اصنافی که از قافله گرانفروشی عقب نمیمانند
شهروندانتبریزی از کمفروشی و گرانفروشی برخیاصناف گلایهمندند که ازجمله آنها میتوان به صنف نانوایان، قصابان و تعمیرکاران لوازمخانگی و خودرو اشارهکرد
سیدمرتضی احمدپور| تبریز – خبرنگار
چندی قبل بود که عکس چایفروش تبریزی که حتی پاکت چای را هم از وزن چای کم میکرد به سرعت در شبکههای اجتماعی منتشر و پخش شد.
اما این همه واقعیت این روزهای بازار تبریز نیست. کافی است نیمروزی در شهر به خصوص بازار و جاهای شلوغ، نانواییها و مراکز خرید گشتی بزنید تا دغدغه جدید شهروندان را درک کنید؛ آنهایی که هم از قیمتهای عجیب و لحظهای گله دارند، هم از کاهش کیفیت اجناس. بدتر از همه از کمفروشیها و اجحافی که در حق مشتریها میشود.
واقعیت امروز شهر فاصله گرفتن مروت و انصاف از برخی فروشندگان اصناف است؛ اصنافی که شهره به انصاف بودند اما حالا گلایههای زیادی به نحوه خرید و فروش آنان وارد است.
این رفتار نابهنجار را آمار تعزیرات حکومتی تبریز و واحد نظارت سازمان صمت استان هم تأیید میکند. گزارشهای رسمی حاکی از افزایش 300 درصدی پروندههای تخلف اصناف در تبریز است. شهروندان اما خود ناظران بهتری هستند و گزارش میدانی همشهری هم نشان میدهد این کمفروشیها در چه مواردی حادتر است.
گلایه از کمفروشی برخی نانواییها
برخی نانواییها در چند سال اخیر به روشهای خاصی روی آوردهاند. از این روشها میتوان به کاهش وزن چانه، کاهش کیفیت خمیر نان، اجبار مشتری به خرید نانهای سفارشی و عرضه نان تنها به روش سفارشی اشاره کرد.
«علی محمدی»، یکی از شهروندان ساکن منطقه ارم تبریز، با بیان اینکه در این محله نان لواشی خریدار بیشتری دارد به همشهری میگوید: از قدیم رسم بود نان لواش با وزنکشی روی ترازو فروخته شود اما مدت زمان زیادی است که آنها اقدام به فروش نان به صورت عددی میکنند.
زمانی که عرضه این نوع نان با وزن صورت میگرفت، آنچه میخریدم با پولی که پرداخت میکردم برابر بود اما اکنون وضع فرق کرده و قرصهای نان کوچکتر شده است. برخی نانواییها هم قیمت نایلون پلاستیکی را با یک نان برابر میکنند و کمتر میفروشند.
وی ادامه میدهد: چند وقت قبل به اصرار نانها را در همان نانوایی و با ترازویی که داشت وزن کردم با کمال تعجب 5 نان کمتر بود. البته نانوا هم از این کارش دفاع میکرد که قیمت نان افزایشی نداشته اما اجاره مغازه و قیمت آرد و دستمزدها گران شده و همه این افزایشها را باید با کمفروشی جبران کرد.
این شهروند تبریزی از شکایت خود به ادارات مربوطه و رسیدگی آنان و الزام فروشنده به استفاده از ترازو خبر میدهد و میگوید: الآن ترازو کار میکند و هر مشتری درخواست خرید نان با ترازو داشته باشد نانوا ملزم به انجام همین کار است، اما قرصهای نان همچنان کوچک است و نانوا با مشتریانی که نان را وزن میکنند بدخلقی میکند و گاه بهانه میآورد که نان نداریم.
البته نباید از این مساله هم بگذریم که نانوایان نیز مانند دیگر اقشار جامعه با مسائل و مشکلاتی روبهرو هستند که تمامی آنها به مساله ارتقای معیشتشان بازمیگردد. آنها بهدنبال این هستند که با حمایتهای دولت و اتحادیه میزانی از مشکلات خود را کمتر کنند و سطح معاش خود را مقداری افزایش دهند اما انصاف در میان اصناف تبریز از گذشته تاکنون زبانزد بوده و انتظار است همچنان ادامه داشته باشد.
کمفروشی ماهرانه برخی قصابیها
در مورد گوشت قضیه کمی متفاوت است. هرقدر که قیمت گوشت بالاتر رفت کمفروشی و عرضه جنس بیکیفیت بیشتر داد مردم را درآورد. در حالی که قیمت هر کیلوگرم گوشت تا 100 هزار تومان هم رسید، برخی قصابیها پشت شیشه قیمت هر کیلوگرم گوشت خالص را 75 هزار تومان اعلام میکردند که جذب مشتری کنند.
این تمام ماجرا نیست و قیمت هر کیلوگرم گوشت 75 هزار تومانی با کمی دقت بیشتر از 120 هزار تومان هم تمام میشود، البته اگر گوشت خالص و سالم به دست مشتری برسد. همین هفته گذشته بود که 306 کیلوگرم گوشت فاسد از یک کامیون یخچالدار در تبریز هنگام تخلیه بار کشف و ضبط شد.
«سیداحد یوزباشی»، مدیر کل تعزیرات حکومتی آذربایجان شرقی، در این باره گفته بود پس از دستگیری 5 نفر متخلف معلوم شد این گوشتها از استان دیگری خریده شده و برای فروش به تبریز آورده شده است. البته متهمان عنوان کرده بودند از فاسد بودن این گوشتها اطلاعی نداشتهاند.
