هشدارهای بینتیجه و تداوم غارت آبزیان جنوب توسط چینیها
نماینده مردم میناب در مجلس با بیان اینکه نسل ماهیها را به مرحله نابودی و انقراض کشاندهاند، نسبت به تداوم صید ماهی توسط چینیها هشدار داد. به گزارش خبرگزاری خانه ملت، سیدمصطفی ذوالقدر در نشست علنی دیروز مجلس در نطق میان دستور خود با بیان این مطلب خطاب به وزیر جهادکشاورزی گفت: چندین بار از این تریبون فریاد زدم که نسل ماهیها را به مرحله نابودی و انقراض کشاندهاند و حتی کشتیهای غولپیکر چینی به ساحل آمده و ماهیها را غارت میکنند لذا اگر این کار ادامه پیدا کند دیگر ماهیای در دریای جاسک، سیریک و... وجود نخواهد داشت. این نخستین بار نیست که نسبت به غارت آبزیان جنوب هشدار میدهند. پیش از این بارها مسئولان محلی و کارشناسان نسبت به صید بیرویه چینیها هشدار دادهاند. بهگزارش همشهری، 5 سال است که چینیها به صید و صیادی در آبهای جنوب مشغولند و طی این دوره طولانی بارها رسانهها گزارشهای هشداردهنده درباره پیامدهای این شیوه صید منتشر کردهاند. ازجمله 29مردادماه امسال، درهمین صفحه گزارشی منتشر شد که طی آن، استاد دانشگاه هرمزگان تأکید کرد که اگر چینیها با همین روند به صید ادامه دهند انقراض نسل بسیاری از ماهیان خلیجفارس حتمی است.
چینیها البته با هدف صید گونه خاصی به نام فانوسماهی وارد آبهای جنوب ایران شدند؛ ماهی کوچکی که برای تهیه پودر و آرد ماهی استفاده میشود. این گونه ماهی معمولا در عمق بسیار زیاد - بالای 200متر - و فقط در دریای عمان وجود دارد اما این کشتیها تخلفات متعددی را انجام داده و میدهند. آنطور که احسان کامرانی، متخصص ارزیابی ذخایر آبزیان دانشگاه هرمزگان به همشهری میگوید: در ترکیب صید این کشتیها، گونه هدف یا همان فانوسماهی بسیار کم دیده میشود و بیشتر گونههای دیگر به چشم میخورند که معمولا کفزی هستند و صیدشان با تور ترال ممنوع است. در واقع صیادان چینی به شیوه غیرمجاز گونههای غیرمجاز را صید میکنند. آنها باید از تور مخصوص صید میان آبی استفاده کنند اما تور صید را بهگونهای تغییر میدهند که از کف صید میکنند. این صیادان عمق و فاصلهشان با ساحل را هم رعایت نمیکنند. به گفته کامرانی، نباید برای صید به عمق بیشتر از 12مایل بیایند اما آنها زیر این عمق هم صید میکنند. فانوسماهی گونهای است که در بخش عمیق دریا حضور دارد و معمولا در شب به سطح آب نزدیک میشود و مناسب صید است، اما این کشتیها در ساحل حضور دارند و به صید ماهی مشغول هستند درنتیجه آنچه آنها صید میکنند گونههای دیگر است و فانوس ماهی کمتر در صید آنها دیده میشود. ازجمله ماهیانی که به این شیوه صید میشوند ماهی یال اسبی است. این ماهی در هرم غذایی مورد مصرف آبزیان دیگر قرار میگیرد و اگر با صید بیرویه از بین برود، ماهیان دیگر هم از بین خواهند رفت. استاد دانشگاه هرمزگان، تأکید میکند که فیلمهای متعددی از حضور و نحوه فعالیت این کشتیها وجود دارد؛ یکی از آنها فیلمی است که تابستان امسال توسط فرماندار بندر جاسک گرفته شده و به خوبی نوع عملکرد کشتیهای صیادی چینی را نشان داده است. این متخصص آبزیان با اشاره به اینکه مجوز صید از نظر زمان محدودیت ندارد این را هم میگوید که اگر فشار صید بر همان گونه فانوسماهی نیز زیاد شود، باید عملیات صید را در زمان تخمریزی محدود کرد. کامرانی تأکید میکند: نوع صیدی که این کشتیها انجام میدهند تأثیرات منفی بر اکولوژی دریا بر جای خواهد گذاشت و چرخه منظم زیست ماهیان و انواع گونهها را بر هم میزند بهطوریکه تداوم این شیوه صید، نسل بسیاری از ماهیان خلیجفارس را منقرض میکند. حتی گونههایی که در سبد غذایی مردم قرار دارند از بین خواهند رفت. به همین دلیل است که صیادان جنوب که به شیوه سنتی صید انجام میدهند به فعالیت این کشتیها معترض هستند. آنها به درستی بر این باورند که نوع صید و صیادی کشتیهای چینی، معیشت این صیادان را به خطر انداخته است.
