دایره نفرت

تنگنای اقلیت‌های مذهبی از مسلمان و مسیحی در کشورهای آسیایی بیشتر شده‌است

وزارت دفاع سریلانکا اعلام کرده است که بمب‌گذاری‌های یکشنبه در این کشور، اقدامی در پاسخ به حمله اخیر به مسلمانان در نیوزیلند بوده است.
به گزارش الجزیره، روان ویجه‌واردنه، معاون وزیر دفاع دیروز گفت: «تحقیقات اولیه مشخص کرده‌اند اتفاقی که (یکشنبه در سریلانکا) افتاد به تلافی حمله به مسلمانان در کرایست‌چرچ (در نیوزیلند) بوده است.»
در حمله به دو مسجد در نیوزیلند که توسط یک سفیدپوست استرالیایی در پانزدهم ‌ماه مارس انجام شد، 50نفر جان خود را از دست دادند. دولت سریلانکا یک سازمان نه چندان معروف به نام «جماعت ملی توحید» را مسئول حملات یکشنبه می‌داند و حدود 40نفر از اعضای آن را بازداشت کرده است. معاون وزیر دفاع سریلانکا اعلام کرده که احتمالا یک سازمان دیگر هم در این حملات دست داشته است. حمله به یک کلیسا و چند هتل در روز عید پاک در سریلانکا، تا‌کنون جان بیش از 310نفر را گرفته و صدها مجروح به جا گذاشته است.
دولت سریلانکا در حالی جماعت توحید ملی را مسئول این حمله می‌داند که داعش مسئولیت آن حمله را به‌عهده گرفته است. برخی مقامات دولت سریلانکا به این مسئله اشاره کرده‌اند که احتمالا جماعت توحید ملی، از خارج از سریلانکا برای انجام این حملات کمک دریافت کرده‌اند. شورای مسلمانان سریلانکا، در بیانیه‌ای این حمله را به‌شدت محکوم کرده و خواستار مجازات مهاجمان شده و از آمادگی برای کمک‌رسانی به قربانیان خبر داده است.
دیروز در سریلانکا عزای ملی اعلام شد. نخستین مراسم تشییع عمومی قربانیان در کلمبو پایتخت سریلانکا برگزار شد. بیانیه وزارت دفاع سریلانکا بعد از آن منتشر شد که وزیر بهداشت و سخنگوی کابینه دولت سریلانکا، رئیس‌جمهور این کشور را به‌خاطر بی‌اعتنایی به هشدارهای اطلاعاتی در این‌باره که هفته‌ها پیش ارائه شده سرزنش کرد.
دوران سخت اقلیت‌ها در آسیا
حملات مرگبار سریلانکا، آخرین نشانه‌ها از دوران سخت تازه‌ای است که اقلیت‌های مذهبی در کشورهای آسیایی تجربه می‌کنند. به گزارش نیویورک‌تایمز، همزیستی مسالمت‌آمیز اقلیت‌ها و اکثریت‌های دینی در کشورهای مختلف آسیایی در سال‌های اخیر به‌شدت به خطر افتاده و شهرت این منطقه در داشتن مدارای دینی را خدشه‌دار کرده است. یکی از عوامل اصلی تنگ‌تر شدن عرصه بر اقلیت‌ها، افزایش بی‌سابقه روحیه ملی‌گرایی و سیاست‌های فرقه‌ای است.
تنگناها علیه اقلیت‌ها، از پاکستان گرفته تا میانمار تشدید شده و اقلیت‌ها، روزهای سختی را تجربه می‌کنند.
در هند، دولت دست راستی هندو در انتخابات پیش رو به‌شدت بر دین مردم تأکید دارد و از فلسفه «ما در مقابل دیگران» برای پیشبرد اهداف انتخاباتی‌اش استفاده می‌کند. در میانمار، ژنرال‌های بودایی این کشور یک پاکسازی قومی بی‌رحمانه علیه مسلمانان روهینگیا به راه انداخته‌اند و مسیحیان نگران این هستند که بعد از مسلمانان، نوبت آنها باشد.
