راهکارهایی برای اجرایی شدن پهنه رودکی
گزارشی از کارگاه مرزبندی مفهومی، فرهنگ و هنر پهنه رودکی
پریسا امیرقاسمخانی _ خبرنگار
بیش از 2دهه است که از طرح پهنه رودکی بهعنوان بزرگترین طرح فرهنگی و هنری پایتخت میگذرد؛ طرحی که از شمال به خیابان انقلاب، از جنوب به نوفللوشاتو، از شرق به حافظ و از غرب به ولیعصر میرسد. به گفته مدیران شهری، طرح پهنه رودکی در مهرماه کلید خواهد خورد و نخستین جرقههای اجراییشدن آن، حال شهرمان را بهترخواهد کرد.
اکنون شهر با تمام وجود، اجراییشدن طرح را انتظار میکشد. در همین راستا کارگاه مرزبندی مفهومی، فرهنگ و هنر پهنه رودکی با حضور برخی مدیران شهری و فعالان فرهنگ و هنر برگزار شد. در این کارگاه کارشناسان درباره لزوم اجرا و تأثیر طرح پهنه رودکی بر شهر مطالبی عنوان کردند و متخصصان درباره راهکارهای اجراییشدن طرح به بحث و تبادل نظر پرداختند.
کتاب طرح پهنه رودکی تا شهریورماه در اختیار مردم قرار میگیرد
محمدجواد حقشناس، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران: ماههای ابتدایی آغاز کار شورای شهر و زمانی که در فصل بودجه بودیم، کمیسیون فرهنگی و اجتماعی پیگیریهایی را از مجموعه میراث فرهنگی آغاز کرد. موضوعی که مورد توجه قرار گرفت، توجه به پهنههای در سطح شهر بود که استعداد لازم را دارند، اما در خلال روند شهر آسیب دیدهاند. یکی از مهمترین دغدغهها حفظ و احیای دو پهنه فرهنگی شهر یعنی تالار شهر و تالار رودکی بود. اینها سازههای ارزشمند و ماندگاری هستند که میتوانند در خاطرات مردم تهران و هنرمندان ملی و بینالمللی جای خود را داشته باشند، اما متأسفانه دچار بیتوجهی شده بودند و عملا مشکلات جدی برای این سازهها و شهروندان منطقه بهوجود آمده بود. با ممارستی که شکل گرفت، طرح پهنه رودکی با بیش از ۱۵ نشست راهبردی و ۲۵ جلسه بهتدریج به یکی از موضوعات جدی امروز مدیریت شهری تبدیل شد. قرار است طرح تا شهریورماه کتاب شود تا براساس روند پیش گرفته شده، اطلاعات لازم را در اختیار مردم و علاقهمندان قرار بدهد. اگر بخواهیم در حوزه شهری به درک دقیق برسیم، نخستین اولویت ثبت ملی بناها در محدوده پهنه رودکی است ضمن اینکه بهنظرم برخی از این بناهای تاریخی ارزش ثبت جهانی دارند و باید از آنها مراقبت کنیم. بازسازی هم باید با حداقل مداخله صورت بگیرد.
شهر در حال بازپسگیری شهر است
محمد بهشتی، رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی ایران و کارشناس شهری: فرهنگ در 3 ساحت به شهر نسبت داده میشود؛ یکی ساحت بخشی است. ما در نظام امروزی بخشهایی نظیر آموزش و فرهنگ داریم که این بخشها در سازمان برنامهریزی و بودجه به فعالیتهایی نظیر موسیقی، تئاتر و... مربوط میشود. ساحت دیگر امر میانبخشی است و آن را در مطالعات اجتماعی و جامعهشناختی میبینیم. ساحت دیگر فرابخشی است؛ یعنی اینکه بپرسیم تهران کجاست؟ وقتی در مورد پهنههای فرهنگی هنری رودکی صحبت میکنیم، در واقع درباره هر سه ساحت صحبت میکنیم. ما نیستیم که درباره تعیین نقطهای بهعنوان پاتوق فرهنگی تصمیم میگیریم، پهنه رودکی دارای سابقه فرهنگی و هنری است و بنا بر سابقه تاریخی آن است که فعالیتهای فرهنگی و هنری در آن شکل میگیرد. این طرح در طرح جامع فضای فرهنگی سال85 تنظیم و تدوین و نهایتا فراموش شد تا اخیرا که خوشبختانه مدیریت شهری و شورای شهر خواستند که طرح اجرا شود. بدین صورت شهر در حال بازپسگیری شهر است.
مدیریت شهری برای ماندن باید با خواست مردم همراه باشد
رضا کیانیان، بازیگر: پهنه رودکی زمانی پر از انبارهایی متعلق به تولیدیهای لباس بود و این انبارها به مرور توسط گروههای فرهنگی خریداری و به سالن تئاتر تبدیل شدند؛ یعنی فرهنگ بر تجارت پیروز شد. کسی به این موضوع کمک نکرد. قدرت دوست نداشت این اتفاق بیفتد، ولی افتاد. یعنی وقتی فرهنگ راه بیفتد، راه خودش را پیدا میکند. ساختمانها و محلات فرهنگی و هنری خواست مردم است، نه خواست قدرت. خواست ملی مدیریت شهری را متوجه میکند که اگر میخواهید بمانید، باید با مردم همراه باشید... برخی در مقابل این خواست ملی مقاومت میکنند و نابود میشوند و عدهای همراهی میکنند و ماندگار میمانند.