پیروزی چپ‌ها؛ اوج گیری ‌راست‌ها

جواد نصرتی ـ خبرنگار

ترس مشترک از اوج‌گیری راست‌های افراطی در میان اسپانیایی‌ها، باعث پیروزی حزب سوسیالیست در انتخابات این کشور شد اما این پیروزی هم برای تشکیل مستقل دولت کافی نیست و حالا سوسیالیست‌ها باید به‌دنبال ائتلاف با دیگر احزاب باشند.
به گزارش بی‌بی‌سی، حزب سوسیالیست نخست‌وزیر اسپانیا، پدرو سانچز، 29درصد آرا را در این انتخابات به‌خود اختصاص داد و برای نخستین‌بار از سال 2008 برنده انتخابات شد. با این حال، اتفاق نگران‌کننده برای چپ‌ها و میانه‌روها در این انتخابات، ورود حزب راست افراطی ووکس به پارلمان است. این نخستین‌بار از دهه 70 میلادی به بعد است که راست‌های افراطی به پارلمان اسپانیا راه پیدا می‌کنند. ووکس، در سال‌های اخیر، ‌همزمان با دیگر احزاب راست اروپا در اسپانیا به قدرت رسیده است. مخالفت این حزب با تنوع‌گرایی، مهاجرت و اسلام و همینطور دیدگاه‌های افراطی آنها در مخالفت با فمینیسم، نگرانی‌های زیادی در جامعه اسپانیایی ایجاد کرده است. همین نگرانی البته باعث شده است چپ‌ها حضور پررنگ‌تری در پای صندوق‌های رأی داشته باشند و نتیجه آن، موفقیت حزب سوسیالیست بود. مشارکت در این انتخابات 75.8درصد بود که 9درصد از انتخابات پیشین در سال 2016  بیشتر  است. رویداد مهم دیگر این انتخابات، افول حزب محافظه‌کار خلق (پی‌پی) به شمار می‌رود که پیش از رأی اعتماد در مجلس، تا ‌ماه می‌2018 دولت را در اسپانیا در دست داشت.
پدرو سانچز در سخنرانی پیروزی خود گفت که بزرگ‌ترین چالش حزبش مبارزه با نابرابری، پیشبرد همزیستی در اسپانیا و مبارزه با فساد است. او در جمع هوادارانش گفت: «آینده پیروز شده و گذشته شکست خورده.» او در دوران نخست‌وزیری‌اش حداقل دستمزد را افزایش داده و اکثریت کابینه‌اش را به زنان اختصاص داده است.

کار پیچیده ائتلاف
این نتایج یک پیروزی برای حزب سوسیالیست سانچز به شمار می‌رود. حزب او در انتخابات سال 2016 تنها 23درصد آرا را به‌خود اختصاص داده بود. با این حال هر حزب برای تشکیل دولت، به 175کرسی از 350کرسی پارلمان نیاز دارد. حزب سوسیالیست حتی درصورت ائتلاف با حزب پودمو، که قبلا هم با سوسیالیست‌ها برای تشکیل دولت ائتلاف کرده است، به 11کرسی دیگر برای تشکیل دولت نیاز دارد. در این صورت، او باید یا از احزاب کوچک کمک بگیرد یا با حزب راست میانه شهروندان که 57کرسی را کسب کرده است ائتلاف کند که کار ساده‌ای به‌نظر نمی‌رسد؛ نه‌تنها آلبرت ریویرا رهبر این حزب از منتقدان بسیار جدی سانچز بوده، که هواداران حزب سوسیالیست هم علاقه‌ای به ائتلاف با این حزب ندارند. نتایج انتخابات، احتمالا تشکیل هرگونه دولت چپ را به احزاب طرفدار جدایی کاتالونیا وابسته خواهد کرد؛ اتفاقی که راست‌ها به آن، ‌مانند اقدام خیانتکارانه نگاه می‌کنند.

