سایه تورم بر سرانتخابات شهرداریهای ترکیه
ترکیه برای اولینبار در 15سال گذشته، تورم 25درصدی را تجربه میکند
تورم و رکود اقتصادی2 عنوانی است که بار دیگر نارضایتی شهروندان ترکیه نسبت به عملکرد دولت این کشور را افزایش داده است، تا جایی که روز گذشته رجب طیب اردوغان در واکنش به این فضا، از ابراز مداوم نارضایتی از شرایط اقتصادی کشور در رسانهها و شبکههای اجتماعی ترکیه به تندی انتقاد کرد و گفت: میدانید هزینه لباس نظامی و گلوله سربازان ما چقدر تمام میشود؟ چرا از قیمت گلوله صحبت نمیکنید؟ مدام گوجه و تخممرغ؟!
با این حال بهنظر میرسد افزایش قابل توجه قیمتها و رکود اقتصادی در آستانه انتخابات شهرداریهای ترکیه تأثیر خود را بر افکار عمومی این کشور خواهد گذاشت، این در حالی است که مخالفان اردوغان تلاش دارند با الگوگیری از اعتراضات جلیقه زردهای فرانسه زمینه را برای شکلگیری اعتراضات مشابهی در شهرهای مختلف ترکیه فراهم کنند. از سوی دیگر برخی شهرهای ترکیه ازجمله ادرنه، بورسا و یالوفا در ماههای پایانی سال گذشته شاهد اعتراضات محدودی از این دست بود؛ اعتراضاتی که در جریان آن مخالفان سیاستهای دولت ترکیه با شعار شغل، نان و آزادی به خیابانها آمدند. اگرچه رسانههای مخالف دولت ادعا میکنند این اعتراضات در امتداد شورش اجتماعی علیه اردوغان در پاییز سال2013 بوده است اما بهنظر نمیرسد این 2جریان دستکم تا این لحظه از نظر گستردگی اجتماعی با یکدیگر قابل مقایسه باشند.
تورم ترکیه در ماههای پایانی سال گذشته با عبور از مرز 25درصد به بالاترین سطح خود طی 15سال گذشته رسیده است، وضعیتی که تا حد زیادی ناشی از بحران سیاسی میان دولت ترامپ با ترکیه بر سر پروندههای کشیش آمریکایی و همچنین شمال سوریه است. در اثر این بحران همچنین ارزش لیر در مدت کوتاهی 22درصد کاهش یافت. همه این عوامل دست بهدست هم داد تا رشد اقتصادی ترکیه در سال2018 کمتر از 2درصد ارزیابی شود، این در حالی است که بسیاری از مؤسسات و نهادهای اقتصادی بینالمللی پیشبینی میکنند سال2019 با رکود اقتصادی کمسابقهای برای ترکیه همراه باشد؛ ادعایی که البته از سوی دولتمردان ترکیه رد میشود.
به این ترتیب از هماکنون میتوان گفت؛ اهرم اصلی مخالفان دولت برای ورود به انتخابات شهرداریها در فروردینماه سال98 انتقاد از بحران اقتصادی با تکیه بر تورم و رکود بیسابقه است، مشکلاتی که به سادگی میتوان آنها را به سیاستهای منطقهای اردوغان نسبت داد. دولت نیز در مقابل اگرچه در سطح رسانهای تلاش دارد با تکیه بر مواضع سیاسی یا حتی مذهبی از پایگاه رأی خود در شهرهای بزرگ صیانت کند، اما اقدامات اقتصادی را برای مهار دستکم موقت تورم آغاز کرده است. بر این اساس اردوغان روز گذشته اعلام کرد، دولت ترکیه برای تنظیم قیمتها در بازار مداخله کرده و محصولات کشاورزی و مواد غذایی را ازطریق شهرداریها میفروشد تا به این ترتیب جلوی واسطهگری و سودجویی دلالان گرفته شود. باید منتظر ماند و دید این اقدامات مقطعی تا چه اندازه میتواند به حزب عدالت و توسعه در آستانه انتخابات شهرداریهای ترکیه کمک کند، انتخاباتی که با توجه به ساختار سیاسی ترکیه اهمیتی سرنوشت ساز برای احزاب این کشور دارد.