پرواز تاریخی بزرگترین هواپیمای ساخت بشر
استراتولانچ که نخستین پرواز موفق خود را انجام داده، آن قدر بزرگ است که در زمین فوتبال استادیوم آزادی هم جا نمیشود
هواپیماهای غولپیکر در دنیای امروز کم نیستند اما پرواز استراتولانچ که عنوان بزرگترین هواپیمای تاریخ(از لحاظ طول بالها)را بهخود اختصاص داده در میان این غولهای پرنده یک ماجرای هیجانانگیز بهحساب میآید. استراتولانچ بعد از مدتها تلاش برای توسعه و ساختش سرانجام از پایگاه هوایی موهاوی به پرواز درآمد و ۲.۵ ساعت پرواز موفق داشت. بزرگترین هواپیمای تاریخ در این پرواز به حداکثر سرعت ۳۰۴ کیلومتر بر ساعت رسید و حداکثر ارتفاع آن ۵۲۰۰ متر از سطح زمین بود. برای فهمیدن اندازه این غول باید بدانید که طول بالهای آن ۱۱۷ متر است که بزرگتر از طول زمین فوتبال بهحساب میآید. یعنی آن را در زمین فوتبال استادیوم آزادی هم نمیتوانید پارک کنید! از سوی دیگر برای قدرت لازم 6 موتور برایش درنظر گرفته شده و برای فرود ۲۸ چرخ دارد. پرواز این هواپیما یکی از آرزوهای پل آلن، بنیانگذار مایکروسافت بود که عمرش به دیدن این روز تاریخی نرسید. آلن، اکتبر سال گذشته در سن ۶۵ سالگی درگذشت. سال 2011پل آلن به همراه برت روتان (Burt Rutan) رئیس شرکت سکیلد کامپوزیتس و برنده جایزه ایکس انصاری، آغاز پروژه 300میلیون دلاری هواپیمای غولپیکر استراتولانچ را در پایگاه هوایی و فضایی موهاوی ایالت کالیفرنیای آمریکا به همراه یک تیم 40 نفره از متخصصان رشتههای مختلف، اعلام کرد.
سکویی میان آسمان
به گزارش همشهری، برخلاف هواپیماهایی که میشناسیم هدف اصلی ساخت استراتولانچ تنها رکورد شکنی نبوده است. هدف اصلی ساخت این هواپیما ارسال ماهوارهها به مدار نزدیک به زمین یا استراتوسفر با هزینه بسیار پایینتر از راکت است. نام استراتولانچ نیز از ترکیب دو کلمه استراتوسفر و لانچر گرفته شده که بهمعنای پرتابگر به مدار استراتوسفر است. این هواپیما قرار است در آینده نزدیک یک سکوی پرتاب در میان آسمان باشد. در واقع محمولههایی ازجمله ماهوارهها به میانه دو کابین استراتولانچ متصل میشوند. این محمولهها متصل به راکت خاصی هستند. خلبان هواپیما را تا ارتفاع مشخصی بالا میبرد و در موقعیت مشخصی راکت را در زاویه خاصی برای قرار گرفتن در مدار رها میکند. هواپیما پس از این مرحله فرود میآید و راکت ماهواره را به مدار مورد نظر که 480تا 1930کیلومتر از زمین فاصله دارد میرساند. درصورتی که این پروژه به سرانجام نهایی برسد یک تحول در صنعت فضایی و ارسال ماهوارهها بهحساب میآید. استفاده از راکتهای قابل استفاده مجدد فالکون ۹ هم برای پرتاب ماهواره هنوز گران بهحساب میآیند. هر چند در پرتاب ماهواره توسط استراتولانچ هم از نوعی راکت استفاده میشود اما پرتاب راکت از روی زمین نیاز به تجهیزات و امکانات گرانقیمت ازجمله سکوی پرتاب، سازههای گرانقیمت و لوازم جانبی دارد. همچنین استفاده از هواپیما هزینه سوخت را کاهش میدهد. مقامهای استراتولانچ عقیده دارند با به سرانجام رسیدن این پروژه شرکتهای خصوصی، نهادهای نظامی و حتی ناسا مشتریهای این شرکت خواهند بود. براساس پیشبینیهای جهانی طی سالهای آینده تقاضا برای ارسال ماهواره به فضا بهشدت افزایش پیدا میکند و بازاری ۷ میلیارد دلاری تا سال ۲۰۲۴ خواهد داشت.
استفاده از فیبر کربن
استراتولانچ آن قدر غول پیکر است که بعضیها حتی شک داشتند بتواند پرواز موفقی داشته باشد. هواپیمای استراتولانچ با طرح جالب خود آنقدر بزرگ است که به راحتی میتواند 3 موشک ماهوارهبر پگاسوس ایکسال (Pegasus XL) را با خود از زمین بلند کند. برای این منظور هم هواپیما بهصورت دو قلو طراحی شده است و حتی در نگاه اول بهنظر دو هواپیما میآید. موشکها در بین این دو قسمت متصل میشوند. خدمه پروازی نیز در قسمت سمت راست سوار شده و هدایت هواپیما را بر عهده خواهند داشت. در قسمت سمت چپ نیز سیستمهای اطلاعات پرواز جای داده میشوند. این هواپیما با وزنی معادل ۲۲۷ تن، قادر است وزنی بیش از دو برابر وزن خود را حمل کند. برای سبک شدن این غول هوایی دربیشتر بخشهای آن از فیبر کربن به جای آلومینیوم استفاده شده است. برای کاهش هزینه ساخت این هواپیما هم از 6 موتور Pratt & Whitney استفاده شده که در اصل برای هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۴۷اس طراحی شده بود. چرخهای این هواپیما هم از ۷۴۷اس قرض گرفته شده است.
مقایسه طول استراتولانچ
با هواپیماهای دیگر
بوئینگ 8 - 747 طول بالها: 5/68 متر
ایرباس800-A380 طول بالها: 8/79 متر
آنتونوف 225 مریا طول بالها: 4/88 متر
Hughes H-4 Spruce Goose طول بالها: 5/97 متر
استراتولانچ طول بالها: 117 متر