فارس دیار فرهنگ و تمدن

امیر عفاف  _ شیراز- خبرنگار 

فارس، دیار تمدن و فرهنگ با دیدنی‌هایی چون مجموعه جهانی پاساردگاد، تخت جمشید، باغ ارم، حمام و بازار وکیل، آرامگاه حافظ و سعدی، آستان شاهچراغ (ع) روزهای خوشی را در سفر نوروزی برای شما رقم خواهد زد.برای رسیدن به این  استان از قم، کاشان، نطنز و اصفهان عبور می‌کنید. با این وجود ف استان فارس با وجود جاذبه‌های متعدد فرهنگی، تاریخی، طبیعی و مذهبی، یکی از مراکز مهم گردشگری ایران محسوب می‌شود. 

شهر تاریخی ایزدخواست

شروع سفر؛ ایزدخواست 

وقتی از بزرگراه اصفهان- شیراز وارد استان فارس می‌شوید، به شهر تاریخی «ایزدخواست» می‌رسید. این شهر در فاصله 156 کیلومتری اصفهان و در بخش مرکزی شهرستان آباده واقع شده است و جهانگردان در سیاحت‌‌نامه‌‌های خود از این شهر و قلعه آن نوشته‌اند. قلعه ایزدخواست یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی فارس مربوط به دوره ساسانیان است که در ۷ کیلومتری شمال این شهرستان و در ۷۵ کیلومتری آباده قرار دارد. کاروانسرای شاه عباسی و پل صفوی که روی رودخانه ایزدخواست قرار دارد هم در مجاورت قلعه ایزدخواست واقع شده‌اند. البته مسجد شهر تاریخی ایزدخواست را هم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران می‌شناسند که بنای آن بر روی بقایای یک آتشکده ساسانی برپا شده است. ایزدخواست برای مسافرانی که جاده خشک شهرضا را پشت سر گذاشته‌اند، می‌تواند تفرجگاه و حتی اقامتگاه مناسبی باشد. پس می‌توانید در اقامتگاه بوم‌گردی «ایزدمهر» بمانید. گاری اجاره و در فضای قدیمی روستایی خاطره‌سازی کنید. ایزدمهر 8 اتاق دارد و می‌تواند پذیرای 30 مهمان باشد. اقامتگاه بوم‌گردی «سرای بیژدانه» هم خانه‌ای قدیمی با قدمت 90 سال است که همه اتاق‌ها بافت قدیمی دارند و ایوان طبقه بالا به دره ایزدخواست اشراف دارد. در این اقامتگاه گردشگران می‌توانند بنا به درخواست خود با خوراک‌های محلی و ارگانیک پذیرایی شوند. اقامتگاه بوم‌گردی «مهرگان پارس» هم یکی از اقامتگاه‌های شهرستان ایزدخواست است که چیدمان سنتی دارد و با صبحانه محلی شامل انواع لبنیات بومی و ارگانیک، مربای خانگی و نان تنوری محلی از مهمانان پذیرایی می‌کند. در این اقامتگاه امکان سفارش انواع غذاهای محلی مانند دو پیازه آلو، آبگوشت شیرازی، کلم‌‌‌پلو، آبگوشت محلی ایزد، شکرپلو شیرازی، لوبیاپلو شیرازی، رب‌ پلو و مرغ شکم‌پر وجود دارد که به صورت کاملا محلی روی آتش طبخ می‌شوند. مهرگان پارس تا قلعه تاریخی ایزدخواست 500 متر و تا کاروانسرا 900 متر فاصله دارد. هزینه اقامت در اماکن بوم‌گردی ایزدخواست برای هر نفر روزانه بین 120 تا 150 هزار تومان است.



