زنجان سرزمین جاذبه های شگفت انگیز

زهرا هادیلو
زنجان- خبرنگار 

عید نوروز فرصتی است تا بار و بندیل سفر را ببندیم و دل به جاده بسپاریم. با توجه به وضعیت اقتصادی و معیشتی، بهترین نوع سفر کم‌هزینه‌ترین آن است.
 اگر شما پایتخت‌نشین باشید و بخواهید به شهر زنجان سفر کنید، راه زیادی در پیش ندارید و می‌توانید 339 کیلومتر را در عرض 3 ساعت و نیم بپیمایید و به مقصد برسید. ابتدا باید از البرز و قزوین بگذرید و بعد به زنجان برسید. ما در این گزارش سفری کم‌هزینه و پر از چاذبه‌های دیدنی را از مسیر قزوین به زنجان به شما معرفی می‌کنیم.
 اردشیر بابکان که زنجان را بنا کرد، نام شهین بر آن نهاد و به مرور زمان این نام به زندیگان و سپس به زنگان بدل شد. زنگان نامی است که هنوز هم در بین مردمان این سرزمین رایج است، هرچند بعد از فتوحات اعراب زنگان را زنجان نامیدند.

 پای در راه سفر  



برای این‌که از قزوین به زنجان برسید 178 کیلومتر را در عرض یک ساعت و 45 دقیقه می‌پیمایید و از تاکستان، ابهر، خرمدره، هیدج، سلطانیه و صائین‌قلعه عبور می‌کنید. اگر از آزادراه قزوین- زنجان بگذرید، به طور حتم با مجتمع‌های بین‌راهی روبه‌رو خواهید بود که اولین آن شهر آفتاب، ابهر، است. این محل در زمینی به مساحت 40 هزار متر‌ مربع در کیلومتر 49 لاین شمالی آزادراه زنجان – قزوین واقع شده است. این مجتمع علاوه بر جایگاه سوخت ( بنزین، گازوئیل و گاز) به سبک جدید، رستوران عمومی و تالار پذیرایی و هتل سه‌ستاره دارد. همچنین این محل دارای کارواش وسایل نقلیه سبک و سنگین، فروشگاه لوازم یدکی و تعمیرگاه است. 
اما ما برای شما پیشنهاد بهتری داریم. بهتر است برای این‌که از دود و دم پایتخت راحت شوید به اقامتگاه‌های بوم‌گردی ابهر بروید و با صرف پول کمتر لذت چند روز زندگی آرام را با خوراکی‌ها و غذاهای محلی بچشید. 
در روستاهای ابهر اقامتگاه‌های بوم‌گردی گوناگونی وجود دارد که می‌توان به خراسانلو، درسجین، کوی نیک، چشین، قروه، ازناب، کوله‌خانه، عمیدآباد، قره آغاج، مرشون، آقجه‌کند و خلیفه حصار اشاره کرد.  در این اقامتگاه‌ها می‌توانید صبحانه محلی صرف کنید و برای هر شب اقامت بسته به نوع اتاق 40 هزار تومان تا 100 هزار تومان بپردازید.‌در ابهر شما با جاذبه‌های زیادی روبه‌رو هستید. بقعه پیراحمد زهرنوش در منتهی‌الیه جنوبی شهر ابهر که در قسمت شرقی شهر واقع شده و همچنین مسجد جامع قروه - یکی از بناهای تاریخی که در روستای قروه در کیلومتر ۱۵ جاده ترانزیتی ابهر- تاکستان قرار دارد- از جاذبه‌های تاریخی‌ای است که شما را به دیدن آن تشویق می‌کنیم. تپه‌های رسی آلا‌داغ‌لار، کوه‌های رنگارنگی به رنگ قهوه‌ای، سبز، قرمز، زرد، نارنجی و سفید هستند. از زنجان به سمت شهر‌ ماه‌نشان می‌توانید منظره شگفت‌انگیز این کوه‌های رنگارنگ را تماشا کنید.




