
راهکاری متفاوت برای حل مشکل دریافت مالیات از خانههای خالی
پیروز حناچی پیشنهاد داد شناسایی خانههای خالی و دریافت مالیات از آنها، با استفاده مشترک از بانکهای اطلاعاتی و ظرفیت شهرداری تهران در زمینه دریافت مالیات محلی پیگیری شود

شهرداری تهران بهصورت دورهای ممیزی املاک را انجام میدهد و علاوه بر این ظرفیت، بانک اطلاعاتی به نسبت جامعی نیز از بازار مسکن در اختیار دارد که میتواند برای شناسایی خانههای خالی و دریافت عوارض از آنها مورد استفاده قرار گیرد. این پیشنهادی است که قبلا در لایحه وزارت راه و شهرسازی برای ساماندهی بازار مسکن گنجانده شده بود و دیروز دوباره پیروز حناچی، شهردار تهران برای اجرای عملیاتی آن اعلام آمادگی کرد.
به گزارش همشهری، آخرین آمار جامعی که درباره وضعیت خانههای خالی در دسترس است به سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار ایران، در سال 95بازمیگردد، این آمار نشان میدهد در کل کشور 2.6میلیون واحد مسکونی خالی از سکنه وجود دارد و از این تعداد 560هزار واحد در پهنه شهر تهران ساخته شده است.
سرمایهگذاری عظیمی که از یکسو بخش قابلتوجهی از زمینهای شهری را معطل کرده و از دیگر سو به ناترازی عرضه و تقاضا در بازار مسکن و اجاره دامن زده است؛ اما به عقیده حناچی، هنوز اتفاقنظری درباره نحوه تصمیمگیری برای این خانهها وجود ندارد. شهردار تهران میگوید: چند صدهزار خانه خالی از سکنه در تهران وجود دارد. به گفته او موضوع بلوکه شدن سرمایههای مردم در خانههای خالی موردتوجه دولت قرار گرفتهاست.
او معتقد است این معضل میتواند با ابزار مالی تعدیل شود اما در این خصوص خلأ قانونی وجود دارد. او با بیان اینکه در دنیا برای افرادی که بیش از 2واحد مسکونی دارند مالیات درنظر گرفته میشود، افزود: واقعیت امر این است که کسی حق ندارد داراییهای عمومی را بلوکه کند و در غیراین صورت باید هزینهاش را هم در قالب مالیات و عوارض بپردازد. حناچی برای تسریع در دریافت عوارض از خانههای خالی، استفاده از پتانسیل شهرداری تهران در زمینه تأدیه مالیات محلی را پیشنهاد داده است.
دعوت برای اشتراکگذاری اطلاعات
شهردار تهران پس از نشست دوشنبهشب کمیسیون اقتصادی مجلس با موضوع بررسی اجرای طرح جامع مالیاتی در جمع خبرنگاران برای به اشتراک گذاشتن بانک اطلاعاتی شهرداری اعلام آمادگی کرد و گفت: در جلسه کمیسیون اقتصادی مجلس، موضوع ماده 169مکرر قانون مالیاتهای مستقیم مطرح شد. این قانون بر شناسایی خانههای خالی و دریافت مالیات از آنها تأکید دارد و آن را به تکلیفی قانونی تبدیل کرده است. حناچی ادامه داد: در این مسیر تمام دستگاههایی که بانک اطلاعاتی دارند میتوانند به سازمان امور مالیاتی کمک کنند، شهرداری تهران نیز ازجمله دستگاههایی است که این نوع اطلاعات را تولید میکند و میتواند آن را با دیگر دستگاهها به اشتراک بگذارد. شهردار تهران با بیان اینکه به سازمان امور مالیاتی پیشنهاد شده که از پتانسیل شهرداری تهران در زمینه تأدیه مالیات محلی استفاده کنند، افزود: با این کار میتوان به سازمان امور مالیاتی کمک کرد تا بانک اطلاعاتی خود را بهروز کند زیرا ممیزی املاک یکی از اقداماتی است که همواره در شهرداری تهران بهصورت دورهای انجام میشود و از این اطلاعات میتوان برای اهداف دستگاههای دیگر نیز استفاده کرد. او با تأکید بر اینکه شهرداری تهران معتقد است بانکهای اطلاعاتی باید بهصورت مشترک مورد استفاده قرار گیرد، گفت: اگر اشتراکگذاری اطلاعات محقق شود، بانک اطلاعاتی بزرگی در کشور ایجاد میشود که به اتخاذ تصمیمات بزرگ و تأثیرگذار مانند دریافت مالیات از خانههای خالی کمک شایانی خواهد کرد.
الزام اصلاح ساختار اقتصاد
ماجرای اخذ مالیات از خانههای خالی چیزی از مثنوی هفتاد من کاغذ کم ندارد. یکطرف افرادی هستند که معتقدند مشکلات بازار مسکن و اجاره با فشار به مالکان خانههای خالی و عرضه اجباری آن به بازار مرتفع میشود اما در مقابل کسانی هستند که میگویند بخش عمده این خانههای خالی جزو واحدهای لوکس و فاقد تقاضای مصرفی هستند که بهواسطه ساختار اشتباه اقتصاد و ورود پولهای کثیف، بادآورده و منابع بانکی به بازار مسکن ساخته شدهاند و حتی حراج آنها هم اثر مثبتی بر بازار مسکن موردنظر جامعه ندارد. در این زمینه شهردار پایتخت نیز در اظهارنظر خود، اثرگذاری تحولات کلان اقتصاد مانند شرایط ناامن اقتصادی یا تورم بالا را بر شکلگیری خانههای خالی تأیید کرد اما از این منظر که این خانهها جزو سرمایههای کشور محسوب میشود، بلوکه شدن سرمایه در آنها را نادرست دانست.
به گزارش همشهری، یکی از دلایلی که در دورههای متناوب و با متشنج شدن بازار مسکن، بحث دریافت مالیات از خانههای خالی بر سر زبانها میافتد اما در عمل اتفاقی رخ نمیدهد، این است که حتی ارائهدهندگان این پیشنهاد نیز میدانند مشکل بازار مسکن بهوجود این خانههای خالی ربطی ندارد. بررسیهای میدانی نشان میدهد بخش عمده خانههای خالی در مناطقی ساخته شدهاند که تقاضای مصرفی و مطابق با الگوی مصرف بازار مسکن در آنها وجود ندارد. بهعنوانمثال، در مناطق شمالی تهران، بخشی از منطقه غرب، منطقه چیتگر و از محدوده میدان ونک به سمت شمال تهران، تعداد زیادی برجهای مجلل مسکونی ساخته شده که بخش زیادی از آنها خالی از سکنه است و عملا خانه خالی به شمار میروند اما آن بخش از جامعه که در شرایط فعلی بازار مسکن دچار تنگنا شدهاند، تقاضایی برای این واحدها ندارند و حتی عرضه اجباری آنها در بازار اثری بر آنها ندارد.
این برجها عمدتا با استفاده از منابع نهادهای عمومی، بانکها یا سرمایههای کلان افراد خاص احداث شدهاند و سیاست درست در قبال آنها باید از زمان ساخت اتخاذ میشد تا این سرمایههای کلان صرف ساخت واحدهای مسکونی مطابق با الگوی مصرف شود و عرضه مسکن را بهبود بخشد.