یادداشت
تفاوت‌های شهر هوشمند با شهر الکترونیک
مهدی اسماعیلی رخ|دبیر علمی همایش تهران هوشمند:
در سال‌های اخیر خدمات الکترونیکی زیادی در حوزه شهری و دولتی به شهروندان ارائه می‌شود که صرفه‌جویی در وقت و هزینه آنها را به‌دنبال داشته است. پرداخت قبوض و عوارض شهری یا دریافت طرح ترافیک در فضای مجازی و... بخش‌هایی از این خدمات هستند که هرچند در فضای آنلاین ارائه می‌شوند اما با تعریف جهانی شهر هوشمند فاصله دارند. این خدمات در تعریف شهر الکترونیک می‌گنجند اما شهر هوشمند سامانه مفصل‌تر و متفاوتی است.
شهر هوشمند یک شهر آماده، به‌هم پیوسته و باهوش است. چنین شهری باید در برابر همه اتفاق‌های غیرمترقبه آماده و در شرایط خاص پاسخگو باشد. در چنین سیستمی به‌هم پیوسته بودن خدمات و امکانات نیز مهم است. هم‌اکنون، خدماتی مثل خرید طرح ترافیک و عوارض خودرو، نوسازی و... به‌صورت جداگانه ارائه می‌شود اما در سیستم جدید، شهروند در یک حساب واحد به همه این خدمات دسترسی خواهد داشت.
نکته مهم دیگر این است که بنا به تعریف شهر هوشمند سرویس‌های شهروندی باید مبتنی بر فناوری اطلاعات ارائه شوند. با این تعریف، ما زمانی یک شهر را هوشمند می‌دانیم که خدمات حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و... را با استفاده از فناوری‌های نوین زیر یک چتر به شهروند ارائه کند. پیش‌تر در دولت الکترونیک بخش‌هایی از این خدمات ارائه می‌شد اما این سامانه مفصل‌تر خواهد بود و مهم‌تر آنکه، همه‌چیز در یک سیستم واحد به شهروندان ارائه می‌شود. شهرداری تنها بازیگر طرح هوشمندسازی تهران نیست. از آنجایی که سرویس‌های مختلفی از جمله در حوزه مالیات و پرونده‌های قضایی قرار است در چنین سیستمی ارائه شوند، همه نهادهای حاکمیتی می‌توانند در ساخت شهر هوشمند نقش ایفا کنند. برای رسیدن به این هدف ما باید زیرساخت‌های اولیه را فراهم کرده و فرایندها را با محوریت شهروند برنامه‌ریزی کنیم. فاوا (سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران) راهبری این طرح را برعهده خواهد داشت و کارگروه‌هایی از بخش‌های حاکمیتی نیز در آن عضو هستند. بعد از پیشبرد برنامه‌ها به‌تدریج بخش‌های دیگری مثل سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز می‌توانند وارد شوند و به ما در هوشمندسازی تهران کمک کنند.
