زیست بوم
آماده باش برای مهار آتش در منابع طبیعی
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه از دستور همکاری فرماندهان ارشد نظامی ارتش و سپاه و انتظامی به یگان‌های تحت امر برای مقابله و مشارکت در اطفای حریق خبر داد
با آغاز فصل تابستان، آغاز گرما و خشک شدن طبیعت سرسبز شهرستان‌های گرمسیری غرب کرمانشاه، محیط‌زیست و طبیعت این منطقه، قربانی آتش بی‌تدبیری، ناآگاهی و غفلت عده‌ای می‌شود که خسارت و زیان‌های جبران ناپذیری به دنبال دارد. به گزارش ایرنا، طبیعت سبز شهرستان‌های گرمسیری قصر شیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب با شروع روزهای بلند و گرمای طاقت‌فرسای تابستان، به زردی می‌گراید و روزهای سختی را آغاز می‌کند، به طوری که شاهد آتش‌سوزی‌های مکرر در دل طبیعت این مناطق خواهیم بود.
صحنه‌های ناخوشایندی که در نتیجه سوختن تن طبیعت می‌بینیم و لکه‌های سیاهی که بر جان محیط‌زیست می‌افتد، چشم هر بیننده‌ای را می‌آزارد همگی در نتیجه عامل انسانی اتفاق می‌افتد که بیشتر این موارد با کمی آموزش و احساس مسئولیت می‌تواند پیشگیری شود.
آتش در جان مزارع
آتش‌سوزی‌ها هنگامی بیشتر اتفاق می‌افتد که کشاورزان بدون هرگونه رعایت جوانب احتیاط یا ایجاد آتش در مزارع خود اقدام به آتش زدن کاه و کلش به جای مانده از محصولاتی که برداشت کرده‌اند می‌کنند که نتیجه این اقدام علاوه بر تغییرات در بافت فیزیکی (تخریب ساختار و تخلخل خاک، افزایش رواناب و فرسایش)، شیمیایی (کاهش مواد آلی، تبخیر کاتیون‌ها، تغییر در ذخایر عناصر غذایی و چرخه آنها) و بیولوژیکی خاک (کاهش در گونه‌های میکرو و ماکروفون‌ها و تغییر جمعیت میکربی) باعث سرایت آتش به دیگر مراتع و مزارع می‌شود.
این آتش‌سوزی‌ها همچنین می‌توانند باعث سوختن جانوران آن مناطق شده و این‌گونه خسارات جبران‌ناپذیری را مثل انقرض گونه‌های نادر جانوری و گیاهی در منطقه به دنبال دارد. البته در سال‌های اخیر فعالیت‌های بسیار خوبی از سوی گروه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد برای آموزش کشاورزان، دهیاران و همچنین افراد مختلف جامعه در صیانت از محیط‌زیست و جلوگیری از آتش زدن منابع طبیعی و تخریب محیط‌زیست صورت گرفته است و این سازمان‌ها علاوه بر فعالیت‌های آموزشی و فرهنگ‌سازی برای صیانت از محیط‌زیست در مهار آتش نیز مشارکت داوطلبانه و فعالانه‌ای داشته‌اند.
با توجه به بارش‌های بسیار خوب نزولات جوی پارسال و امسال شاهد پوشش انبوه گیاهی در شهرستان‌هایی قصر شیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب هستیم که زرد شدن پوشش مرتعی و گیاهی با توجه به فصل گرما و تابستان داغ باعث شده تا خطر آتش‌سوزی در کمین این طبیعت خشک باشد و کما این‌که از ابتدای امسال نیز تاکنون در نتیجه چندین فقره آتش‌سوزی، ۵۱۷ هکتار از مراتع، مزارع و مراتع این مناطق طعمه حریق شده است.
۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها عامل انسانی دارد
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه اعلام کرد: عامل۹۰ درصد آتش‌سوزی‌های اخیر استان انسانی و به دلیل سوزاندن پسچر زمین‌های کشاورزان برای کشت مجدد بوده است. «جلیل بالایی» افزود: برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها در استان کرمانشاه ده‌ها دستگاه خودرو آتش‌نشان از شهرهای سردسیر به مناطق گرمسیر استان اعزام شده و بیش از ۱۰۰ دستگاه دمنده توسط دستگاه‌های ذی‌ربط خریداری شده است. بالایی از رویکرد جدی دستگاه‌های اجرایی در طرح دعوا و تعقیب قضایی عاملان آتش‌سوزی به عنوان خسارت واردکنندگان به سرمایه‌های ملی اشاره کرد و از همکاری دستگاه قضا در برخورد قاطع و قانونی قدردانی کرد.
