زمین پدری

«مصادره» به‌عنوان قدم اول فیلمسازی بلند داستانی «مهران احمدی»، قدم محکم، استاندارد، قابل اعتنا و البته مخاطب‌پسند و همزمان منتقدپسند است. جمع‌شدن این همه در سینمای ایران و در یک فیلم شاید امری فانتزی و ناشدنی باشد اما با درنظر گرفتن کیفیت نداشته آثار به‌اصطلاح کمدی، و ساده و سردستی برگزار کردن مراحل ساخت آثار غالبا آپارتمانی در ایران، متأسفانه یا خوشبختانه، اثری مثل مصادره نمونه بدیعی تلقی می‌شود.  متأسفانه از این باب که ساخت آثار کمدی استخوان دار و مبتنی بر قصه و به دور از سطحی‌نگاری‌های کوچه و بازاری با تکیه بر حوصله و به‌کار بستن تمام امکانات موجود از حیث فنی، امری است که می‌باید به کرات رخ دهد- چه ذات سینما و جریان تولید و فروش چنین اقتضا می‌کند- و برجسته شدن یک اثر به‌دلیل داشتن این ویژگی‌ها باعث تأسف است از این باب که استثناست و به جریان بدل نشده است.

خوشبختانه هم از این باب که نخستین فیلم «مهران احمدی» در مقام کارگردان فیلم بلند سینمایی،  اثری موفق بوده که نه‌تنها برای خودش بلکه برای جریان سینمای بدنه ایران نقطه عطف تلقی می‌شود. جریان فیلمسازها و فیلمنامه نویسان جوان ما که مصادره هم نمونه‌ای از این جریان است، گویا تصمیم گرفته‌اند پوسته‌های کهنه و نخ نما شده را کنار بگذارند و انرژی، جرأت‌مندی و تازگی را به سینما تزریق کنند. مصادره از مرحله انتخاب سوژه تا شیوه پرداخت و اجرای بازیگران اثری لب مرزی تلقی می‌شود. سراغ گرفتن از داستان زندگی یک عضو سابق ساواک و روایت رخدادهای حوالی زندگی او پیش و پس از انقلاب به‌خودی خود سوژه‌ای حساسیت‌برانگیز است. مصادره اما به خوبی از پس حفظ تعادل در بیان رخدادها برآمده و همزمان که خطوط قرمز را رعایت کرده و حتی بعضا به نفع خطوط قرمز کار کرده است، سراغ ناگفته‌ها هم رفته و روایتگر برخی رفتارها و کج‌روی‌های ابتدای انقلاب از سوی طیف‌های مختلف را گرفته است. در واقع مصادره در فضایی کمیک یکی به نعل زده و یکی به میخ. اینجا همان نقطه‌ای است که این اثر را قابل اعتنا کرده است. مصادره محافظه‌کاری را کنار گذاشته و جانب سخن گفتن و سکوت نکردن را گرفته است. در مصادره دو سر طیف وطنی و آن طرف آبی ناخالص و غیرصادق مورد نقد قرار می‌گیرند تا در نهایت هسته سالم حاکم بر ایران رخ نماید و سره از ناسره جدا شود.  شاید بتوان مصادره را به نوعی نمونه کامل و درست سینمای استاندارد جریان حاکم دانست که برای بیان منویات و دغدغه‌هایش سراغ زبان سینما و نه شعار و فریادهای غیرسینمایی را گرفته است. اجرای بازیگرانی همچون «رضا عطاران»، «هومن سیدی» و حتی «بابک حمیدیان» از یک سو، دقت نظر در طراحی صحنه و تصویربرداری و موسیقی و جمیع جهات فنی و البته کارگردانی با‌حوصله فیلم از سوی دیگر، در کنار فیلمنامه قصه و موقعیت محور و به واقع کمدی آن، باعث شده که بتوان از مصادره به‌عنوان اثری که توان جلب نظر مخاطبان و همزمان منتقدین را دارد نام برد.از همین حالا می‌توان مصادره را یکی از شانس‌های اصلی دریافت سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران دانست.