سفر به تاریخ در پاسارگاد  

اگر حسابی خستگی در کرده‌اید و قصد دارید به سفر ادامه دهید، به سمت آباده حرکت کنید. پس از طی کردن حدود 68 کیلومتر از ایزدخواست به آباده می‌رسید. منبت‌کاری این شهر شهرت جهانی دارد و نمونه‌های زیبایی از آن در موزه‌‌های معروف جهان نگهداری می‌شود. گیوه‌دوزی، قالی‌بافی، پارچه‌بافی پنبه‌ای، جاجیم‌بافی و گلیم‌بافی از جمله صنایع‌دستی زیبای شهرستان آباده است.
بدون شک یکی از مهم‌ترین آثار باستانی فارس که طرفداران بسیاری دارد، مجموعه میراث جهانی پاسارگاد است که از دوران هخامنشی برجای مانده است و در فاصله 130 کیلومتری شمال شیراز قرار دارد. این مجموعه، آرامگاه کوروش بزرگ، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل‌تخت، کاروانسرای مظفری، محوطه مقدس و تنگه بلاغی را در بر می‌گیرد. اگر در شهرستان ایزدخواست اقامت نداشته‌اید، حتما یک شب را در این مجموعه کم‌نظیر ایران سپری کنید. اقامتگاه عشایری «عموقدرت» واقع در جنگل زیبای چاه بید در نزدیکی آرامگاه کوروش قرار دارد و می‌توانید زندگی عشایری را در کنار عشایر باصری تجربه کنید. این اقامتگاه در کنار سیاه‌چادرهای عشایر پاسارگاد برپا شده است و حدود ۳۰ نفر گنجایش دارد. اقامت در سیاه‌چادر، تناول غذاهای محلی و نوشیدن چای زغالی، پوشیدن لباس محلی عشایر باصری، تماشای گله گوسفندان و قدم زدن در کوهپایه‌های نسا از جمله مواردی است که برای مسافران در این اقامتگاه مهیا شده و با مقبره کوروش هم فاصله چندانی ندارد. در اقامتگاه عمو قدرت خوردن دمپخت محلی، کشک بادمجان، گوجه بادمجان، پلو با گوشت گوسفندی و گوش دادن به نی و موسیقی محلی را فراموش نکنید.
سپری کردن اوقات خوش در کنار ایل خمسه را هم می‌توانید با اقامت در خانه عشایری «رادمهر» تجربه کنید. این خانه عشایری در میان درختان بنه وحشی قرار دارد و محل مناسبی برای خرید صنایع‌دستی است. اقامتگاه بوم‌گردی «کلبه آقامیر پاسارگاد» خانه‌ای ساخته شده از گل و خشت است که برای ترویج و احیای ارزش‌های بومی، عشایری و سنتی در منطقه کمین پاسارگاد تاسیس شده است. بنای این اقامتگاه قدمتی در حدود 100 سال دارد و در آن عناصری از زندگی مردم ایران را در 100 سال پیش مشاهده می‌کنید؛ حس نوستالژی از لحاف و رختخواب‌های پیچیده‌شده در گوشه اتاق، حوض آبی پر از ماهی‌های قرمز در حیاط و شمعدانی‌ها، کرسی، فرش دستباف و درهای چوبی سنتی در این مکان به شما دست می‌دهد. آقامیر، بنیانگذار گردشگری کیهانی فارس است و با اقامت در خانه او تجربه رصد آسمان زیبای شب را نیز خواهید داشت. مراسم شیره‌پزی، نان‌پزان و مشک‌زنان از دیگر خدمات متمایز این خانه بومی است. آرایشگاه، بیمارستان و خشکشویی در فاصله یک کیلومتری این اقامتگاه قرار دارند. 

‌تخت جمشید

یک شب آرام در تخت‌جمشید 

گردشگران بسیاری علاقه دارند یک شب آرام را در کنار شکوه تخت‌جمشید تجربه کنند. مجتمع جهانگردی تخت‌جمشید مرودشت که در 8 کیلومتری این اثر بی‌بدیل باستانی قرار دارد، امکان اقامت را مهیا کرده است. این مجتمع یکی از هتل‌های باسابقه در ارائه خدمات گردشگری است که 22 ویلا و اتاق دارد. هتل تخت جمشید در باغی زیبا به مساحت 5 هکتار با فضای سبزی منحصر به فرد بنا شده است. ویلای دو تخته در این مجتمع برای هر روز 230 هزار تومان قیمت‌گذاری شده است.
کمی دورتر در کیلومتر 20 اتوبان شیراز- مرودشت و مقابل فرودگاه زرقان «متل دنا» قرار دارد که در فضایی سرسبز با آب و هوایی مطلوب و در نزدیکی کوه واقع شده است. این متل به دلیل قرارگیری در اتوبان شیراز- مرودشت دسترسی به این 2 شهر را امکان‌پذیر می‌کند. فاصله متل دنا تا شیراز 31 و تا مرودشت 21 کیلومتر است. متل دنا به‌جز امکانات رایج به خشکشویی هم مجهز است. اتاق‌های دو تخته این متل 185 هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند.



