عمرانی
توسعه بزرگراه‌ها در اردبیل
بزرگراه‌های استان در سال‌های ابتدایی مجلس دهم ردیف بودجه‌ای نداشتند، اما به همت نمایندگان استان اکنون دارای ردیف بودجه هستند
پوپک قاسمی | اردبیل- خبرنگار:
اردبیل به عنوان یکی از استان‌های شمال غربی کشور یکی از مناطق مستعد در حوزه کشاورزی و گردشگری است و سالانه درآمد هنگفتی از این طریق نصیب اردبیلی‌ها می‌شود. اما این درآمد با توجه به ظرفیت‌های قابل توجه استان کافی نیست و دست‌یابی به توسعه همه‌جانبه در این حوزه نیازمند زیرساخت‌های مهمی همچون راه‌های ارتباطی استاندارد و ایمن است؛ مساله‌ای که به نظر می‌رسد پس از سال‌ها مورد توجه دولت‌مردان قرار گرفته و با اختصاص ردیف بودجه قرار است اردبیل هم از راه‌های ایمن برخوردار شود.
وضعیت آماری راه‌های مواصلاتی استان
مقایسه آماری وضعیت راه‌های مواصلاتی استان اردبیل با استان‌های همجوار نشان می‌دهد این استان به لحاظ توسعه زیرساخت‌های ارتباطی از قافله عقب است. به همین دلیل، پروژه‌های راه‌سازی همیشه برای مردم استان هیجان‌آور و امید‌آفرین بوده است؛ از تعریض جاده اردبیل ـ آستارا در اوایل دهه 70 گرفته تا طرح‌های جاده‌ای بزرگ و کوچکی که بعد از آن افتتاح شده‌اند.
بر اساس آمار، 98 درصد جاده‌های استان اردبیل به صورت دوطرفه و تنها 2 درصد از جاده‌های این استان بزرگراه هستند و اردبیل را در رتبه سی‌ام کشور قرار داده‌اند. این در حالی است که سالانه صدها هزار گردشگر خارجی از پایانه مرزی بیله‌سوار و میلیون‌ها گردشگر داخلی از نقاط مختلف این استان بازدید می‌کنند، اما اردبیل همچنان جاده‌هایی را در منطقه شمالی‌اش در دل خود جای داده که پلیس راه طی روزهای گذشته بر آنها پلاکارد «جاده مرگ» نصب کرده است.
مقایسه وضعیت راه‌های استان اردبیل با همسایه
طول راه‌های مواصلاتی استان اردبیل 6 هزار و 371 کیلومتر است که از این مقدار در حال حاضر 140 کیلومتر بزرگراه در این استان وجود دارد، در حالی که طبق گفته مدیر کل راه و شهرسازی استان اردبیل، این استان به 700 کیلومتر بزرگراه دیگر نیز نیازمند است و باید احداث شود و آزادراه در این استان تاکنون احداث نشده است. این در حالی است که در استان همسایه یعنی آذربایجان شرقی ۲۳۵ کیلومتر آزادراه، ۴۳۹ کیلومتر بزرگراه، ۱۰۴۲ کیلومتر راه اصلی و بیش از 2 هزار کیلومتر راه روستایی و فرعی وجود دارد.
همچنین در گیلان به عنوان دیگر استان همسایه 53 کیلومتر آزادراه، 389 کیلومتر بزرگراه، 1100 کیلومتر راه‌های اصلی و فرعی و 8 هزار و 900 کیلومتر راه روستایی در استان وجود دارد.این آمار نشان می‌دهد با وجود قرار گرفتن اردبیل در نوار مرزی با جمهوری آذربایجان و داشتن بیش از 350 کیلومتر مرز مشترک و داشتن پل ارتباطی با کشورهای حوزه قفقاز، که همگی نشانه برتری نسبی این استان به لحاظ شرایط استراتژیکی و اهمیت آن برای دولت، وضعیت اسفناکی در حوزه راه‌های ارتباطی وجود دارد و به توجه عمیق دولتی‌ها نیازمند است.
اردبیل- سرچم؛ تنها جاده دوطرفه
«فرزاد امامی» یکی از اهالی استان با اشاره به این‌که در سفر به استان‌های دیگر و مقایسه وضعیت اردبیل بیشتر متوجه وضعیت نامناسب جاده‌های استان می‌شویم اظهار می‌کند: در سفری که به شیراز داشتیم در این مسیر از 8 استان عبور کردیم. تنها مسیری که جاده دوطرفه بود اردبیل- سرچم بود که واقعا نشان از محرومیت این استان در زمینه حمل و نقل جاده‌ای دارد. به همین دلیل، بهبود وضعیت راه‌ها همیشه اصلی‌ترین مطالبات مردم از دولت و مجلس بوده است.
