطح سالم رسید و این امر نتیجه تجارب موفق قبلی بوده است.

در دوره جدید، همکاری جایکا و شهرداری تهران از سال گذشته شروع شده و این همکاری‌ها در راستای ارائه تجهیزات فنی در دوره جدید خواهد بود؛ به‌گونه‌ای که در پروژه دوم کمک‌های تحقیقاتی براساس ارائه تجهیزات کامل درخصوص اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل منابع آلایندگی خواهد بود و در پایان پروژه، نخستین آزمایشگاه بررسی آلایندگی موتورهای دیزلی را خواهیم داشت. ارزش این موافقتنامه 11.3میلیون دلار است که ظرف مدت 3سال از سوی ژاپن این آزمایشگاه تجهیز خواهد شد و به موازات آن کارشناسان ژاپنی نیز آموزش‌های لازم را ارائه خواهند کرد. این در شرایطی است که هم‌اکنون در ایران آزمایشگاهی که با دقت بالا، خروجی خودروها به‌خصوص موتورهای دیزلی را آزمایش کند، نداریم و آزمایشگاه جدید کمک می‌کند تا خروجی اگزوز موتورهای دیزلی بررسی شود تا بر پایه آن بتوان تصمیم‌گیری بیشتری صورت داد.

   میوه محیط‌زیستی برجام

از زمان شروع به‌کار دولت روحانی، این دولت سیاستگذاری‌های زیست‌محیطی را در اولویت کار خود قرار داده و ژاپن نیز با درک مشکلات زیست‌محیطی، برنامه‌هایی را در راستای مدیریت منابع آب، مقابله با گرم شدن هوا و... در ایران به اجرا درآورده است. هیرویاسو کوبایاشی، سفیر ژاپن در ایران در این‌باره می‌گوید: این پنجمین پروژه کمک از زمان انعقاد برجام تا‌کنون است؛ چرا‌که پرواضح است به‌دلیل توسعه سریع شهرنشینی و مختصات زمین‌شناسی تهران، آلودگی هوا به یک چالش تبدیل شده که اثرات مخربی بر زندگی مردم دارد و امیدواریم با اجرای این برنامه علاوه بر حفاظت از محیط‌زیست به کاهش آلودگی هوا نیز کمک شایانی شود.