نگاه
آگاهی‌بخشی به شرط جذابیت
صفا آقاجانی/ بازیگر سینما و تلویزیون
یکی از شاخصه‌هایی که در تهیه کارهای هنری به‌ویژه کارهای شنیداری رادیو و نیز آثار دیداری تلویزیونی لحاظ می‌شود جنبه‌های آموزشی است؛ ضمن اینکه یکی از کارکردهای اصلی رسانه‌ها افزایش آگاهی‌های عمومی و ارائه اطلاعات در رشته‌های مختلف و در قالب‌های گوناگون است.
از این رو برنامه‌هایی که در عین جذابیت و قابلیت‌های هنری بتوانند پیام و اطلاعات مفیدی را به مخاطب خود عرضه کنند، مطلوب ارزیابی می‌شوند و مخاطبان نیز به‌ویژه آنها که اهل مطالعه و ارزیابی مسائل و موضوعات پیرامون خود هستند، چنین برنامه‌هایی را بیشتر می‌پسندند. با این همه اگر برنامهای صرفاً آموزشی باشد و همه ابزارها را برای آموزش صرف به کار گیرد دیگر نمی‌تواند برای همه مخاطبان جذاب باشد. درواقع انتظاری که از برنامه‌های غیرعلمی و غیرآموزشی رسانه‌ها می‌رود این است که به کلاس درس تبدیل نشوند، بلکه با استفاده از ظرفیت‌های هنری، جذابیت‌های سمعی و بصری و ویژگی‌های دراماتیک بخش وسیعی از مخاطبان را با خود همراه سازند.
چنین برنامه‌هایی اگر نمایشی باشند در همان گام نخست نیاز به متنی محکم و منسجم دارند؛ متنی که تکراری و کلیشه‌ای نباشد و بتواند بخش زیادی از مؤلفه‌های جذب‌کننده را در خود گرد آورد.
ناگفته پیداست که برای نوشتن چنین متنی به فردی با ویژگی‌هایی مثل تجربه، حضور ذهن و خلاقیت نیازمندیم. متأسفانه پایین بودن حق‌التحریر در رادیو مانعی مهم برای همکاری متن‌نویسان حرفه‌ای و موفق به شمار می‌رود. نکته دیگر تلاشی است که مدیران و عوامل رادیو برای همخوانی آثار با سیاستگذاری‌ها چه در رادیو و چه در تلویزیون دارند؛ حرکتی که خوب و شایسته است و در همه جای دنیا هنرمندان سعی در اجرای موفق برنامه‌های سازمان متبوعشان دارند. اما این به شرطی است که ما برنامهای را بدون هیچ جذابیتی، قابل اجرا ندانیم. درواقع برنامهای که جذاب نباشد، حتی اگر چنین سیاست‌هایی را پی بگیرد به دلیل جذب نکردن مخاطب ناموفق است.