به شیراز خوش آمدید 

حافظیه

شیراز نیز مانند هر کلان‌شهر دیگری از همه امکانات تفریحی و رفاهی برخوردار است. جدا از آثار گردشگری مانند محور زندیه، حمام و بازار وکیل، آرامگاه‌های حافظ و سعدی، آستان شاهچراغ(ع)، مسجد عتیق، باغ جهان‌نما، باغ ارم و سایر آثار دیدنی، بازدید از بافت تاریخی شهر را از دست ندهید. می‌توانید در این محدوده اقامت جالبی در خانه سنتی «ستایش» داشته باشید و یک وعده غذایی مهمان کافه- گالری «سی راه» باشید.
اقامت و تناول غذا در مراکز بوم‌گردی و سنتی‌سرای همایونی، سووشون، پرهامی، ماه‌منیر، ترنجستان و لوتوس هم که در محور بافت تاریخی شیراز قرار دارند، می‌تواند از مهم‌ترین تجربه‌های این سفر در شیراز باشد. اما برای آن عده از گردشگران که اقامت در هتل‌ها را ترجیح می‌دهند، هتل‌های پارسیان، ارگ، شیراز، آریو برزن، چمران، ارم، هما، جام جم، پارک و پارس شرایط و امکانات مناسبی دارند. ضمن این‌که رستوران «هفت‌خوان» در 5 طبقه با انواع غذاهای ایرانی و فرنگی میزبان مهمانان است و هر ذائقه‌ای را اقناع می‌کند.



مراقب جاده باشید 

اگر تمایل به اقامت در شهرهای بین‌راهی ندارید و ترجیح می‌دهید در شیراز اقامت داشته باشید، مجتمع خدماتی- رفاهی جاد‌ه‌ای «طلائیه» در کیلومتر 113 شیراز- اصفهان پذیرای شماست و می‌توانید پس از استراحتی کوتاه و تهیه خوراک به مسیر خود ادامه دهید. استفاده از مجتمع‌های خدماتی- رفاهی در طول جاده علاوه بر رفع خستگی و کسب آرامش لازم برای ادامه سفر، موجب هوشیاری رانندگان برای نشان دادن عکس‌العمل به‌موقع در برابر رفتارهای پرخطر دیگر رانندگان می‌شود.
پمپ‌بنزین‌های جاده‌ای مسیر ایزدخواست تا شیراز به‌ترتیب در شهرستان‌ها و مناطق ایزدخواست، شورجستان، آباده، سورمق، صفاشهر، پاسارگاد، سعادت‌شهر، سیوند، زنگی‌آباد، بزرگراه شیراز پارسه، آزادراه شیراز- مرودشت و زیباشهر قرار دارند. اما بهترین راه برای یافتن نزدیک‌ترین پمپ‌بنزین نصب اپلیکیشن «پمپ‌بنزین‌یاب» بر روی گوشی‌های اندروید خواهد بود تا نزدیک‌ترین جایگاه سوخت را به شما نشان دهد.