چرا کاتالونیا این قدر مهم است؟
ایالت نیمه‌خودمختار کاتالونیا در اکتبر 2017در پی برگزاری همه‌پرسی، خود را مستقل از اسپانیا اعلام کرد. از آن زمان، برخی از رهبران آن در مادرید دادگاهی شده‌اند. جهت‌گیری درباره استقلال کاتالونیا، یکی از شاخص‌های مهم در جلب آرای مردم در انتخابات اخیر بوده است. رهبران احزاب دست‌راستی، پدرو سانچز را متهم کرده‌اند که از رهبران کاتالونیا که «دشمنان اسپانیا» هستند جانبداری کرده است. اعلام استقلال کاتالونیا، موجی از ملی‌گرایی در اسپانیا را به راه انداخت که یکی از نتایج آن، درخشش حزب ووکس در انتخابات بوده است.


مکث
چطور راست‌های افراطی در اسپانیا قدرت گرفتند؟

حزب راست افراطی ووکس در انتخابات سال 2016در اسپانیا، تنها 0.2درصد آرا را به‌خود اختصاص داد و یک سال پیش کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد این حزب، در انتخابات پارلمانی، برنده 10درصد آرا شود. با این حال، اوج‌گیری آنها از پاییز سال گذشته شروع شد؛ این حزب در انتخابات محلی آندلس برنده 12کرسی شد و با رهبری سانتیاگو آباسکال و شعار «دوباره اسپانیا را بزرگ خواهیم کرد»، هواداران زیادی را به‌خود جلب کرده است. در کنار موج بزرگ‌تر خیزش راست‌گرایی و ملی‌گرایی در اروپا، چند رویداد به‌صورت مشخص به اوج گرفتن این حزب کمک کرده‌اند که مهم‌ترین آنها، استقلال کاتالونیاست.
اعلام استقلال از سوی کاتالونیا، ملی‌گرایی را در اسپانیا پررنگ‌تر کرد. بعد از اعلام استقلال، دولت وقت که توسط حزب محافظه‌کار خلق تشکیل شده بود وارد کار شد اما عملکرد بد حزب حاکم خلق، هوادارانش را ناخشنود کرد و بسیاری، به دیگر احزاب راست گرایش پیدا کردند؛ میانه‌روها به حزب شهروندان و تندروها به حزب ووکس. راه‌حل ووکس برای کاتالونیا هم بسیار صریح است: تا زمانی که طراحان کودتای استقلال کاتالونیا مجازات نشده‌اند، خودمختاری این ایالت را لغو کنید.


مکث
ارتباط ووکس با منافقین و راست‌های آمریکا

حزب ووکس، ایده‌هایی به‌شدت ضد‌اسلامی دارد و خود را میراث‌دار اسپانیایی‌‌هایی می‌داند که برای نخستین‌بار علیه حاکمان مسلمان شبه‌جزیره ایبریا شورش کردند و این سرزمین‌ها را به دامان مسیحیت بازگرداندند. آنها مدعی‌اند که بدون آنها، اروپایی باقی نمی‌ماند. با این حال، افشای دریافت کمک‌های مالی از منافقین (سازمان مجاهدین خلق) در زمستان گذشته، جنجال بزرگی برای این حزب به‌وجود آورد. ال‌پائیس با بررسی اسنادی که در اختیارش قرار گرفته بود، گزارش داد که بین تاسیس این حزب در دسامبر 2013 تا انتخابات پارلمان اروپایی در بهار سال بعد از آن، ووکس نزدیک به یک میلیون یورو از شورای ملی مقاومت که سازمانی وابسته به منافقین است دریافت کرده است. این پول به واسطه یکی از سیاستمداران دست‌راستی اسپانیا که در پارلمان اروپا رابطه نزدیکی با منافقین داشته در اختیار ووکس قرار گرفته است.
این حزب، همچنین رابطه بسیار نزدیکی با استیو بنن دستیار ارشد سابق ترامپ دارد. گفته می‌شود ترامپ، فعالیت‌هایش را روی راست‌های افراطی در اروپا متمرکز کرده است. او با مقامات این حزب دیدار کرده و اسپانیا یکی از حوزه‌های فعالیت او به شمار می‌رود.