ایستگاه بعدی، خرمدره



در 70 کیلومتری آزادراه زنجان- قزوین مجتمع بین‌راهی دیگری وجود دارد که نامش غزال است. این مجموعه دارای رستوران در سایت شمالی و جنوبی، هتل در سایت شمالی، 2 جایگاه سوخت‌رسانی، 2 جایگاه سی.ان.جی، خودپرداز، فروشگاه، کافی‌شاپ و اورژانس است. پس با خیالی آسوده در این مسیر توقف کنید.  در طول سفر حواستان باشد که جاذبه‌های تاریخی این شهر را از دست ندهید. حمام یان‌یان، روستای سوکهریز، سد خلیفه‌لو، روستای الوند، غار بهمن و آبشار اینجلین از محل‌های دیدنی‌ای هستند که می‌توانید آنها را در خرمدره ببینید.  اگر با خودرو شخصی‌تان به خرمدره می‌روید، فرمان را به سمت روستای الوند و انجیلین بچرخانید و در خانه‌های بوم‌گردی آن شبی را به صبح برسانید.  ایستگاه بعدی شهرستان هیدج است. این شهر در فاصله ۷۳ کیلومتری شهر زنجان قرار دارد و از غرب به صائین‌قلعه و از شرق به خرمدره متصل می‌شود. این شهر زادگاه حکیم 
هیدجی است. 
در مسیر هیدج، اولین ایستگاهی که خودنمایی می‌کند اورژانس و سپس توقفگاه است. شما قطعا بعد از طی این مسیر گنبد سلطانیه را خواهید دید که چون نگینی می‌درخشد. ساخت این گنبد در سال ۷۰۲ هجری قمری به دستور الجایتو در شهر سلطانیه، پایتخت آن زمان ایلخانیان، آغاز شد و در سال ۷۱۲ هجری قمری به اتمام رسید. گفته می‌شود در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شده‌ است. بعد از طی این مسیر به زنجان می‌رسید؛ شهری تاریخی با تمام 
زیبایی‌هایش. هتل غزال در شهرستان خرمدره و در آزادراه قزوین-زنجان قرار دارد.

گردش در شهر زنجان



به زنجان که رسیدید، برای گردش جاذبه‌های زیادی وجود دارد، از بازار قدیمی شهر گرفته تا رختشوی‌خانه، و برای دیدن همه اینها باید کمی وقت اختصاص دهید تا بتوانید از همه آنها دیدن کنید. اما اگر قصد ماندن و اقامت دارید، 2 راه بیشتر ندارید: یا در هتل بمانید یا در مسافرخانه و اقامتگاه‌ها شب را به صبح برسانید.  هتل بزرگ، سعدی، پیام، قصر و سپهر از هتل‌های معروف هستند که گران‌ترینشان شبی 400 هزار تومان برای شما آب می‌خورد، اما ما پیشنهاد می‌کنیم که یا مسافرخانه‌های داخل شهر را که در میدان انقلاب یعنی مرکز شهر واقع شده است، انتخاب کنید یا این‌که در اقامتگاه‌های سنتی استراحت کنید. اگر شما از آن دسته آدم‌های خوش‌ذوق و اهل نوستالژی هستید که می‌خواهید روزهای اول بهار را دور از دود و دم بگذرانید، به شما می‌گوییم که در اقامتگاه سنتی ددمان بمانید. در این محل می‌توانید از صبحانه و ناهار محلی بهره‌‌مند شوید. این محل زیبا در ابتدای سعدی جنوبی، کوچه چمنی واقع شده است و در بین زنجانی‌ها طرفداران زیادی دارد، تا جایی که اغلب آنها که صبح زود از خانه برای کار بیرون می‌زنند، سعی می‌کنند صبحانه خود را در آن صرف کنند. مهمانسرای جهانگردی هم از دیگر جاهایی است که می‌توانید بروید. این مهمانسرا که تقریبا دولتی است، در خیابان خرمشهر، جنب سازمان صدا و سیما واقع شده است و 14 درصد تخفیف می‌دهد.  اقامت در مهمان‌پذیرهای سعدی، فردوسی، امیرکبیر، فرد و دیانت نیز از توصیه‌هایی است که برای اقامت ارزان‌قیمت به شما می‌کنیم. قیمت‌ها در این محل‌ها مناسب است و می‌توانید در این گرانی شبی را به صبح برسانید. اگر جزو مسافرانی هستید که دوست دارید به همه جای شهر زنجان سفر کنید و دغدغه این را دارید که در اطراف شهر آیا می‌توانید جایی را پیدا کنید که شب را به صبح برسانید، باید به شما بگوییم اقامتگاه‌های بوم‌گردی در روستاهای اطراف زنجان این مشکل را حل کرده‌اند. اقامتگاه‌های تیرستان، تیکمه‌داش، قلتوق، آقبلا، زرنان، دوسران، دهشیر علیا، چلگان، قره‌چریان و کوشکن در روستاهای اطراف به شما این امکان را می‌دهد که تجربه حضور در روستا و زندگی روستایی را داشته باشید.