اقامت در جهرم  

در جهرم از اقامتگاه‌های سنتی چندان خبری نیست، اما می‌توانید در هتل‌های «پاسارگاد» و «فرهمند» اقامت دلچسبی داشته باشید. برای اقامت در اتاق‌های دو تخته و سه تخته این هتل‌ها به ترتیب 180 و 220 هزار تومان پیش‌بینی کنید. اگر در این شهرستان به دنبال خوراک خاصی می‌گردید، حتما قیمه جهرمی، آش الوک، آش ماست و کوفته سبزی جهرمی را در رستوران‌های «گلدیس» و «هفت‌خان» تجربه کنید. برای سوغات هم می‌توانید کلوچه و مسقطی، خرما، رنگینک، بادام سوخته و لیمو و مرکبات خریداری کنید. البته یک اقامتگاه بوم‌گردی با نام «نایب جهرم» در کیلومتر 100 جاده شیراز- جهرم برای آنهایی که مایل به اقامت در شهر نیستند وجود دارد که پیشینه آن به دوران قاجار و پهلوی اول باز می‌گردد. اقامتگاه نایب در شهر باب انار واقع شده و فاصله آن تا مرکز شهر جهرم حدود 73 کیلومتر است.

بازار قیصریه لار

لار، شهر بدون کوچه را فراموش نکنید  

بعد از استراحت و طی کردن 160 کیلومتر از جهرم به لار می‌رسید. این شهرستان در زمان ساسانیان به دلیل ساخت آتشکده مورد توجه بوده و از اواخر قرن هشتم هجری قمری مهم‌ترین مرکز ضرب سکه به شمار می‌رفته است. مهم‌ترین صنایع‌دستی منطقه لارستان، کوزه‌گری بوده و حلواپزی نیز در این منطقه رایج است. سوغات محلی و مشهور لار، حلوای مسقطی است. 
اگر علاقه‌مند به آثار تاریخی باشید، بازدید از قلعه اژدها پیکر، مقبره مادر نادر، بازار قیصریه لار، قلعه چرو لار، قلعه قدمگاه و پل عباسی را به شما پیشنهاد می‌دهیم و اگر مایل هستید در طبیعت اوقات خود را سپری کنید، باغ نشاط، منطقه حفاظت‌شده و رودخانه شور را از دست ندهید. ضمن این‌که شهر لار تنها شهر بدون کوچه در خاورمیانه است و این شگفتی معماری، برایتان جالب خواهد بود.
اقامتگاه بوم‌گردی و خانه تاریخی «بهروزیان» در 42 کیلومتری لار در دوران قاجاریه بنا شده است و می‌توانید در این محل با زندگی بومیان آشنا شوید. به دلیل حفظ معماری سنتی و القای حسی نوستالژیک، برخی از اتاق‌های اقامتگاه خانه تاریخی بهروزیان فاقد تخت و تلویزیون هستند.
 به این اقامتگاه که رسیدید، می‌توانید باغ‌های زیبای اوز را ببینید و در کنار دریاچه هیزم آرامش واقعی را لمس کنید.
 برای آنهایی که به اقامت در فضای سنتی علاقه‌ای ندارند، هتل جهانگردی لار در شهر جدید پیشنهاد می‌شود. اسکان یک‌روزه در اتاق‌های دو تخته این اقامتگاه سنتی 170 هزار و در اتاق‌های چهار تخته 330 هزار تومان هزینه دارد. حالا می‌توانید با سپری کردن 300 کیلومتر در بندرلنگه نظاره‌گر آب‌های نیلگون خلیج‌فارس باشید.
اگر به طور کلی قصد توقف در شهرهای بین‌راهی را ندارید، مجتمع‌های خدماتی- رفاهی «خلیج‌فارس» در کیلومتر 380 جاده شیراز- بندر‌عباس، «ستاره دالین» در کیلومتر 15 جاده جهرم- شیراز، «بوستان کوار» در کیلومتر 37 جاده شیراز- جهرم، «ضرغامی» در کیلومتر 67 جاده جهرم- لار و «خاتم‌الانبیا» در کیلومتر 8 جاده لار- بندرعباس و کیلومتر 18 جاده لار- جهرم توصیه می‌شود.
پمپ‌بنزین‌های جاده‌ای مسیر شیراز تا بندرلنگه در هورباف، اکبرآباد، خفر، قطب‌آباد، بلوار رهبر، چاتیز، ورودی شهر فویه، ورودی حاجی‌آباد، کورده، لار، خور، تنگ بستک، بستک، هرنگ، چامسلم، گازستانه و بندر کنگ قرار دارند.



