منم آرش،به روایت شهرام ناظری

ندا انتظامی/روزنامه‌نگار

روزهای آخر سال‌1397 با خبرهایی از شهرام ناظری همراه است. در هفته جاری او به همراه دولتمند خالف، خواننده بزرگ تاجیک در تالار بزرگ باربیکن لندن روی صحنه رفته و روز گذشته خبر جدیدترین آلبوم او «آرش کمانگیر» براساس منظومه آرش کمانگیر زنده‌یاد سیاوش کسرایی با صدای شهرام ناظری و با آهنگسازی پژمان طاهری منتشر شد.
البته پیش از این هم خبر انتشار آلبوم صوتی و تصویری جدید شوالیه آواز ایران با نام «بانگی عجب» هم اعلام شده بود.
اما آلبوم موسیقی «آرش کمانگیر» دومین همکاری شهرام ناظری با پژمان طاهری محسوب می‌شود. این‌دو پیش از این در آلبوم «امیرکبیر» با یکدیگر همکاری کرده بودند. محمد‌حسین توتونچیان، مدیرعامل شرکت فرهنگی‌هنری ققنوس و تهیه‌کننده این اثر به ایسنا گفته است که این اثر ارکسترال است: «بخش ارکسترال این اثر در «کنسرت هاوس» شهر وین توسط ارکستر مجلسی اتریش و به رهبری طاها عابدیان ضبط شده است و باید اذعان داشت که با توجه به خاستگاه ارکستر، نوعی از موسیقی ارکسترال را در یک اثر ایرانی با زبان پارسی تجربه خواهید کرد که کاملا منحصر‌به‌فرد و شنیدنی است.»

حکایت آن مرد آزاده
حکایت آرش کمانگیر بارها مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. از هنرمندان تئاتر می‌توان به بهرام بیضایی اشاره کرد که نمایشنامه «آرش» را در سال1356 نوشت. البته این اسطوره و حکایت سیاوش کسرایی از آرش بارها توسط هنرمندان مختلف تئاتری اجرا شده است. در حوزه موسیقی هم این اسطوره مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. سال 1388در بیست‌و‌پنجمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر در بخش آهنگسازی، امیر پورخلجی به‌خاطر اثر «آرش کمانگیر» رتبه اول را کسب کرد و سال‌1395 گروه موسیقی «کاویان» به سرپرستی حمید سلطانیه اثر بلند «آرش کمانگیر» با شعری از سیاوش کسرایی را اجرا کرد.

تمرکز بر اسطوره‌های ایرانی
اما اجرای این اثر توسط شهرام ناظری می‌تواند اثری متفاوت باشد چرا‌که ناظری‌ همواره به اسطوره‌های ایرانی توجه ویژه‌ای نشان داده است. شهرام ناظری با خواندن اشعار مولوی در آلبوم­ های «صدای سخن عشق»، «گل صدبرگ» و «یادگار دوست» نشان داد که به فرهنگ و اشعار شاعران ایرانی خصوصا مولانا توجه ویژه‌­ای دارد. مجموعه فعالیت‌های او باعث شد که در سال‌1386 از دست اسین چلبی، نواده مولانا نشان طلایی سماع بارگاه مولانا را دریافت کند و به‌عنوان رئیس افتخاری مرکز مولانا‌پژوهی دانشگاه سلجوق در ایران انتخاب شود.­ شاهنامه­‌خوانی ازجمله فعالیت‌های متمرکز این هنرمند است که با بهره‌بردن از موسیقی مقامی و لحن‌­های حماسی گمشده آواز ایرانی رنگ جدیدی به شاهنامه‌خوانی داده است که نشان از پژوهش چندین‌ساله او روی شاهنامه دارد. آلبوم‌­های «آواز اساطیر»، «درفش کاویانی» و کنسرت او به همراه گروه اینترنشنال با همراهی حافظ ناظری، بخشی از فعالیت‌های اوست.­

آرش به روایت شهرام ناظری
این‌بار این خواننده 69ساله در کنار پژمان طاهری قرار می­‌گیرد که اشعار سیاوش کسرایی را بخواند. پژمان طاهری دارای دکتری در رشته اتنوموزیکولوژی است و آلبوم‌­های «ریشه در خاک» با صدای مهسا وحدت، «اشعار مولانا»، «سوگواران خموش» با صدای علیرضا قربانی و «امیرکبیر» با صدای شهرام ناظری را منتشر کرده است. در این اثر قطب‌الدین صادقی-‌که از چهره‌های پیشکسوت تئاتری محسوب می‌شود- راوی داستان، پژمان طاهری، طاها عابدیان، فرهاد صفری و بابک غسالی تکنوازان آلبوم «آرش کمانگیر» هستند و غیر از تکنوازی ویولای طاها عابدیان که در وین ضبط شده است، دیگر تکنوازی‌ها و دکلمه در تهران صدابرداری شده است. آلبوم «آرش کمانگیر» 7قطعه به نام‌های «شب»، «قصه»، «امید»، «آهنگ دگر»، «بدرود»، «آرش» و «سوگ» را شامل می‌شود.