«امیر پرویزی» از مشتریان گلهمند از رفتار برخی قصابیهاست و میگوید: چندی پیش گوشت خریدم ولی گوشتی که قصابی به من نشان داد با چیزی که در خانه تحویل همسرم دادم تفاوت زیادی داشت. نمیدانم کی و چگونه مقدار زیادی چربی و آشغال گوشت داخل خرید من گذاشته شد و از حجم خالص گوشتی که خریده بودم، کم شده بود. اما هرچه بود نزدیک به نصف گوشت چربی و آشغالی بود که قیمت گوشت را تا دوبرابر بیشتر میکرد.
این شهروند تبریزی ادامه میدهد: در برخی قصابیها جای یخچال و ترازو تغییر کرده و به نحوی قرار گرفتهاند که مشتری اشرافی به رفتار فروشنده نداشته باشد و فقط زمانی میتوان متوجه کمفروشی شد که بستهبندی باز و مجدد وزن شود که البته قصابیها این اجازه را هم نمیدهند.
دامنه کمفروشی در تعمیرات لوازم خانگی و خودرو
در بازار خدماتی تعمیرات لوازم خانگی، موبایل، خودرو و... هم این روزها شرایط جالبی حاکم است. در گرانی لوازم خانگی و افزایش سرسامآور اتومبیل، آمار خرید در این 2 بخش با کاهش جالب توجهی همراه شده است. این روزها بسیاری از مردم به آنچه دارند، قناعت میکنند ولی تعمیرات چندباره خرابیها و استهلاک آنها هم به مشکلی برای شهروندان گرفتار در مشکلات اقتصادی تبدیل شده است.
جایی که باید در رونق کار تعمیرکاران انصاف را بیشتر ببینیم هم دچار کمفروشی خدمات از برخی از این اصناف هستیم. «شهرام صمدی» از دیگر شهروندان تبریزی است که از افزایش دستمزدها و البته کمفروشی برخی تعمیرکاران گلهمند است.
او که اخیراً جلوبندی خودرو خود را تعمیر کرده، از افزایش دوبرابری دستمزد گلهمند است و اظهار میکند: تعمیرکار چند قطعه سفارش داد تا بخرم و تعویض شود، اما پس از چند هفته متوجه شدم نهتنها قطعات نو را استفاده نکرده بلکه قطعات سالم را هم از خودرو باز کرده و در قبالش دستمزد هم گرفته است.
وی از شکایت به اتحادیه مربوطه خبر میدهد و میگوید: زمانی که به اتحادیه شکایت کردم چند نفری هم مانند من شکایت داشتند. استدلال غیرقابل قبول تعمیرکاران متخلف، افزایش هزینههای زندگی و تورم است، اما مگر این افزایش هزینهها فقط برای آنها رخ داده است؟ چرا باید شهروندان دیگر هزینههای این گرانی را با کمفروشی و بیانصافی این تعمیرکاران بدهند؟
فروشگاههای گرانفروش
در چند سال اخیر هم فروشگاههای بزرگ پا به عرصه رقابت با سوپرمارکتها و خردهفروشان گذاشتهاند و با شعارهای تخفیفی در تبریز هم به مانند بسیاری از شهرهای کشورمان رشد قارچگونه داشتهاند. فروشگاههایی که در برخی موارد نمیتوان منکر ارزان بودن اجناسشان شد اما عرضه محصولات در برخی از این فروشگاهها نیز با اما و اگرهایی همراه است، نهتنها سودی ندارد که گرانتر هم محاسبه میشود.
«فاطمه حدادی» از شهروندان تبریزی ساکن خطیب است که از فروشگاه بزرگ تازهتأسیس در این محله خرید کرده و از اجحاف و کمفروشی به سبک جدید این فروشگاهها انتقاد میکند.
وی به چند قلم جنسی که در دست دارد، اشاره و عنوان میکند: شیر و یک نوع بیسکوئیت مشهور را از این فروشگاه ارزانتر از مغازههای دیگر خریدهام و همین موضوع من را از بررسی قیمت اجناس دیگر غافل کرد. ولی بعداً متوجه شدم اقلام دیگری که خیلی پرمصرف نیست را 30 درصد گرانتر خریدهام و در حقیقت به نسبت پولی که پرداختهام جنس کمتری خریدهام.
حدادی ادامه میدهد: معمولاً بر در و دیوار برخی از این فروشگاهها قیمتها و تخفیفهای گمراهکنندهای نصب میشود که مشتریهای بیاطلاع از قیمتهای بازار در خرید از فروشگاهها دچار ضرر میشوند.
اخلاقمداری و انصاف، نیاز جامعه امروزی
هرچند گزارشهای اعلامی از سوی مسئولان استان از تشدید نظارتها و افزایش برخورد با متخلفان خبر میدهد و در روزهای اخیر ستاد تنظیم بازار تعداد جلسات خود برای تشدید نظارتها را افزایش داده است، این نظارتها تا زمانی که اخلاقمداری میان شهروندان و اصناف رعایت نشود چندان مؤثر نخواهد بود.
مدیران نظارتی استان بارها اعلام کردهاند تعداد بازرسان آنها کم است و در برخی موارد کمفروشی آنقدر سودآور است که جریمههای سنگین هم بازدارنده نیست. در چنین شرایطی بیش از هر چیز بازگشت به گذشته و حفظ آبروی اصناف با مروت تبریزی نیاز است. اصنافی که هویتی دیرین هم دارند و در طولانیترین بازار جهان مشغول به کار هستند و باید حقوق شهروندی را بیشتر مراعات کنند.