وی بهترین روش اطفای حریق در منابع ملی و اراضی کشاورزی را ایجاد خط تنسیق با تراکتور یا گریدر دانست و ابراز امیدواری کرد با همکاری کشاورزان، طبیعت‌گردان و رانندگان به‌ویژه در روزهای تعطیل شاهد کاهش روند آتش‌سوزی‌ها باشیم.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه، به نقش بسیج، دهیاران، شوراهای اسلامی، داوطلبان هلال احمر و نیروهای مردمی و سازمان‌های مردم‌نهاد در پیشگیری و مقابله با آتش اشاره و از ائمه جمعه و جماعات درخواست کرد از پایگاه ارزشمند خود برای آگاهی بخشی و افزایش مشارکت مردم در حفظ منابع ملی مشارکت کنند.
وی از دستور همکاری فرماندهان ارشد نظامی ارتش و سپاه و انتظامی به یگان‌های تحت امر برای مقابله و مشارکت در اطفای حریق خبر داد و گفت: انسجام مدیریت، مشارکت مردم و مدیران پای کار را عامل پیشگیری و کاهش مخاطرات ناشی از حوادث دانست و همدلی ایجاد شده در مدیریت بحران را سرمایه ارزشمند برای استان یاد کرد.
وقوع ۴۸ فقره آتش‌سوزی در مزارع قصر شیرین
فرماندار قصر شیرین گفت: از ابتدای امسال تاکنون در مجموع ۴۸ فقره آتش‌سوزی در این شهرستان رخ داد که در نتیجه این آتش‌سوزی‌ها در مجموع 5/8هکتار از مزارع این شهرستان که همگی از پسماندهای کشاورزی (جار) بودند، طعمه حریق شد.
«مرادعلی تاتار» افزود: این آتش‌سوزی‌ها در نتیجه آتش زدن جار و گاهی نیز به دلیل سرایت از عراق در شهرستان رخ داده است که البته برای اطفای حریق هم‌اکنون ۴ دستگاه ماشین آتش‌نشانی در منطقه مستقر است و 3 شهرستان معین قصر شیرین در بحث مهار آتش‌سوزی‌ها مشارکت داشتند که هرسین و کنگاور شهرستان را ترک کرده و هم‌اکنون یک دستگاه ماشین آتش‌نشانی روانسر در قصر شیرین وجود دارد. وی اظهار کرد: پارسال در مجموع ۲۰ فقره آتش‌سوزی در مراتع این شهرستان رخ داد که بر اثر آنها 5هکتار از زمین‌ها و مراتع این منطقه مرزی دچار خسارت شد.
این مسئول گفت: کشاورزان پس از برداشت محصول با هدف بهبود وضعیت خاک، نسبت به آتش زدن پسماند مزارع خود اقدام می‌کنند که همین عامل باعث سرایت آتش به سایر مراتع مشجر می‌شود. فرماندار قصر شیرین ادامه داد: همچنین با توجه به این‌که مراتع در کشور عراق اهمیتی ندارند. از این رو عراقی‌ها هر سال اقدام به آتش زدن اراضی کشاورزی و مراتع مرزی خود در مجاورت مرزهای این شهرستان می‌کنند و این اقدام موجب سرایت آتش به اراضی مرزی کشورمان شده که در سال‌های گذشته متاسفانه بخشی از مراتع و اراضی قصر شیرین طعمه حریق شده است.
تاتار با تاکید بر لزوم فرهنگ‌سازی مقابله با آتش‌سوزی عنوان کرد که سوزاندن کاه و کلش و پسماندهای کشاورزی از عوامل وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده است که نیاز است برای مقابله با این امر کشاورزان با شخم‌زدن، زمین‌های خود را برای کشت دوم آماده کنند. وی اضافه کرد: با توجه به وسعت منابع طبیعی و کمبود امکانات اطفای حریق باید آموزش‌ها و هشدارها و فرهنگ صیانت از منابع و اراضی کشاورزی تقویت شود.
آتش بر جان ۳۳۰ هکتار از مزارع گیلانغرب
فرماندار گیلانغرب گفت: از ابتدای امسال تاکنون در نتیجه ۱۶ فقره آتش‌سوزی در مجموع ۳۳۰ هکتار از مزارع و مراتع این شهرستان طعمه حریق شد. «کوروش محمودیان» افزود: از مجموع این آتش‌سوزی‌ها ۱۰ مورد در مراتع مشجر رخ داد که در نتیجه ۸۰ هکتار طعمه حریق شده و ۶ مورد نیز در مزارع به وقوع پیوست که باعث آتش گرفتن ۱۲۰ هکتار از مزارع گندم و ۱۳۰ هکتار از مزارع کشاورزی شامل پسچر و پسماند کشاورزی شد. وی ادامه داد: پارسال نیز در نتیجه 8 فقره آتش‌سوزی به ۴۰ هکتار از مراتع شهرستان گیلانغرب خسارت وارد شد.