5سال است آبزیان جنوب را غارت میکنند
غارت منابع آبزی خلیجفارس و دریای عمان، بر اثر سهلانگاری سازمانها و نهادهای ذیربط از 5سال پیش در دریای عمان و خلیجفارس آغاز شده و با شدت و حدت تمام ادامه دارد. 10اردیبهشتماه امسال و همزمان با روز ملی خلیجفارس، گزارشی در صفحه زیستبوم همشهری با عنوان غارت آبزیان جنوب منتشر شد که طی آن محمدرضا فاطمی، استاد اکوبیولوژی دریا از نابودی منابع آبزی خلیجفارس و دریای عمان به بهانه صید خبر داد و گفت: 5سال پیش، چینیها براساس یک قرارداد تحقیقاتی درباره «ذخایر دریایی» وارد دریای عمان شدند. آنها ابتدا برای تحقیقات خود از تور ترال استفاده میکردند که تحت کنترل و نظارت بود اما پس از چندی بر تعداد کشتیها افزوده شد و به بهانه صید فانوسماهی مشغول صید در دریای عمان شدند. از آن زمان تاکنون چینیها با بهکارگیری کشتیهای ایرانی که پرچم ایران بر فراز آنها افراشته است مشغول فعالیت هستند. فاطمی افزود: استفاده از پرچم ایران این شبهه را ایجاد میکند که کشتیهای ایران مشغول صیادی هستند. صید ضمنی این شیوه صیادی (صید با تور ترال) بسیار بالاست. آنها با تغییر شیوه صید، ماهیان یال اسبی را که حرام گوشت هستند صید میکنند و به شناورهای مادر تحویل میدهند و به این شیوه این ماهیان صادر میشوند. او گفت: فعالیت عمده چینیها صید جانبی است؛ ظاهر کار البته درست است، اما شیوه صید بهگونهای است که کف دریا را جارو و همه آبزیان را صید میکنند.
پاک کردن صورت مسئله
بهرغم انتشار گزارشهای متعدد همشهری و برخی رسانههای دیگر مبنی بر غارت آبزیان جنوب، هیچ سازمان و نهادی تاکنون واکنش در خور تأملی به این معضل نشان نداده است. همچنانکه اعتراض صیادان بومی جنوب که معیشت چندینهزارسالهشان بهخطر افتاده و تورهایشان روز به روز از صید خالیتر میشود به جایی نرسیده است. صیادان جنوب که زندگیشان وابسته به صید و صیادی است ناامید از مسئولان محلی و ملی، رفتهرفته باید تورهای صیادیشان را جمع کنند و در حسرت صید، خانهنشین شوند. بخش جالب ماجرا اینجاست که شاپور کاکولکی، معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران، تابستان امسال در واکنش به اظهارات معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی که پیش از این از صدور مجوز صید برای کشتیهای چینی توسط سازمان شیلات، خبر داده بود، گفت: سازمان شیلات ایران تا به امروز مجوزی برای صید آبزیان توسط چینیها صادر نکرده و دلیل حضور چینیهایی که در دریا مشاهده میشوند فعالیت برای کشتیهای ایران است.