سپیدان سردسیر  

سپیدان هم یکی از مهم‌ترین مناطق گردشگری این مسیر است که با شیراز 80 کیلومتر فاصله دارد. سپیدان شهری سردسیر و کوهستانی با باغ‌‌های سیب و گردو و جوی‌ها و رودهای روان و آبشارها و آبگیرهای متنوع و متعدد است که زمستان‌ها از برف پوشیده است. این منطقه به‌غیر از زمستان در اوایل بهار نیز مفرح و برای اسکی استاندارد است. آبشار مارگون یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری سپیدان است که از میان صخره‌‌ها روان می‌شود. این آبشار پدیده‌ای برجسته و شگفت‌آور است که از ظرفیت‌های بی‌‌مانند گردشگری فارس محسوب می‌شود. دریاچه‌ برم فیروز، چشمه‌ شش پیر و چله‌گاه نیز از دیگر جاذبه‌های طبیعی این محدوده هستند و به دلیل رودخانه‌های پرآب طرفداران بسیاری دارند.
اقامتگاه بوم‌گردی «جورگ» در روستایی با همین نام در سپیدان واقع شده است. این روستا در ۷۵ کیلومتری شمال غربی شیراز قرار دارد. اقامت در این مکان سنتی برای هر نفر در حدود 130 هزار تومان هزینه دارد. اقامتگاه بوم‌گردی «کوچ بوم» یا «ایلی زاگرس» نیز می‌تواند اوقات خوب و مفرحی را برای مسافران ایجاد کند. اقامت در سیاه‌چادرهای زیبای این ایل نیز برای هر نفر در حدود 80 هزار تومان آب می‌خورد. اسکان در اقامتگاه خشتی «بوم کلبه کهکران» به همراه همه امکانات اقامتی خالی از لطف نیست. پیاده‌روی و آب‌‏نوردی در تنگه زیبای گمبیل، گشت‌های عشایری به همراه اقامت و پذیرایی در چادر‌های عشایر کوچرو قشقایی و گشت‌‏های روستاگردی در این اقامتگاه برای مسافران مهیاست. رقص محلی با لباس‌های سنتی و پخت نان سنتی از تفریحات شبانه بوم کلبه کهکران است. اقامت در سیاه‌چادر‌های قشقایی با صبحانه، پذیرایی با انواع میوه‌های فصل، ناهار محلی، میان‌وعده، عصرانه، شام و برنامه نیم‌روزه طبیعت‌گردی برای هر نفر 140 هزار تومان در یک شب است.
هتل چهارستاره پولادکف سپیدان یک مجموعه بین‌المللی تفریحی و ورزشی است که با رستوران، فست‌فود، کافی‌شاپ، اینترنت، سالن کنفرانس و اتاق سرگرمی و همچنین با امکانات ورزشی مانند تله‌کابین، زیپ‌لاین، اسب‌سواری، قایق‌سواری، تله‌اسکی، پیست‌اسکی، اسنومبیل، مینی‌بوب و ماشین کوهستان پذیرای مهمانان است. هزینه اقامت روزانه در این هتل برای اتاق دو تخته 320 هزار و چهار تخته 510 هزار تومان است. هتل‌آپارتمان «آرتاکن سپیدان» نیز که در شهر اردکان قرار دارد، برای هر آپارتمان دو خوابه روزانه 400 هزار تومان دریافت می‌کند.


پایان سفر

بعد از عبور از منطقه سپیدان، تفرجگاه تنگ‌تیزاب و تنگ سرخ در ۳۵ کیلومترى سپیدان از سمت یاسوج قرار دارند که محل مناسبى براى تفرج در استان کهگیلویه و بویراحمد است. مجتمع خدماتی و رفاهی مسیر شیراز به یاسوج با عنوان «ستاره دالین» در کیلومتر 50 جاده شیراز- سپیدان قرار دارد.
پمپ‌بنزین‌های مسیر شیراز به یاسوج در دوکوهک، گویم، دالین، اردکان و نجف‌آباد یاسوج قرار دارند. توصیه می‌شود که حتما در دالین سوخت‌گیری کنید، زیرا تا اردکان فاصله نسبتا زیادی در پیش دارید.