دیدنی‌های شهر زنجان
در خانه ذوالفقاری چند مجسمه مرد نمکی نگهداری می‌شود؛ اجسادی که 1800 سال پیش در هنگام ریزش معدن جان خود را از دست دادند و 20 سال پیش در هنگام بهره‌برداری کشف شدند. یکی از اجساد در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود و بقیه در خانه ذوالفقاری. بعد از این موزه می‌توانید از موزه رختشوی‌خانه هم دیدن کنید. 

بازار زنجان


بازار زنجان در امتداد رودخانه زنجان رود از شرق به غرب امتداد دارد و همچون بازار بیشتر شهرها به صورت خطی است. 2 بخش آشاقی بازار (بازار پایین) و یوخاری باش (بازار بالا) این بنا را به 2 قسمت تبدیل کرده، به گونه‌ای که کل این مجموعه از طریق 56 ورودی و کوچه با بافت قدیمی شهر مرتبط است. بازار متشکل از بازار قیصریه، بازار حجت‌الاسلام، بازار امامزاده و بازار عبدالعلی‌بیگ است. در این بازار 9 راسته وجود دارد: زرگرها، بزازها، کفاش‌ها، سراج‌ها، کلاه‌دوزها، صندوق‌سازها، رنگرزها، میوه‌‌فروش‌ها و جگرپزها. بازار پایین قدیمی‌ترین بنای مذهبی شهر زنجان یعنی مسجد میرزایی را در خود جای داده که قدمت ساخت این مسجد به احتمال زیاد در حد فاصل اواخر دوران صفویه تا اوایل قاجار است. اگر وارد خیابان فردوسی شدید، به هر 2 بازار بالا و پایین دسترسی 
خواهید داشت.

مسجد جامع



مسجد جامع شهر زنجان رو به محوطه سبزه‌میدان قرار دارد. یکی از عناصر مکمل بازار و بزرگ‌ترین مسجد و مدرسه شهر زنجان است که در میان مردم به مسجد سید شهرت دارد. در ایوان‌های چهارگانه‌ای که در چهارضلعی مسجد به شکل قرینه قرار گرفته‌اند، بیشتر از هر چیزی صحن مسجد خودنمایی می‌کند. در نوک بنای گنبد هم علامتی از برنز به شکل گوی قرار گرفته است.

سراها و کاروانسراهای مجموعه بازار زنجان
برای یادآوری دوران گذشته می‌توان به بازار بالای زنجان رفت، زیرا 11 کاروانسرا در این محل وجود دارد. سرای حاج ابراهیم (کلاه‌دوزها)، ناصریه (دالان دراز)، حاج شعبان (سرای سوخته)، بهجت، مشهدی علی، حاج شامی، حاج حسن، دخان و حاج لطفی و نیز کاروانسرای کلبعلی و حاج علیقلی در این مجموعه قرار دارند. راسته بازار پایین (آشاقی بازار) هم سراهای حاج نهالی، ملک، گلشن و حاج فتح‌اله  را در خود جای داده است.


 حرکت به سمت تبریز 
از زنجان اگر به سمت تبریز می‌خواهید حرکت کنید، حتما کوه‌های رنگی ماه‌نشان را در مسیر خواهید دید؛ «آلاداغلار» یا همان کوه‌های رنگارنگ قرمز، قهوه‌ای، سبز و نارنجی هستند که در دوطرف جاده کوه‌های رنگین خودنمایی می‌کنند. اما اگر می‌خواهید سفرتان را هیجان‌انگیزتر کنید، حتما سری به قلعه بهستان یا کهن‌دژ در نزدیکی روستای بهستان بزنید. این محل تاریخی یکی از 20 قلعه تاریخی شهرستان ماه‌نشان به شمار می‌رود و از دوران مادها تا قرن پنجم هجری قمری افرادی در آن زندگی می‌کردند. 

دودکش‌های جن
 آنچه ماه‌نشان را سحرانگیز می‌کند وجود دودکش‌های جن است که در حقیقت ستونی بلند از جنس خاک رس فشرده است که بر اثر فرسایش طولانی به این شکل درآمده است. در بالای این ستون تخته‌سنگی مسطح قرار دارد که ظاهری دودکش‌مانند به آن داده است. بومیان منطقه به آنها لقب دودکش جن داده‌اند، زیرا درگذشته ساخت هر بنایی را که برای انسان دشوار بوده است به دیو و جن نسبت می‌دادند.