این مسئول گفت: اکنون ۶ دستگاه ماشین آتش‌نشانی در شهرستان مستقر است که کار مهار آتش‌سوزی‌ها در نقاط مختلف این شهرستان را انجام می‌دهند. محمودیان عنوان کرد: همچنین ۵۰ گروه نیز به عنوان داوطلبان صیانت از محیط‌زیست در این شهرستان فعالند که در صورت لزوم در راستای مهار آتش‌سوزی و همچنین صیانت و پاک‌سازی محیط‌زیست و اقدام‌های کاشت نهال و... فعالیت دارند. وی اظهار کرد: نیاز است همه دستگاه‌های دولتی و ارگان‌های انقلابی با بسیج امکانات و تجهیزات، در صورت بروز آتش‌سوزی پای کار باشند، زیراکه جنگل‌ها سرمایه‌های ملی و از مواهب خدادادی هستند و تخریب و نابودی آنها، آثار زیان‌باری به همراه دارد.
۱۷۹ هکتار از منابع طبیعی سرپل ذهاب طعمه حریق شد
فرماندار سرپل ذهاب نیز گفت: از ابتدای امسال ۱۵ مورد آتش‌سوزی در مزارع و عرصه‌های منابع طبیعی این شهرستان رخ داد و گفت: در نتیجه این آتش‌سوزی ۶۵ هکتار از منابع طبیعی و ۱۱۴ هکتار مزارع گندم و ۳۵۰ هکتار از اراضی زراعی شامل پسچرهای کشاورزی طعمه حریق شده است.
«محبت جمالی نیا» افزود: هم‌اکنون 8 دستگاه خودرو آتش‌نشانی در سرپل ذهاب مستقر است که در مواقع وقوع آتش‌سوزی برای اطفای حریق اقدام می‌کنند.وی اظهار کرد: همچنین ۲۰ دستگاه آتش‌کوب و دمنده منابع طبیعی نیز در شهرستان است و از تمامی نیروهای ارتش، منابع طبیعی و مدیریت بحران و مردم و سازمان مردم‌نهاد سبز ژیوار حامی محیط‌زیست نیز در امر اطفای حریق
و فعالیت‌های زیست‌محیطی و آموزش روستاییانبهره‌گیری می‌شود.
فرهنگ‌سازی؛ مهم‌ترین راه مقابله با آتش‌سوزی
مدیرعامل انجمن سبز ژیوار حامی محیط‌زیست سرپل ذهاب گفت: فرهنگ‌سازی و آموزش‌های لازم برای صیانت از منابع طبیعی و محیط‌زیست مهم‌ترین راه مقابله با آتش‌سوزی و تخریب محیط‌زیست است.«منصور سعیدی‌کیا» افزود: این انجمن مردم‌نهاد فعالیت‌های بسیار زیادی در مهار و اطفای آتش‌سوزی‌های شهرستان داشته و همچنین از دیگر اقدام‌های یک سال گذشته آن نیز می‌توان به نهال‌کاری و کاشت بذر و پاک‌سازی محیط‌زیست و عرصه‌های منابع طبیعی شهرستان اشاره کرد. وی گفت: دعوت از هنرمندان، شاعران و هنرمندان در راستای تشویق و ترغیب به حمایت از محیط‌زیست و آگاهی دادن به مردم درمورد آتش نزدن جارها از طریق فضای مجازی از اقدام‌های این انجمن است.
چه خوب است که همه در قبال طبیعت احساس مسئولیت کنیم و با ناآگاهی بلای جان طبیعت نباشیم و بدانیم که طبیعت به انسان نیاز ندارد بلکه ما انسان‌ها در هر شرایطی به طبیعت و محیط‌زیست نیازمندیم و این زندگی ما است که در گرو حیات و سرزندگی طبیعت پیرامون ما است.
۳۰ هکتار از منابع طبیعی طعمه حریق شد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه گفت: از ابتدای امسال ۳۰ هکتار از عرصه‌های‌طبیعی در این استان دچار آتش‌سوزی شده است. «انشالله کولانی» با اشاره به مهار و اطفای آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع روستای سر‌زرد و کمر‌زرد بخش سرفیروزآباد کرمانشاه افزود: این آتش‌سوزی در فواصل چند ساعت و به علت اختلافات قومی و قبیله‌ای بین مردم محلی منطقه رخ داده و ضرر آن به منابع طبیعی که متعلق به همه بود، می‌رسد که پسندیده نیست.
وی با اشاره به حریق در عرصه‌های منابع طبیعی، شامل جنگل‌ها و مراتع در استان کرمانشاه افزود: تا ۲۸ خرداد امسال ۱۰ فقره حریق در جنگل‌ها و مراتع استان کرمانشاه رخ داده است. مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه، مساحت جنگل‌ها و مراتع استان را که دچار حریق شده است ۳۰ هکتار اعلام کرد.این مسئول تصریح کرد: آمار مذکور به استثنای آتش‌سوزی‌های رخ داده در حوزه محیط‌زیست استان و همچنین مزارع، اراضی کشاورزی و پسچرهاست.
