تاب‌آوری
تاب‌آوری و مهارت‌های امدادی
علی فیروزآبادی/ روانپزشک
در زمان بروز سوانحی که جامعه را درگیر می‌کند ضروری است نیروهای امدادی به‌گونه‌ای هماهنگ پاسخ‌های مناسب را هدایت کنند. این امر مستلزم وجود درجاتی از تاب‌آوری در خود ارائه‌دهندگان خدمات امدادی است.
تجارب گذشته سوانح در گوشه و کنار جهان نشانگر موارد متعددی از فقدان برنامه‌ریزی‌های مناسب و نبود آمادگی برای پیامدهای احساسی، اجتماعی و رفتاری است. سانحه معمولا با بروز رفتارهای پرخطر، تشدید بیماری‌های مزمن، بروز اختلالات جدید روانی و ظهور علایم غیرقابل توضیح جسمی همراه با افت کارایی در افراد همراه است. از این‌رو لازم است تاب‌آوری به‌عنوان یک مؤلفه مهم وارد فرهنگ فعالیت‌های درمانی و امدادی شود.
امدادگران باید از کفایت‌های لازم چه پیش، چه به هنگام و چه پس از سانحه برخوردار باشند. قبل از وقوع حادثه 11 سپتامبر در آمریکا تنها ۳ درصد نیروهای امدادی تحت ارزیابی بهداشت روانی قرار گرفته بودند و میزان اختلال استرس پس از سانحه در داوطلبان آموزش‌ندیده بالاتر از همه بود. دسترسی نیروهای امدادی به خدمات بهداشت روان به تاب‌آوری آنها در زمان سانحه کمک می‌کند. آموزش مدیریت مناسب در زمان سانحه، بخشی حیاتی برای ایجاد هماهنگی و انسجام در تیم‌های امدادی است. نیازهای روان‌شناختی افراد باید شناسایی شوند. اگر در زمان سانحه، فرد وظیفه‌ای را به‌عهده بگیرد که از پیش برای آن آمادگی نداشته است بار فشار روانی زیادی را متحمل خواهد شد. «سانحه خبر نمی‌کند.» این پیامی است که بارها و بارها به ما یادآوری شده است. از این‌رو طراحی برنامه‌های آموزشی مناسب برای نیروهایی که در زمان وقوع حوادث به یاری دیگر افراد جامعه می‌شتابند به‌عنوان جزئی لاینفک از برنامه‌های بهداشت روان هر کشوری باید مورد توجه قرار گیرد. برخورداری امدادگران از موقعیت روانی مستحکم و توانایی آنها در غلبه بر استرس یکی از عوامل مؤثر در ارتقای کیفیت خدمات امدادی است.
