عباس ثابتی‌راد|خبرنگار:
بانک جهانی 10عامل آلودگی هوای تهران را اعلام کرد. عوامل جغرافیایی و انسانی و همچنین مشکلاتی نظیر فرسودگی وسایل حمل‌ونقل عمومی برخی از این عوامل هستند. به گزارش همشهری، بانک جهانی در گزارشی عواملی را که منجر به افزایش آلایندگی شهر تهران می‌شود، مورد بررسی و 10عامل مهم در افزایش آلودگی شهر تهران را مورد توجه قرار داد. در این گزارش منطقه شهری تهران بیش از 2هزار کیلومتر ذکر شده‌است که این محدوده شامل شهرهایی مانند تهران، پرند، پردیس، اسلام‌شهر و برخی دیگر از شهرهاست و یکی از مهم‌ترین دلایل توسعه سریع منطقه شهری تهران طی 2دهه گذشته افزایش مهاجرت از مناطق مختلف کشور به این منطقه بوده‌است. آنگونه که در این گزارش آمده‌است، تهران از لحاظ جغرافیایی شبیه به لس‌آنجلس و مکزیکوسیتی است که در ارتفاع قرار دارد و توسط یک کوه برفی محدود به شرق، شمال و غرب احاطه شده‌است. به گزارش بانک جهانی آلودگی هوای تهران براساس استانداردهای جهانی بسیار بالاست و هم دولت و هم مدیریت شهری در تلاش هستند تا راهکاری مناسب برای این مشکل پیدا کنند. وجود 3و نیم میلیون خودرو در شهر و وجود 3میلیون موتورسیکلت که به تعبیر بانک جهانی «حضوری جاه‌طلبانه» در سطح شهر دارند و همچنین وجود بیش از 70هزار واحد صنعتی بین 65تا 70درصد آلودگی تهران را موجب می‌شوند. به گزارش بانک جهانی مشکل توپوگرافی (کوه‌های شمال و شرق) و مولفه‌های زیست‌محیطی (آفتاب، تغییرات دمای مکرر)، موجب تبدیل فتوشیمیایی ترکیبات آلی فرار (VOCs) و اکسید نیتروژن (NOx) برای تولید دود و ازن شده‌است. در واقع تأکید شده که سطوح غلظت بالای ازن در شهر تهران گاهی اوقات موجب بروز خطرات جدی شده‌است. همچنین در تهران سالانه 2میلیون تن بنزین و دیزل مصرف می‌شود و این به‌معنای ورود حجم زیادی از آلاینده‌ها به هوای شهر است. حمل‌ونقل عمومی نسبتا ضعیف نیز باعث شده تا 60درصد از سفرهای شهری با خودروی شخصی صورت گیرد.
عوامل افزایش آلایندگی شهر تهران عبارتند از:
1- محدودیت اقلیمی: شرایط اقلیمی و جغرافیایی که شهر را محاصره کرده است؛ 3طرف شهر توسط کوه، محدود شده و باد و بارش کم را به این محدودیت افزوده‌است.
2- فقدان سیستم حمل‌ونقل عمومی مناسب: توسعه مترو براساس برنامه نبوده و همچنین ناوگان حمل‌ونقل عمومی نیز نتوانسته مشکلات حمل‌ونقلی شهروندان را حل کند.
3- فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی: فناوری وسایل نقلیه منسوخ شده و عمر بالای ناوگان حمل‌ونقل عمومی موجب افزایش آلایندگی آنها شده‌است.
4- تعداد زیاد خودرو: بیش از 5/3میلیون خودرو و 3میلیون موتورسیکلت در شهر تهران وجود دارد که بیش از 60درصد سفرهای شهری را به‌عهده دارند.
5- قیمت کم سوخت: یارانه سوخت توسط دولت همچنان برقرار است و شهروندان با قیمت کمتری نسبت به دیگر کشورهای منطقه از سوخت استفاده می‌کنند.
6- کیفیت پایین سوخت: بنزین دارای سرب و خارج از استانداردهای رایج، مقدار بالای گوگرد در سوخت دیزل.
7- فضای سبز اندک: بی‌توجهی به پراکندگی و عدم‌استفاده از گونه‌های مناسب فضای سبز با اقلیم.
8- ترافیک سنگین: استفاده از وسایل نقلیه شخصی میزان بار‌گذاری در معابر عمومی را افزایش داده و موجب ترافیک و استفاده بیشتر منابع سوختی شده‌است.
9– بی‌برنامگی مدیران شهری: مشکلات شهر تهران طی سال‌های گذشته، باعث نشده‌است تا مدیران شهری برنامه‌ای جدی برای کاهش آلودگی هوا داشته باشند.
10– کاهش آگاهی‌های عمومی: مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از رشد جمعیت به‌علت مهاجرت باعث شده‌است تا کمتر نسبت به افزایش آگاهی عمومی شهروندان برای استفاده بهتر از منابع اقدام شود.