راند دوم نبرد استانبول

سرانجام نوبت به انتخابات مجدد شهرداری استانبول رسید، انتخاباتی که بعد از هفته‌ها جنجال در پی اعتراض حزب عدالت و توسعه به وزارت کشور ترکیه مبنی بر وقوع تقلب گسترده ابطال شده بود. حالا باری دیگر بن‌علی یلدیریم و اکرم امام اوغلو، نامزدهای احزاب عدالت و توسعه و جمهوری خلق در رقابتی سخت مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند، نامزدهایی که هریک به‌گونه‌‎ای ادعا می‌کنند از وضعیت به‌وجود آمده در انتخابات استانبول ناراضی هستند. امام اوغلو خود را شهرداری می‌داند که ناعادلانه از مقامش برکنار شده است و یلدیریم نیز از به سرقت رفتن آرای خود سخن می‌گوید! اگرچه مدت زمان زیادی از انتخابات اولیه استانبول نگذشته اما پیش‌بینی نتایج دور دوم چندان کار آسانی به‌نظر نمی‌رسد، مخصوصا حالا که انتخابات شهرداری استانبول بیش از هر زمان دیگر به رقابتی سیاسی تبدیل شده است.

آرای خاموش و احزاب کوچک
با توجه به نزدیکی شدید آرا بین علی‌یلدیریم و اکرم امام اوغلو در دور اول انتخابات، طبیعی است هر دو طرف در رقابت امروز حساب ویژه‌ای روی آرای خاموش و احزاب کوچک کرده باشند؛ آرایی که مجموع آنها در دور اول کمی بیش از 200هزار رأی بوده است. ازجمله این احزاب می‌توان از حزب سعادت (اخوان‌المسلمین ترکیه)، چپ دمکراتیک، ترکیه مستقل و کمونیسم ترکی نام برد. در این میان، دو حزب چپ دمکراتیک و کمونیسم ترکیه حمایت رسمی خود از نامزد جمهوری خلق را اعلام کرده‌اند. در مقابل اما حزب سعادت به‌دلیل اختلافات اخیر خود با اردوغان حاضر به حمایت از نامزد عدالت و توسعه نشده است. اگرچه باید توجه داشت احتمال حمایت بدنه اسلامگرای این حزب از اکرم امام اوغلو در مقابل بن‌علی یلدیریم، حتی با وجود عدم‌حمایت رسمی سعادت از وی بسیار اندک است.

چراغ سبز ضعیف کردها برای پیروزی عدالت و توسعه
اگرچه حزب دمکراتیک خلق‌ها (اصلی‌ترین حزب کردی ترکیه) نسبت به انتخابات شهرداری استانبول رسما اعلام بی‌طرفی کرده اما تجربه دور پیشین انتخابات نشان داد بدنه مردمی این حزب به‌دلیل مخالفت با اردوغان از امام اوغلو حمایت می‌کنند. با این حال، دور جدید انتخابات شاهد یک غافلگیری برای همه بود؛ عبدالله اوجلان، رهبر حزب کارگران کردستان (شاخه نظامی دمکراتیک خلق‌ها) در نامه‌ای از زندان از کردها خواست در انتخابات امروز شرکت نکنند. بسیاری از تحلیلگران، این نامه که به فاصله 4روز از انتخابات توسط خبرگزاری آناتولی منتشر شد را امتیازی مثبت برای حزب عدالت و توسعه ارزیابی کرده‌اند؛ با این حال همچون مورد حزب اسلامی سعادت باید منتظر نتایج ماند چرا که هیچ‌کس قادر به پیش‌بینی دقیق تصمیم بدنه مردمی احزاب در روز انتخابات نیست.

مناظره بی‌فایده
یکی از جذاب‌ترین نکات دور جدید انتخابات استانبول «می‌توانست» مناظره مستقیم بین دو نامزد اصلی در این انتخابات باشد؛ فرصتی که البته به شکلی عجیبی از دست رفت. اهمیت این مناظره پیش از هر چیز در احیای سنتی سیاسی برای ترکیه بود؛ مناظرات انتخاباتی که بیش از 10سال است از صحنه سیاسی این کشور کنار گذاشته شده، اما حالا و در سایه دو قطبی شدید شکل گرفت و بر سر انتخابات استانبول باری دیگر بازگشته است. گزارش رسانه‌‎های مختلف مستقر در ترکیه نشان می‌دهد بیش از 80درصد از مردم استانبول در ساعات برگزاری مناظره پای تلویزیون نشسته بودند با این حال جریان سرد و خسته‌کننده مناظره بسیاری را ناامید کرد. روزنامه العربی الجدید در این زمینه نوشت: ظاهرا هر دو نامزد پیش از مناظره به این نتیجه رسیدند که عدم ‌ورود به نزاعی که ممکن است قربانی داشته باشد؛ آن هم تنها یک هفته مانده به انتخابات چندان منطقی نیست به این ترتیب و در سایه داغ نبودن بازار نظرسنجی‌های رسمی، همه‌‌چیز عملا به روز برگزاری انتخابات موکول شده است.


مکث
چرا انتخابات استانبول ابطال شد؟

انتخابات 16اردیبهشت استانبول درپی اعتراض حزب عدالت و توسعه به‌وقوع تقلب گسترده در روند شمارش آرا در بخش‌هایی از مراکز رأی‌گیری استانبول باطل شد؛ اعتراضی که ابتدا از سوی کمیته عالی انتخابات مورد پذیرش قرار نگرفت اما در ادامه و با تأکید دفتر سیاسی عدالت و توسعه بر وجود مستندات و شواهد متقن به وزارت کشور ترکیه ارجاع داده شده و درنهایت تأیید شد. اگرچه واکنش حزب دمکراتیک خلق و اکرم امام اوغلو به این تصمیم در ابتدا بسیار منفی بود اما با گذشت چند روز ابطال انتخابات شهرداری از سوی این حزب نیز مورد تأیید قرار گرفت. رجب طیب اردوغان با اشاره به این مسئله گفته بود: بدون شک تابع قانون هستیم اما باید بدانید در روند شمارش آرای انتخابات شهرداری استانبول، جنایت رخ داده است! اهمیت استانبول در سیاست‌های ترکیه بسیار قابل توجه است. یک سوم تولید اقتصادی ترکیه متعلق به این شهر است یعنی بیشتر از پرتغال، یونان یا مصر. این جمله آقای اردوغان معروف است که زمانی گفته بود: «هر کس که استانبول را فتح کند، ترکیه را فتح کرده.»