دعوت به چالش قورمهسبزی
علی کدخدازاده/ روزنامهنگار
همه ما بهعنوان یک شهروند، حق داریم در هر زمینهای اظهارنظر کنیم. ما این حق را داریم که در گپهای خانوادگی، در جمع دوستان و هر جای دیگری درخصوص گستره وسیع موضوعات مرتبط با زندگی خود از برجام گرفته تا روش کاشت توتفرنگی، از راههای رفع تورم تا درمان نقرس، از مناسبترین راهحل مشکل ترافیک تا محتوای کتاب تاریخ کلاس سوم دبستان و مانند آن اظهارنظر کنیم و کسی نباید مانع این حق ما شود.
همه این اظهارنظرها، محترم است اما معتبر نیست. شرط اصلی اعتبار، تخصص است.
از این روی، بهرغم چنین حقی، پرسش این است که آیا اخلاقا اجازه داریم از طریق رسانه برای مردم و نه یک جمع محدود دوستانه درخصوص هر موضوعی نظر کارشناسی دهیم؟
از پگاه شنبه تا شامگاه جمعه، گروه بزرگی از چهرهها، اعم از مسئولان و مقامات، هنرمندان، ورزشکاران، سلبریتیها، استادان دانشگاه و مانند آن در مورد مسائل مختلف با مردم و جامعه سخن گفته و اظهارنظرمیکنند و راهکار ارائه میدهند که بخش قابل توجهی از این نظرها و راهکارها بیارتباط با تخصص و تجربه عملی آنهاست.
بیایید آنها را به چالش قورمه سبزی دعوت کنیم.
از هنرمندی که درخصوص راههای حل مشکل کودکان خیابانی نظر تخصصی میدهد، از سیاستمداری که درخصوص سرمربی تیم ملی فوتبال نظر تخصصی میدهد، از ورزشکاری که درخصوص کاهش خشونتهای اجتماعی نظر تخصصی میدهد، از اهل فلسفه و عرفانی که درباره بایدهای تعهدات دوطرف در برجام نظر تخصصی میدهد، بخواهیم وارد چالش قورمهسبزی شود.
به آنها بگوییم شما در طول زندگی خود، بارها در خانه، رستوران، میهمانیها و نظایر آن قورمهسبزی خوردهاید، شما بارها کنار دست مادر یا همسر خود شاهد شیوه طبخ قورمهسبزی بودهاید، شما احتمالا بارها به سفارش مادر یا همسر خود، مواد اولیه قورمهسبزی را خریدهاید و شما شاید برای خودتان چندبار قورمه سبزی هم طبخ کرده باشید اما اگر به شما بگویند برای میهمانی بزرگی که در پیش داریم قورمهسبزی طبخ کن، خواهید گفت نمیتوانم چون تخصص آن را ندارم.
پس چگونه است در گستره وسیعی از موضوعاتی که هیچ تجربه علمی، مطالعه فردی و تجربه عملی در آن ندارید، اظهارنظر تخصصی میکنید؟
آیا دانش و تجربه طبخ قورمهسبزی برای یک گروه بزرگ، سهمگینتر و سختتر از دانش و تجربه در حوزه روابط بینالملل، جامعهشناسی، فرهنگ، موسیقی، سینما، فوتبال و مانند آن است که بدین راحتی اظهارنظر تخصصی میکنید؟
از این روی هر وقت قرار است در حوزهای که تخصص ندارید برای مردم سخن بگویید، قبلش یک وعده قورمهسبزی برای جمعی بزرگ طبخ کنید تا بفهمید تخصص یعنی چه؟