تعلق خاطر به محله هست؛ به مشارکت نه

مجید جباری/خبر‌نگار

بیش از نیمی از مردم تهران یعنی 61درصد آنها به محله‌هایی که در آن ساکن هستند علاقه دارند، اما تنها 17درصدشان در اموری که به هرترتیب می‌تواند کیفیت زندگی‌شان را بهبود ببخشد، مشارکت می‌کنند. پرسشی که در این میان پیش می‌آید این است که چرا با وجود بالا بودن حس تعلق، میزان مشارکت مردم در اموری که به ‌خودشان مربوط می‌شود، تا این اندازه کم است؟ پاسخش ساده است. بالا بودن نارضایتی عمومی از وضعیت معیشتی در وهله اول یکی از دلایلی است که میل و رغبت شهروندان را در مشارکت‌های اجتماعی کاهش داده؛ بی‌اعتمادی  به ویژه در دو دهه اخیر، باعث ایجاد چنین نگرشی در میان تهرانی‌ها شده است. اما از سوی دیگر، موضوعی که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت، اعتقاد مردم به ساختار بالا به پایین در اداره شهرها سابقه تاریخی در بین مردم دارد و به این زودی‌ها نمی‌توان انتظار بهبود آن را  داشت. این گزاره به گذشته تاریخی بر می‌گردد و در گذر زمان در ذهن مردم شکل گرفته است و یک شبه و یکباره دستخوش تغییر نمی‌شود.
به هر ترتیب میزان مشارکت تهرانی‌ها در اموری که به‌خودشان مرتبط است، بسیار پایین‌تر از حد تصور است. از این‌رو باید این باور غلط را به‌تدریج تغییر داد. شورایاری‌ها تحقق حکومت محلی از پایین‌ترین لایه‌های جامعه است و به‌زودی پنجمین دوره‌اش برگزار می‌شود. حضور مردم در شورایاری‌ها، نخستین گام مشارکت آنان در اداره محله‌ای است که در آن زندگی می‌کنند. اگرچه ممکن است این روند هم‌اکنون با چالش‌هایی روبه‌رو باشد،اما حضور مردم و تداوم این روند به‌تدریج باعث افزایش کیفیت زندگی و اصلاح تمامی روش‌هایی است که تا به امروز به کاهش مشارکت میان شهروندان منجر شده است.
اینفوگرافیک زیر میزان مشارکت محله‌ای ساکنان مناطق مختلف تهران را در 6شاخص مختلف بررسی و ارزیابی می‌کند.