مذاکره با کرهشمالی برگ برنده ترامپ در انتخابات
نوذر شفیعی/ کارشناس مسائل بینالملل
دونالد ترامپ و کیم جونگ اون در مرز 2کره، یک دیدار تاریخی دیگر را رقم زدند. باید پذیرفت که تمایل به اقدامات نمادین، در رفتار سیاسی هردوی آنها دیده میشود. هم دونالد ترامپ و هم کیم جونگ اون از اینکه شوهای سیاسی اجرا کنند، خوشحال هستند؛ دلیلش هم این است که احساس کردهاند افکار عمومی در داخل، هم در آمریکا و هم در کرهشمالی، نسبت به علائم صلح میان 2کشور، واکنش مثبت دارند. دیدار اخیر بعد از بنبست پیشآمده در مذاکرات قبلی انجام میشود و از این منظر برطرفکننده نگرانیها در آمریکا و منطقه شرق آسیاست؛ هرچند هنوز شک و تردیدها در مورد سرنوشت مذاکرات باقی است. از این منظر، دیدار دیروز را باید تنها یک محرک در روند متوقفشده مذاکرات دانست و نه بیشتر. حل مسائل کرهشمالی و آمریکا، نیازمند انعطاف و تلاشهای سیاسی بسیار است. 2سؤال اساسی در این رابطه وجود دارد که پاسخ دادن به آنها دستکم با پارامترهای موجود، کار سادهای نیست. از یکسو سؤال این است که آیا آمریکا قرار است کرهشمالی مجهز به موشکهای هستهای دوربرد را بپذیرد؟ و از سوی دیگر، سؤال این است که آیا کرهشمالی آمادگی لازم برای خلع سلاح هستهای و موشکی را دارد؟ این دو مسئله، آینده مذاکرات میان آمریکا و کرهشمالی را با علامت سؤالهای جدی مواجه کردهاند. همه کشورهایی که درگیر بحران شبهجزیره کره هستند، بر سر این موضوع که باید در این منطقه تنشزدایی و خلع سلاح انجام شود و آمریکا و کرهشمالی باید به سمت همزیستی مسالمتآمیز پیش روند، اتفاق نظر دارند اما درباره اینکه این تنشزدایی و این همزیستی مسالمتآمیز چگونه میتواند اتفاق بیفتد، شک و تردیدهای جدی وجود دارد. به هر حال، اختلافات بنیادین میان 2کشور بهقوت خود باقی است و بهسادگی قابل حل نیست.
آنچه باید منجر به حل این بحران شود آنقدر دور از دسترس و دشوار است و با اهداف بازیگران فاصله دارد که میتوان پیشاپیش حدس زد تکرار مذاکرات رودرروی سران 2طرف هم به نتیجه نهایی که همان حل دائمی بحران است، منتهی نخواهد شد. در چنین شرایطی چرا دونالد ترامپ به ادامه دیدارها اصرار دارد؟ ترامپ برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری سال آینده آمریکا بهشدت به یک پیروزی در عرصه سیاست خارجی نیاز دارد. اگر بپذیریم که حضور او در کاخ سفید با یک دوره موفقیتآمیز یا نسبتا موفقیتآمیز در عرصه سیاست داخلی آمریکا همراه بوده، باید به جای خالی یک موفقیت چشمگیر در عرصه سیاست خارجی هم توجه کرد. اگر او در بحران روابط آمریکا با ونزوئلا، ایران یا کرهشمالی به یک نتیجه محسوس برسد، میتواند برای فتح دوباره کاخ سفید مطمئنتر باشد. در این میان، نزدیکترین بحران به حصول نتیجه شاید بحران کرهشمالی باشد. در همین حد که رأیدهندگان آمریکایی ببینند مذاکرات با کرهشمالی آغاز شده و دیدارهای سیاسی یکی پس از دیگری اتفاق میافتد، برای دونالد ترامپ کافی است و کارکرد لازم را دارد. رئیسجمهور آمریکا خود بارها آغاز روند مذاکرات با کرهشمالی را گامی بزرگ دانسته است. او تلاش دارد انتظارات از مذاکرات را پایین بیاورد و براساس همین انتظارات حداقلی، بیشترین استفاده تبلیغاتی را ببرد. بیشک مذاکرات میان آمریکا و کرهشمالی بهسختی پیش خواهد رفت و حصول نتیجه در کوتاهمدت اتفاق نخواهد افتاد.