پیگیری راه‌های استان در مجلس
نماینده اردبیل، نیر، نمین و سرعین و سخنگوی کمیسیون عمران مجلس در پاسخ به اقدامات انجام‌شده در مجلس از سوی نمایندگان برای وضعیت راه‌های استان به همشهری می‌گوید: بزرگراه‌های استان در سال‌های ابتدایی مجلس دهم ردیف بودجه‌ای نداشتند و نمایندگان استان با کارهای انجام‌شده در ردیف بودجه‌ها توانستند تمامی مراکز شهرستان‌های استان را در ردیف بودجه ایجاد بزرگراه قرار دهند.
«صدیف بدری» با اشاره به وضعیت نامناسب جاده‌های شمال استان عنوان می‌کند: پازل بزرگراه شمال استان از طریق بزرگراه اردبیل- گرمی و افزودن بیله‌سوار به ادامه این ردیف و همچنین اضافه کردن مشگین‌شهر به ردیف جلفا- اصلاندوز – پارس‌آباد تکمیل شده است.
وی می‌افزاید: همچنین در مجلس ردیف بودجه‌ای برای احداث بزرگراه در مسیر بستان‌آباد- سراب وجود داشت که افزودن نیر به ادامه این مسیر این شهرستان را به مسیر ارتباطی بزرگراهی وصل خواهد کرد. سخنگوی کمیسیون عمران در مورد احداث بزرگراه در دو محور اصلی اردبیل- سرچم و اردبیل- نمین عنوان می‌کند: با توجه به این‌که بزرگراهی در مسیر رشت- آستارا دارای ردیف بودجه است، قرار گرفتن نمین- اردبیل و سرچم در ادامه این ردیف تمامی مسیرهای ارتباطی اصلی استان را به بزرگراه متصل می‌کند.
بدری با تاکید بر این‌که قرار گرفتن در ردیف بودجه گام اول برای عملیاتی شدن پروژه است اظهار می‌کند: هرچند شاید میزان بودجه این پروژه‌ها ناچیز باشد و زمان بهره‌برداری آنها دیر و زود داشته باشد، کاری که در مجلس باید انجام می‌شد انجام شد و تلاش می‌کنیم در سال‌های پیش رو اعتبارات بیشتری به این پروژه‌ها اختصاص یابد و بهره‌برداری از بزرگراه‌های استان تسریع شود.
احداث سالانه 30 کیلومتر بزرگراه در استان
مدیر کل راه و شهرسازی استان اردبیل هم می‌گوید: مجموع پروژه‌های بزرگراهی استان که به اتمام رسیده و در دست بهره‌برداری است، حدود 130 کیلومتر است، اما نیاز استان در این حوزه 650 کیلومتر است و برای احداث آن حدود 1400 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
«محبوب حیدری» با اشاره به محدودیت‌ها در زمینه اجرای طرح‌های عمرانی در کشور عنوان می‌کند: سالانه احداث دست‌کم 30 کیلومتر بزرگراه در استان برنامه‌ریزی شده است تا در پایان 4 سال دولت به میانگین کشوری برسیم.به گفته این مسئول، مهم‌ترین پروژه‌های راه‌سازی استان شامل باند دوم اردبیل - سرچم، احداث بزرگراه اردبیل - آستارا (جاده گردنه حیران)، احداث راه اصلی گرمی – بیله‌سوار، اردبیل – مشگین‌شهر - اهر و پروژه رضی - امیرکندی هستند.
توسعه بزرگراه‌ها؛ نیاز اساسی استان اردبیل
استان اردبیل بنا به موقعیت استراتژیک خود که پل ارتباطی با کشورهای حوزه قفقاز و به خصوص روسیه است، در زمینه راه‌های ارتباطی آن‌طور که باید و شاید به توسعه مطلوب دست نیافته است. همین موضوع سبب شده است این استان که در حوزه کشاورزی و صنعتی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد، نتواند بازار و جایگاه خوبی در این کشورها برای خود پیدا کند. در کنار اهمیت راه‌های ارتباطی در حوزه اقتصادی این استان، یکی از زیربناهای اساسی توسعه گردشگری وجود راه‌های مناسب و ایمن است که اردبیل از آن نسبتا بی‌بهره است.
نبود حتی یک کیلومتر آزادراه و کمبود بزرگراه برای اتصال نقاط استان به یکدیگر سبب شده است کمتر سرمایه‌گذار گردشگری جز در مرکز این استان حاضر به حضور شود. کمبود‌های بزرگ استان اردبیل در بخش بزرگراه و آزادراه استان اردبیل به نسبت سایر استان‌های همجوار نمایان است و بارها از سوی مردم و رسانه‌ها مورد انتقاد قرار گرفته. با این حال، احداث بزرگراه‌ها با سرعت اندک کنونی نمی‌تواند راه‌گشای دست‌یابی به نتیجه مطلوب برای توسعه استان اردبیل باشد.