در اندونزی و بنگلادش هم که به‌صورت سنتی به‌خاطر روحیات روادارانه‌شان تمجید می‌شدند، سیاستمداران مسلمان رویکردی افراطی اتخاذ کرده‌اند تا آرای رای‌دهندگان محافظه‌کار را به‌خود جلب کنند.
بمب‌گذاری‌های سریلانکا در این شرایط، به خوبی آسیب‌پذیر بودن مسیحیان را در آسیا نشان می‌دهد. مسیحیان، تنها 6درصد جمعیت این کشور بودایی را تشکیل می‌دهند. شرایط آنها، در دیگر کشورها هم چندان بهتر نیست. در یک سال اخیر، بمب‌گذاری گروه‌های وابسته به داعش در کلیساها در فیلیپین و اندونزی شدت گرفته است.
در هند حملات علیه اقلیت مسلمان و مسیحی در دولت راستگرای نارندرا مودی، به‌شدت افزایش یافته است.
در بنگلادش، حزب حاکم عوامی لیگ که به‌خاطر ایده‌های سکولارش مشهور است، به سمت روحانیان مسلمانی که خواستار محاکمه اقلیت‌های دینی ازجمله مسیحیان هستند چرخش داشته است.
در سریلانکا، علاوه بر مسیحیان، مسلمانان هم از سوی احزاب بودایی مورد حمله قرار می‌گیرند. اکثریت بودایی در این کشور، معتقدند که مسلمانان و مسیحیان، یادگار روزهای استعمار بریتانیا هستند. اخیرا یک راهب تندروی بودایی در سریلانکا گفته است: «ما شاهد این هستیم که گروه‌های افراطی مسیحی از غرب به اینجا می‌آیند و تلاش می‌کنند تا بودایی‌ها را مسیحی کنند. ما نمی‌توانیم اجازه بدهیم این اتفاق ادامه داشته باشد.»
یک هفته پیش، در ابتدای تعطیلات عید پاک، گروهی از بوداییانی که اکثریت دینی را در سریلانکا تشکیل می‌دهند در اطراف یکی از ساختمان‌های مسیحیان در شهر آنورادهاپورا تجمع کردند و ساختمان را سنگ‌باران و نمازگزاران داخل آن را زندانی کردند. افراد مشابهی، سال گذشته تحت تاثیر یک راهب بودایی افراطی، حملات مرگباری را علیه مسمانان در شهر کندی ترتیب دادند. حمله سال گذشته، یکی از چند شورش ضدمسلمانان در سال‌های اخیر در سریلانکا به شمار می‌رود. روکی فرناندو، یکی از فعالان حقوق بشر مسیحی در کلمبو در این‌باره می‌گوید: «مسلمانان و مسیحیان سال‌های زیادی است که با خطر مواجه هستند اما طبیعت و میزان حملاتی که امروز شاهدش هستند قابل مقایسه با قبل نیست.»
یکی از عوامل تنش‌زا در این میان، افزایش رشد تغییر دین مردم در این کشورها به مسیحیت است. برای نمونه، هزاران پاکستانی بعد از تغییر دین خود به مسیحیت، به تایلند گریخته‌اند. سه سال پیش در حمله یک بمب‌گذاری انتحاری به مراسم عید پاک در لاهور، بیش از 70نفر جان خود را از دست دادند.
در کشور اندونزی که همین هفته گذشته انتخابات آرام ریاست‌جمهوری را برگزار کرد، سیاست‌های مبتنی بر مذهب پررنگ شده است و سختگیری بر اقلیت‌های دینی، واکنش سیاستمداران میانه‌رو را همراه ندارد. صد‌ها کلیسا در این کشور، جایی که مسیحیان 10درصد جامعه را تشکیل می‌دهند تعطیل شده‌اند. تغییر دین در این کشور در حالی منع شده که بر آزادی مذهبی در قانون اساسی این کشور تأکید شده است.