جنگل
جنگل‌ها همچنان در دام آتش
نگاه برخی مدیران در به صرفه نبودن سرمایه‌گذاری برای مهار آتش‌سوزی درجنگل‌ها، منجر به تشدید آتش‌سوزی‌ها می‌شود
الهام مصدقی راد/خبر‌نگار
دوشنبه گذشته آتش‌سوزی در بخشی از جنگل‌ها و مراتع «چرزو دیل» از توابع شهرستان گچساران آغاز شد و تا روز گذشته نیز ادامه یافت. مسئولان محلی سرایت آتش منطقه «دهبید مارین» را که یک‌روز پیش‌تر رخ داده بود، دلیل اصلی آتش‌سوزی اعلام کرده اند.
آن‌گونه که رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گچساران نیز گفته است، صعب‌العبور بودن منطقه باعث تأخیر در مهار آتش شد. او به ایرنا گفت که وسعت آتش‌سوزی عرصه‌های منابع طبیعی این شهرستان در سال‌جاری نسبت به‌مدت مشابه سال قبل 93درصد افزایش یافته است.
نیمه‌های خردادماه نیز بر اثر آتش‌سوزی، بخش وسیعی از جنگل‌ها و مراتع حد فاصل دو استان خوزستان و کهگیلویه و بویر احمد دچار حریق شد. کارشناسان محیط‌زیست اوایل سال‌جاری، افزایش آتش‌سوزی در مناطق جنگلی به‌ویژه در جنگل‌های زاگرسی را پیش‌بینی کرده بودند.
آتش‌سوزی جنگل‌ها عمدتا در بهار و تابستان و بیشتر در جنگل‌های زاگرسی رخ می‌دهد. آنطور که هادی کیادلیری، رئیس انجمن علمی جنگلبانی ایران به همشهری گفته است، «به‌دلیل بارنگی دربهار، میزان رشد علوفه در جنگل‌ها افزایش می‌یابد. علوفه ها عمر کوتاهی دارند و تا خردادماه خشک و مستعد آتش‌سوزی می‌شوند. در بهار و تابستان میزان رطوبت در جنگل‌های زاگرسی نیز کاهش می‌یابد و با بالا رفتن درجه حرارت، آتش‌سوزی جنگل‌ها افزایش می‌یابد.»
میزان آتش‌سوزی جنگل‌ها در خردادماه سال‌جاری نسبت به سال قبل افزایش یافته است و سرهنگ علی عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها همین دیروز اعلام کرد که میزان آتش‌سوزی‌ها در خرداد امسال نسبت به‌مدت مشابه سال قبل، 30درصد افزایش پیدا کرد و به‌رغم تلاش یگان حفاظت برای مهار آتش 500هکتار از جنگل‌های کشور آسیب دید و در آتش سوخت.
مدیریت دشوار و امکانات اندک در جنگل‌های زاگرسی
هادی کیادلیری، استاد دانشگاه علوم و تحقیقات، اما با اشاره به ویژگی‌های جنگل‌های زاگرسی، مدیریت این جنگل را دشوار می‌داند و تأکید می‌کند که علاوه بر شرایط دشوار، برنامه، امکانات و نیروی آموزش دیده نیز برای جلوگیری از آتش‌سوزی و کنترل آتش جنگل‌ها وجود ندارد.
او می‌گوید:«در بحث مانیتورینگ نیز ضعیف هستیم وکنترل به خوبی انجام نمی‌شود و تجهیزات لازم نیز وجود ندارد. سرمایه‌گذاری برای فرهنگسازی نیز صورت نمی‌گیرد و به همین دلیل سهم عامل انسانی را در90تا 95درصد از دلایل آتش‌سوزی جنگل‌ها برجسته می‌کنیم تا بر ضعف عملکردها سرپوش بگذاریم.»
او البته تأکید دارد که عامل انسانی مهم‌ترین دلیل بروز آتش‌سوزی‌ها است. اما بر این موضوع نیز تأکید دارد که چون دلیل بروز آتش‌سوزی‌ها به درستی تشخیص داده نمی‌شود، نمی‌توان تمام این موارد را به عامل انسانی نسبت داد. به گفته او، سهم 95درصد عامل انسانی در بروز آتش‌سوزی جنگل‌ها اغراق شده است.
رئیس انجمن علمی جنگلبانی ایران با اشاره به اظهارات اخیر رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست که گفته بود، «سرمایه‌گذاری در بحث اطفاء حریق، صرفه اقتصادی ندارد»، افزایش آتش‌سوزی‌ها را نتیجه این نگاه دانست و گفت: «این موضوع، نتیجه نگاه اقتصادی و تجاری به محیط‌زیست است. درحالی‌که نمی‌توان به اکوسیستم زنده به مثابه یک صنعت نگاه کرد.»
