دخل‌و‌خرج دولت روی ترازو

در شرایطی که نمایندگان مجلس سرگرم بررسی و تصویب لایحه بودجه سال آینده هستند، دیوان محاسبات گزارش تفریغ بودجه ۹۶ را نیز تقدیم مجلس کرده که بررسی بودجه شرکت‌ها را نیز شامل می‌شود.

به گزارش همشهری، روایت دیوان محاسبات از دخل‌وخرج دستگاه‌های دولتی و شرکت‌ها در سال گذشته، در بستر سامانه نظارتی الکترونیک در کل کشور انجام شده و در مواردی نشانگر انحراف شدید عملکردها از قانون بودجه یا ناقص بودن اطلاعات است.

در بررسی‌های دیوان محاسبات مشخص شده که در اجرای تبصره 18قانون بودجه پارسال، 20هزار میلیارد تومان تسهیلات اشتغال‌زایی ابلاغ شده اما بانک‌های عامل فقط 1.3درصد از سقف مصوب را پرداخت کرده‌اند. پیرو این اتفاق بابت یارانه سود این تسهیلات نیز هیچ‌گونه منابعی از طرف دولت اختصاص نیافته است. در بخش دیگری از این گزارش به انحراف صندوق‌های بازنشستگی از قانون نیز اشاره شده و آمده است: در صندوق‌های بازنشستگی، عمدتاً قوانین ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل و ممنوعیت دریافت از بیش از یک صندوق توسط بعضی از اعضای هیأت مدیره شرکت‌های تابعه و زیرمجموعه آنان رعایت نمی‌شود. ضمن اینکه این صندوق‌ها در بخشی از مطالبات خود اشخاص حقیقی و حقوقی را وصل نکرده‌اند که رقم آن در صندوق بازنشستگی کشوری به 1500میلیارد تومان رسیده است.

در این گزارش تأکید شده که به‌دلیل همکاری نکردن شرکت سرمایه‌گذاری سازمان تأمین اجتماعی (شستا)، این موضوع جهت رسیدگی به دادسرای دیوان محاسبات، ارسال شده است. نکته قابل‌تأمل دیگری که در گزارش تفریغ آمده، این است که براساس اسناد و سوابق موجود، مستندات مربوط به 62میلیارد و 751میلیون دلار ارز تخصیص یافته برای واردات کالا و یا انجام خدمات تاکنون به بانک مرکزی داده نشده که اگرچه قسمتی از آن مربوط به ارتباط ناکامل بین سامانه‌های تجارت خارجی در بانک مرکزی و وزارت صنعت است اما بخش عمده‌ای نیز نشان‌دهنده ایفا نشدن تعهدات بوده که نیازمند پیگیری مؤثر بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های متولی امر است. همچنین در این گزارش تأکید شده برخلاف تکلیف قانونی برای واگذاری اموال و دارایی‌های بانک‌ها، فقط 35درصد از این دارایی‌ها معادل 23هزار میلیارد تومان واگذار شده است.

مسئله دیگری که در گزارش تفریغ منعکس شده، پرداخت نشدن بخش عمده تسهیلات بافت فرسوده بوده است. طبق این گزارش از سال 91تا 96، پرداخت 12هزار و 675میلیارد تومان تسهیلات بافت‌های فرسوده برای وزارت راه و شهرسازی مصوب شده که 4171میلیارد تومان آن استفاده شد. ضمن اینکه 1182میلیارد تومان اعتبار نیز برای نوسازی بافت‌های فرسوده مصوب شده که فقط 44درصد از آن تخصیص داده شده است. به گزارش همشهری، گزارش تفریق بودجه 96موارد متعدد دیگری را نیز در برمی‌گیرد که در جریان بررسی آن در مجلس موردبحث قرار خواهد گرفت. فعلاً رؤسای کمیسیون‌های تخصصی مجلس، تا یک‌ماه فرصت دارند این گزارش را بررسی کرده و نتایج آن را به صحن علنی ارجاع دهند تا مشخص شود کدام قوانین اجرایی شده و کدامیک از مصوبات قانونی عملیاتی نشده و باید مورد پیگیری قرار گیرد. پس از ارسال گزارش کمیسیون‌های تخصصی به صحن علنی مشخص می‌شود که گزارش تفریغ بودجه دیوان محاسبات باید به دولت ابلاغ شود یا مورد پیگیری قرار گیرد.

   کارنامه خصوصی‌سازی زیر ذره‌بین
در گزارش تفریغ بودجه 96به ارزان‌فروشی یا واگذاری نادرست ۷ شرکت بزرگ دولتی به خریداران بدون اهلیت اشاره شده است. واگذاری شرکت‌هایی مانند پالایشگاه کرمانشاه، نیشکر هفت‌تپه، هپکو اراک، ماشین‌سازی تبریز، ریخته‌گری ماشین‌سازی تبریز و املاک ائل‌گلی که به‌دلیل فقدان اهلیت و تخصص کافی خریدار، باعث ضرر و زیان به بیت‌المال شده است. ضمن اینکه در جریان واگذاری‌ها، قیمت کارشناسی شرکت پالایش نفت کرمانشاه، 617میلیارد تومان بوده که با تصویب هیأت واگذاری، 70درصد کاهش یافته و به 199میلیارد تومان رسیده است.