75میلیون ایرانی در سامانه‌های وزارت بهداشت ثبت‌نام شده‌اند

معصومه حیدری پارسا ـ خبرنگار

طبق قانون برنامه توسعه، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت بهداشت درچند سال اخیر استقرار نظام ارجاع و اجرای پزشکی خانواده بوده است. در واقع وزارت بهداشت باید سامانه‌ای تحت عنوان پرونده الکترونیک سلامت راه‌اندازی کند تا اطلاعات پزشکی شهروندان ایرانی از بدو تولد تا لحظه مراجعه به مرکز درمانی در آن درج شود. افزایش دسترسی به اطلاعات یکپارچه بیماران، صرفه‌جویی و کاهش خطاهای پزشکی به‌خصوص هنگام نسخه‌نویسی و جلوگیری از ایجاد تداخل دارویی از مهم‌ترین فواید الکترونیکی‌کردن پرونده‌های سلامت است و این در حالی است که این پرونده که از اواخر دهه۸۰ در کشور مطرح شده، با دستاوردهایی همراه نبوده است. علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درباره وضعیت تشکیل پرونده الکترونیک سلامت در کشور، به همشهری می‌گوید: براساس برآوردها ۱۷۰ هزار نقطه در کشور در قالب پرونده الکترونیک سلامت باید به هم متصل شوند، با اتصال این نقاط به یکدیگر می‌توانیم یک پرونده الکترونیک سلامت کامل و واقعی در کشور داشته باشیم. هم‌اکنون ۱۲۰هزار نقطه به یکدیگر متصل شده است. البته در برخی مناطق کشور مانند حدود ۳۶۰۰ خانه بهداشت در سطح روستاهای کشور به اینترنت دسترسی کافی ندارند، این درحالی است که برای ثبت اطلاعات و دسترسی به پرونده الکترونیک سلامت، باید این زیرساخت‌ها فراهم شوند. البته زیرساخت‌ها با همکاری وزارت ارتباطات آغاز شده است. از طرفی در پرونده الکترونیک سلامت باید دسترسی سطوح مختلف را درنظر بگیریم. یک سطح، بخش دولتی شامل مراکز بهداشت، خانه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت است. خوشبختانه هم‌اکنون سه سامانه شامل سامانه‌های یکپارچه بهداشت، ناب و سینا را در کشور داریم که بیش از ۷۵ میلیون نفر در این سامانه‌ها ثبت‌نام شده‌اند. حدود ۶۲ میلیون نفر یک‌بار خدمت دریافت کرده‌اند. در سال‌جاری هم ۳۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر وارد سامانه‌های ما شده و یک‌بار خدمت دریافت کرده‌اند.
وی در ادامه افزود: همچنین اقدام دیگری که در زمینه پرونده الکترونیک انجام شده است، مربوط به سطوح دو و سه، یعنی حوزه کلینیک و بیمارستان‌هاست. در این قسمت باید سطح دو و سه را هم به سامانه‌های بهداشت وصل کنیم و در گام بعدی هم سطوح یک، دو و سه بخش خصوصی و سایر بخش‌ها هم باید از طریق بیمه به سامانه‌های بهداشت وصل شوند.

کنترل سلامت روان
با وجود افزایش آگاهی عموم افراد درخصوص سلامت روان و تأثیر آن بر کیفیت زندگی، بسیاری از افراد همچنان از صحبت کردن درخصوص سلامت روان وحشت دارند و تصورشان از هر نوع اختلال روانی بروز رفتارهای غیرطبیعی است.این در حالی است که پس از برگزاری پویش کنترل فشار خون و تکمیل پرونده الکترونیک سلامت، سنجش سلامت روان در اولویت اقدامات وزارت بهداشت قرار گرفته تا علاوه بر تنظیم فشار خون افراد، فرم سلامت روان هم برای افراد مشارکت‌کننده پر شود.
رئیسی در این‌باره می‌گوید: سلامت روان پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و نیازمند ابزارهای خاصی است و ازطرفی موضوع وجود داشتن و در دسترس بودن افراد برای سنجش را هم باید درنظر بگیریم. به هر حال در زمینه سلامت روان، مواردی مانند ترس از انگ و ... وجود دارد. به همین سبب بهترین راه ابزار سنجش سلامت است.
در رابطه با سلامت روان نیز ابزار سنجش وجود دارد، زیرا پرسشنامه‌های جهانی برای این موضوع هست و افراد با پرکردن این فرم‌ها غربالگری می‌شوند. یعنی وقتی افراد به مراقبان سلامت مراجعه می‌کنند، فرم‌هایی را برای سلامت روان پر می‌کنند و براساس آنالیزی که انجام می‌شود، تصمیم می‌گیرند که فرد باید به کارشناس سلامت روان ارجاع داده شود یا نشود در هرحال تجربه بسیار خوب پویش ملی کنترل فشارخون می‌تواند در این زمینه کمک کند. وی درباره این کمپین نیز افزود: کمپین فشار خون یکی از مهم‌ترین اقدامات ما بود که طراحی شد به این علت که بیماری فشار خون اصلی‌ترین عامل خطر البته قابل پیشگیری است. موضوع ناتوانی و مرگ‌ومیر زودرس هم در کشور ما و هم در کل دنیا وجود دارد. ضمن اینکه بسیج ملی کنترل فشار خون می‌تواند به ایجاد و تکمیل پرونده الکترونیک سلامت هم کمک کند و این پویش فرصتی برای این موضوع و ثبت اطلاعات سلامت افرادی که فرصت مراجعه ندارند نیز محسوب می‌شود. به این شیوه که پس از ثبت فشار خون مردم در سامانه خوداظهاری، با توجه به اینکه کد ملی افراد نیز وجود دارد، اطلاعات در پرونده الکترونیک سلامت افراد نیز درج می‌شود و می‌توان مراقبت‌های بعدی را به افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، ارائه کرد. البته شهروندان برای داشتن پرونده الکترونیک سلامت حتما نیاز نیست به مراکز جامع سلامت و پایگاه‌های بهداشت مراجعه کنند و اگر پرونده الکترونیک سلامت به‌صورت جامع و کامل تعریف شود، افراد با دریافت هر نوع خدمات سلامت می‌توانند به پرونده الکترونیک خود وارد شوند. به‌طور مثال حتی اگر شخصی خون اهدا کند یا به مطب خصوصی مراجعه کند نیز می‌تواند به پرونده الکترونیک خود وارد شود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه گفت: پس از عید فطر، علاوه بر پایگاه‌های جامع سلامت و خانه‌های بهداشت، بیش از 2هزار و 700ایستگاه سیار نیز در سراسر کشور جهت اندازه‌گیری فشار خون مردم مستقر می‌شوند و علاوه بر این مردم می‌توانند فشار خون خود را به‌صورت خوداظهاری در سامانه‌ای که برای این کار درنظر گرفته شده نیز ثبت کنند. این سامانه به نشانی
salamat.gov.ir در دسترس است. همچنین براساس برنامه زمانبندی شده پویش ملی کنترل فشار خون، تا 15تیر 98انجام می‌شود. البته در این فاصله مراکز جامع سلامت و پایگاه‌های بهداشت آمادگی کامل را برای اندازه‌گیری فشار خون افراد دارند.